Hết buôn thuốc nổ đến Cyanua
So với bạn bè cùng trang lứa, Minh có nhiều may mắn. Thứ nhất, Minh được cha mẹ cho ăn học đến nơi đến chốn. Thứ hai, Minh không phải lam lũ công việc đồng ruộng như các bạn gái mà được làm công nhân của một lâm trường tại huyện Tiên Phước (Quảng Nam).
Ở một làng quê nghèo trong những năm 70-80, việc tốt nghiệp cấp 3 và làm công nhân như Minh là niềm mơ ước của nhiều người. Khi Minh lập gia đình, không ít bạn gái phải ghen tị bởi chồng Minh là chàng trai thành phố chính hiệu, trú tại quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng.
Tuy nhiên, Minh không lấy những may mắn của mình để làm đòn bẩy cho tương lai, sự nghiệp hoặc phấn đấu trong cuộc sống. Sau khi kết hôn, Minh nghỉ làm công nhân và đưa gia đình về khu phố Hòa Hương buôn bán.
Quyết định của Minh cũng không có gì sai, bởi lẽ thường, buôn bán sẽ mang đến thu nhập cao hơn làm công nhân. Cuộc sống gia đình Minh cũng khá hạnh phúc khi Minh sinh được 5 người con, 2 trai, 3 gái.
Những năm 1997-2000, tình trạng khai thác vàng diễn ra ồ ạt ở các huyện miền núi tỉnh Quảng Nam. Vốn thông minh, Minh nghĩ ngay đến việc mua thuốc nổ về bán cho các đối tượng khai thác vàng để kiếm lời. Vì hám tiền, từ đây, người đàn bà sa chân vào con đường phạm pháp.
Sau thời gian ngắn tìm hiểu thị trường cũng như tìm bạn hàng, tháng 3/2001, Minh cùng chồng ra các tỉnh phía Bắc mua thuốc nổ về bán. Vợ chồng Minh đến nhà Trần Thị Ph (SN 1968, ngụ xã Tam Anh, Núi Thành, Quảng Nam) rủ Ph chung vốn đi mua kíp nổ và được Ph đồng ý. Sau khi mua thuốc nổ, các đối tượng gửi tại nhà em ruột Ph. Dù biết việc chứa chấp này là phạm pháp nhưng người này vẫn tán thành.
Chỉ trong tháng 3 và tháng 4 năm 2001, Ph chung vốn cho vợ chồng Minh 2 lần, mỗi lần 2 triệu đồng rồi cùng vợ chồng Minh ra Thanh Hóa mua 4.000 kíp nổ điện mang về cất giấu. Sau khi đưa hàng về, vợ chồng Minh đích thân mang hàng đi tiêu thụ hoặc giới thiệu khách vào tận nhà và Ph sẽ giao hàng. Sau mỗi lần bán xong, vợ chồng Minh chia lãi cho Ph.
Sau một thời gian, thấy buôn thuốc nổ không lời bằng Cyanua nên Minh bàn với chồng đi mua Cyanua về bán. Để có lời nhiều, Minh bảo chồng phải mua tận gốc, bán tận ngọn. Đầu tháng 4/2001, Ph chung 5 triệu đồng để chồng Minh đi Hà Nội mua Cyanua.
Khoảng 21h ngày 23/4/2001, Minh và con ruột đến quán để chờ đón hàng do chồng mang về. Khoảng 3h30 ngày 24/4/2001, khi 1 xe ô tô khách dừng lại trước nhà Ph, chồng Minh cùng phụ xe bốc nhiều bao hàng xuống đất. Các đối tượng liền chuyển số hàng trên vào cất giấu trong nhà, gồm 12 bao, mỗi bao 25 kg, tổng cộng 300 kg Cyanua.
Ngay trong ngày hôm đó, vợ chồng Minh dùng xe cúp Honda chở 2 lần 90 kg chất độc Cyanua đem đi bán. 210 kg còn lại, chúng mang vào giấu tại hộc bếp. Trong quá trình buôn bán, chồng Minh đã dặn chị em Ph: “Cyanua rất độc, mèo, chuột đụng vô là chết liền”. Anh ta còn dặn, nếu bị bắt thì không được khai vợ chồng Minh.
Cũng trong thời gian này, vợ chồng Minh phát sinh nhiều mâu thuẫn. Do ghen tuông nên người chồng thường xuyên đánh đập Minh. Sáng sớm ngày 25/4/2001, anh ta đến cơ quan công an gửi đơn tố giác vợ mình mua bán trái phép 300kg Cyanua và 3.000 kíp nổ đang cất giấu. 8 giờ ngày 25/4/2001, Công an Tam Kỳ lập biên bản bắt quả tang 2 chị em Ph đang tàng trữ 210 kg Cyanua, 1 chiếc cân đĩa, 0,25 kg bao ni lông màu đen.
Ngay trong ngày, Công an Tam Kỳ ra lệnh bắt khẩn cấp các đối tượng về hành vi “Mua bán trái phép chất độc”, “Mua bán trái phép vật liệu nổ”, “tàng trữ trái phép chất độc”, “tàng trữ trái phép vật liệu nổ”.
Bệnh nhân tâm thần trốn truy nã
Trong quá trình tạm giam để điều tra, Minh có biểu hiện không bình thường về mặt tâm thần như khó ngủ, sợ hãi, khóc lóc... Công an tỉnh Quảng Nam ra quyết định trưng cầu giám định sức khỏe tâm thần đối với Minh. Kết quả giám định tâm thần cho thấy, Minh bị rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý. Ngày 25/7/2001, Minh được cơ quan công an đưa ra bệnh viện tâm thần Đà Nẵng để điều trị.
Được sự điều trị tích cực của các y bác sĩ, tâm thần của Minh có chiều hướng tiến triển tốt. Trong lúc cơ quan điều tra chờ đợi ngày Minh ra viện để phục vụ công tác điều tra thì 13 giờ ngày 15/9/2001, Minh bỗng “mất tích”.
Lúc này, Minh là bệnh nhân nhưng cũng là bị can nên vụ việc được thông báo ngay cho cơ quan công an. Dù tích cực tìm kiếm nhưng lực lượng chức năng vẫn không phát hiện ra bóng dáng của “bệnh nhân tâm thần” Phan Thị Minh.
Nhận định Minh đã bỏ trốn khỏi địa bàn, ngày 12/10/2011, Cơ quan CSĐT phát lệnh truy nã toàn quốc đối với Minh về 3 hành vi mua bán trái phép chất độc, mua bán trái phép vật liệu nổ và trốn khỏi nơi giam giữ.
Sau khi Minh trốn, cơ quan CSĐT tìm kiếm khắp nơi nhưng không xác định được bị can này ở đâu. Tất cả các mối quan hệ của mình, Minh đều cắt đứt liên lạc. Cơ quan CSĐT nắm được thông tin Minh đang lẩn trốn trong miền Nam, nhưng cụ thể địa phương nào thì không xác định được.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ, ngày 27/6/2016, phòng cảnh sát truy nã (PC52) công an tỉnh xác lập chuyên án mang bí số 616-M. Không có bất kỳ manh mối, thông tin nào từ người dân, gia đình của Minh cung cấp, các trinh sát vận dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ.
Sau thời gian dài kiên trì, cuối cùng, những người lính tầm nã đã định vị được nơi ở của Minh. Lúc này, Minh đang mưu sinh bằng công việc thợ hồ ở xã Thới Hòa (huyện Bến Cát, Bình Dương).
Điều đáng phấn khởi, dù 15 năm qua, Minh cố tình lẩn trốn bằng thủ đoạn tinh vi nhưng khi tiếp cận, các trinh sát đã vận động, thuyết phục được người đàn bà này ra đầu thú. Cuộc tầm nã của các trinh sát kết thúc tốt đẹp vào ngày 29/9/2016, khi “bệnh nhân tâm thần” trở về sau 15 năm lẩn trốn.
Hối hận muộn màng
Theo lời kể của Minh, sau khi ra khỏi bệnh viện, Minh ngất xỉu bên một vệ đường. Một người phụ nữ đi ngang qua phát hiện và đưa Minh về nhà. Khi được hỏi, Minh trả lời rằng mình thất lạc con nên đi tìm và do buồn phiền mà mất trí nhớ, không còn biết nhà ở đâu. Người phụ nữ tốt bụng đưa Minh về nhà cưu mang. Sau đó, gia đình của người này chuyển vào miền Nam, họ mang cả Minh theo.
Minh theo gia đình ân nhân vào sinh sống tại huyện Hóc Môn. Tại đây, Minh mở một quầy bán thịt heo. Dù quầy thịt của Minh bán rất đắt khách nhưng chỉ được một thời gian ngắn thì Minh bỏ đến chỗ khác sinh sống. Minh mưu sinh bằng nhiều nghề và là những nghề không đòi hỏi phải có CMND như phụ hồ, bán quán cơm, bán vé số.
Minh hạn chế tiếp xúc với người lạ. Có lần, nơi Minh ở có người mới đến cư trú, tức thì Minh bỏ đi. Thấy người nào hao hao giống người quen là Minh liền lảng tránh... Minh cho biết, Minh luôn sống trong sợ hãi, nhất là sau khi xem chương trình ANTV đưa thông tin và ảnh của Minh.
Cũng bởi vì sợ hãi mà 15 năm qua Minh sống chui lủi, lẩn trốn mọi người. Khi nghe tin chồng mất, Minh muốn lắm nhưng không dám trở về để nhìn mặt chồng lần cuối. Ngay khi con trai Minh đang cấp cứu tại bệnh viện, sát cạnh nơi Minh sinh sống nhưng Minh cũng không dám bước chân vào.
Chỉ đến khi được các trinh sát phòng PC52 giải thích, tuyên truyền, Minh mới nhận ra được, chỉ có đầu thú là cách tốt nhất để mình được về với quê hương, được sống cuộc sống chính mình...