Tại hội thảo Kháng kháng sinh: Từ nghiên cứu tới hành động hôm nay, Viện Dinh dưỡng đã công bố kết quả nghiên cứu cơ chế lan truyền và xây dựng mô hình giám sát vi khuẩn kháng đa thuốc với các chuỗi thực phẩm tại Việt Nam.
Đây là nghiên cứu quy mô, triển khai tại 5 tỉnh thành gồm Hà Nội, Thái Bình, Nha Trang, TP. HCM và Cần Thơ với sự tham gia của Viện Dinh dưỡng, Viện Pasteur Nha Trang, Viện Y tế công cộng TP.HCM, Đại học Y Thái Bình, Đại học Cần Thơ...
Khoảng 50% thực phẩm từ gia súc, hải sản nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh |
Bà Bùi Thị Mai Hương, khoa Vi sinh vật thực phẩm và sinh học phân tử, Viện Dinh dưỡng cho biết, kết quả cho thấy vi khuẩn kháng kháng sinh trong thực phẩm ở Việt Nam đã ở mức báo động, là hệ quả của việc sử dụng kháng sinh thiếu kiểm soát trong cộng đồng và chăn nuôi tại Việt Nam.
Cụ thể, có hơn 60% người lành mang vi khuẩn kháng kháng sinh và khoảng 50% thực phẩm từ gia súc và thủy sản nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh. Tỉ lệ này tương đương với các nước trong khu vực Đông Nam Á nhưng cao hơn so với Nhật Bản.
Thịt gà nhiễm E.coli cao nhất
Nhóm nghiên cứu cũng tiến hành lấy 330 mẫu thịt gà, lợn, bò, cá, tôm tại các chợ, siêu thị và lò giết mổ tại TP.HCM để đánh giá mức độ nhiễm khuẩ E.coli gây ngộ độc thực phẩm.
Kết quả, chủng E.coli làm hủy tác dụng của kháng sinh được phát hiện trong 150 mẫu. Trong đó, tỷ lệ nhiễm cao nhất ở thịt gà (gần 93%), sau đó là thịt lợn (khoảng 35%), thịt bò (34%), cá/tôm (29%).
Đặc biệt, tỷ lệ nhiễm khuẩn E.coli hủy tác dụng kháng sinh từ các mẫu thịt gà được lấy từ các lò giết mổ lên đến 100%.
Nghiên cứu cũng chỉ rõ, có đến có 342 chủng E.coli hủy tác dụng kháng sinh, trong đó có 276 chủng kháng với ít nhất 6 loại thuốc kháng sinh.
Ngoài ra, kết quả xét nghiệm từ khoảng 400 mẫu thịt, hải sản chưa qua chế biến tại các chợ đầu mối, lò giết mổ tại TP.HCM cũng cho thấy tỉ lệ nhiễm vi khuẩn samonella gây bệnh tiêu chảy rất lớn. Trong đó thịt lợn nhiễm gần 70%, gia cầm (hơn 65%), thịt bò (khoảng 58%), tôm (49%), cá nước ngọt nuôi (gần 37%).
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, chương trình kháng kháng sinh đã được phê duyệt và triển khai nhưng hiệu quả chưa được nhiều. Qua nghiên cứu này, đã đến lúc phải hành động quyết liệt hơn nữa tình trạng lạm dụng kháng sinh.
Theo đó, bên cạnh nâng cao nhận thức cho người dân và chủ động kiểm soát sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi, ngành y tế sẽ đặc biệt chú trọng nâng cao nhận thức cho cán bộ y tế, giám sát việc kê toa.