Phần vì họ thường làm hợp đồng… miệng, không có giấy trắng mực đen nên có thể các bầu sô “lừa” dễ dàng chối cãi. Nghệ sĩ cũng khó giành công bằng cho mình. Phần khác, các nghệ sĩ thường ngại kiện tụng vì sợ mất thời gian, sợ tai tiếng, sợ ồn ào phiền phức và tự an ủi “của đi thay người”.
Hàng loạt nghệ sĩ bị bùng catxe
Những ngày vừa qua, giới nghệ sĩ bức xúc truyền tai nhau chuyện diễn viên Thanh Tuấn bị chủ nhiệm đoàn phim “Thiên Thần 1001” hành hung. Nguyên nhân vụ việc được cho là từ chuyện nợ catxe. Diễn viên Thanh Tuấn trần tình: “Trong hợp đồng ghi rõ là khi kết thúc 100 tập đầu tiên, sau 20 ngày sẽ thanh toán lương cho tôi nhưng hơn 2 tháng rồi vẫn không thanh toán. Mỗi lần tôi hỏi, họ cứ hẹn lần hẹn lữa. Tôi nói, tôi đi làm nhận lương chứ không đi xin. Tôi lấy đúng công sức lao động của mình bỏ ra. Hai bên tranh cãi qua lại thì người của công ty là chủ nhiệm đoàn phim lao vào hành hung tôi. Anh ta đấm tôi một cú vào mặt rồi xuống bếp cầm dao gí tôi chạy ra cửa. Tôi thấy không ổn nên lên phường trình báo công an. Công an phường tới lập biên bản và xử phạt hành chính 2 triệu”.
Câu chuyện nghệ sĩ bị xù catxe không phải là hiếm tại showbiz Việt. Rất nhiều ca sĩ, diễn viên đã chia sẻ sự bức xúc của mình. Một trong những lý do ca sĩ Bảo Thy trở nên trầm cảm phải tạm dừng ca hát một thời gian chính là việc bị bầu show quỵt tiền catxe.
Nghệ sĩ Kiều Phượng Loan cho biết: “Tôi từng là nạn nhân của một bầu sô khi nhận lời diễn 3 suất tại 3 địa điểm nhưng họ chỉ trả catxe một điểm, còn lại là xù”. Ca sĩ Cẩm Vân cũng từng là nạn nhân, dù đã nhiều năm đi hát, bởi thủ đoạn quỵt tiền của các bầu sô ngày càng khó lường. Họ tìm mọi lý do đi xù nợ như: vì ca sĩ đến trễ, do hết tiền, vắng khán giả, thậm chí cả giả danh từ thiện…
Ca sĩ Phương Thanh cũng từng bị bầu show trắng trợn quỵt tiền catxe. Theo những lời chia sẻ của nữ ca sĩ “Trống vắng”, ban đầu cô nhận lời đóng phim để ủng hộ, nhưng trong tour diễn quảng bá sau đó, cô đã tham gia biểu diễn nhưng êkip sản xuất không gửi catxe. Có rất nhiều nghệ sĩ khác như: Việt Hương, Cẩm Ly, Tuấn Hưng, Hồng Ngọc, Huy Khánh, Phương Linh, Hoa hậu Ngọc Hân, Hồ Quang Hiếu, Khổng Tú Quỳnh, Karik, Kimmese, Cường Seven, Võ Hạ Trâm… cũng bị bùng catxe.
Không ít nạn nhân vừa bị bùng tiền công đi diễn vừa bị dọa đánh đập, hành hung. Ca sĩ Trọng Khương kể: “Sau đêm diễn của bầu sô V.V.T, tôi không được nhận đủ số tiền như thỏa thuận. Đòi tiền nhiều lần không được, tôi phải nhờ pháp luật can thiệp. Lúc đó, bầu sô V.V.T còn đe dọa nếu nhân viên của ông tiếp tục bị tôi làm phiền, ông sẽ lấy mạng tôi”.
Cần tỉnh táo và tố giác ông bầu lừa
Một số nạn nhân quá bức xúc đã lên trang cá nhân, mạng xã hội để tố cáo những bầu sô xù tiền cũng là để các nghệ sĩ khác cảnh giác đề phòng. Nguyên nhân chính là sự bất cẩn, thiếu cảnh giác, nể nang của nghệ sĩ với các bầu show, đặc biệt là với những người quen biết. Họ thường nhận biểu diễn một cách dễ dàng qua điện thoại, không nhận tiền đặt cọc trước, ai mời cũng “ok” mà không mấy quan tâm tới năng lực nghề nghiệp, năng lực tài chính cũng như cách làm việc có chữ tín của bầu show này hay không.
Để hạn chế bị quỵt tiền, giới nghệ sĩ truyền nhau kinh nghiệm để hạn chế bị xù catxe. Nghệ sĩ Kiều Phương Loan tỉnh táo: “Không ký hợp đồng, chỉ nghe mời qua điện thoại là bị gạt ngay”. Còn nghệ sĩ Minh Vương: “Một lần diễn tại Mỹ, biết bầu sô là người chuyên quỵt tiền các đồng nghiệp nên tôi yêu cầu phải thanh toán thù lao trước khi diễn”.
Nhưng đó là nghệ sĩ có tên tuổi có “tem, mác”. Thực tế tại showbiz, một số diễn viên, ca sĩ trẻ bị chặn tiền mà vẫn phải “ngậm bồ hòn làm ngọt” vì nếu tố cáo sẽ khó có “cửa” được mời đóng phim, mời đi hát. Mà họ cần có “sân chơi” để dễ bề nổi tiếng. Biết vậy, một số bầu sô lợi dụng điều này để “khống chế”, quỵt tiền catxe. Chính sự sợ hãi ấy là sự đồng lõa với nạn quỵt tiền catxe, đồng lõa sự làm ăn chụp giật của một số ông bầu ca nhạc, hãng phim tư nhân.
Theo Luật sư Văn Đông (Hà Nội), hầu hết các nghệ sĩ này chỉ đưa sự bức xúc của mình lên truyền thông và mạng xã hội chứ ít khi tố cáo bầu show “lừa” đến cơ quan chức năng dù số tiền bị quỵt từ vài triệu tới hàng chục triệu đồng. Phần vì họ thường làm hợp đồng… miệng, không có giấy trắng mực đen nên có thể các bầu sô lừa dễ dàng chối cãi. Nghệ sĩ cũng khó giành công bằng cho mình. Phần khác, các nghệ sĩ thường ngại kiện tụng vì sợ mất thời gian, sợ ồn ào, phiền phức và tự an ủi “của đi thay người”. Cộng với sự nhắm mắt làm ngơ sợ mất show của một số ca sĩ, diễn viên trẻ khiến cho các bầu sô lừa có “đất dụng võ”. Và câu chuyện quỵt catxe tại showbiz Việt cứ nối dài thêm, chưa có hồi kết.
Để tự bảo vệ mình, hơn ai hết, các nghệ sĩ nên đặt ra những nguyên tắc nhất định khi làm việc với bầu show. Dù show nhỏ hay lớn, các nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên trẻ cần sử dụng hợp đồng rõ ràng cho mọi giao dịch. Nếu bị xù tiền, các nghệ sĩ cần dũng cảm, mạnh mẽ lên tiếng tố cáo và đưa bầu sô lừa ấy ra pháp luật. Đây chính là cách tự bảo vệ mình và giúp showbiz lành mạnh hơn.
