Hà Nội hiện có hơn 3.300 sản phẩm OCOP, chiếm khoảng 21% cả nước, dẫn đầu toàn quốc. Năm 2025, thành phố đặt mục tiêu có 30 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 5 sao, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu số OCOP, đẩy mạnh xúc tiến thương mại và kết nối đa kênh.
Mây tre đan Phú Nghĩa từ làng nghề 400 năm đến thị trường châu Âu
Làng nghề Phú Vinh (huyện Chương Mỹ), cái nôi của nghề đan lát truyền thống với hơn 400 năm lịch sử đang từng bước “thay da đổi thịt” để trở thành trung tâm sản xuất thủ công mỹ nghệ xuất khẩu của cả nước
|
Tại Văn phòng Chính phủ, ông Nguyễn Văn Tĩnh - Giám đốc Công ty TNHH Mây tre đan Việt Quang vinh dự được trực tiếp giới thiệu sản phẩm của Công ty đến Thủ tướng Thái Lan Bà Paetongtarn Shinawatra. (Ảnh: nhân vật cung cấp) |
Nhờ việc áp dụng công nghệ xử lý nguyên liệu sạch, quy trình sản xuất khép kín và đầu tư thiết kế theo xu hướng quốc tế, các Hợp tác xã tại Phú Nghĩa đã đạt được các chứng chỉ quan trọng như HACCP, ISO 9001. Theo số liệu từ ngành công thương, sản phẩm mây tre đan Việt Nam trong đó làng nghề xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ là vùng trọng điểm đang xuất khẩu sang nhiều thị trường quan trọng như Mỹ, EU và Nhật Bản với kim ngạch năm tháng đầu năm 2025 đạt hơn 370 triệu USD, tăng 8,7% so với cùng kỳ.
Tiêu biểu là Công ty TNHH Mây tre đan Việt Quang, do ông Nguyễn Văn Tĩnh làm Giám đốc, người đã có hơn 40 năm gắn bó với nghề. Ông Tĩnh hiện giữ vai trò Chủ tịch Hội Mây tre xã Phú Vinh. Các sản phẩm nổi bật gồm của HTX gồm hộp quà, khay mây tre phủ PU, đèn trang trí…
Nguyễn Văn Tĩnh là một nghệ nhân ưu tú của làng nghề Phú Vinh, đồng thời là giám đốc của Công ty TNHH Mây tre đan Việt Quang. Ông được nhận nhiều bằng khen, huy chương, danh hiệu, như: Nghệ nhân Ưu tú do Chủ tịch nước phong tặng, Giải thưởng của Hội Mỹ thuật Đông Nam Á, Danh hiệu Nhân tài đất Việt vì có công bảo tồn phát huy bản sắc tốt đẹp của dân tộc Việt Nam
Bên cạnh đó là Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Trung, đời thứ 8 trong một gia đình truyền thống ở Phú Vinh, vẫn trực tiếp giảng dạy nghề cho thế hệ trẻ; Nghệ nhân trẻ Nguyễn Thị Hân, người tiên phong trong việc kết hợp chất liệu truyền thống với thiết kế thời trang, hiện điều hành cơ sở mây tre Hân Hằng chuyên làm túi xách, phụ kiện mây tre cao cấp.
Gốm men Suối Ngọc sắc men độc bản, chinh phục thị trường quốc tế
Thuộc cụm Bát Tràng nổi tiếng, gốm men Suối Ngọc (do Nguyễn Đức Tân giám đốc HTX Sản xuất Kinh doanh Gốm sứ Tân Thịnh, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm sáng tạo nên) dần khẳng định thương hiệu riêng nhờ dòng sản phẩm cao cấp mang tính nghệ thuật và độc bản. Năm 2022, bộ sản phẩm này đã được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia, trở thành một trong những đại diện tiêu biểu của Thủ đô trong ngành gốm sứ.
|
Nghệ nhân Trần Đức Tân cùng sản phẩm gốm men Suối Ngọc. (Ảnh: Mến Thương) |
Các sản phẩm như ấm chén men Suối Ngọc, bình hoa tráng men ngũ sắc, đèn gốm nghệ thuật... được nung ở nhiệt độ 1.250–1.300°C, sử dụng 5 loại men cổ truyền, kết hợp công nghệ nung đa sắc hiện đại, tạo hiệu ứng “sắc ngọc” lấp lánh, duy nhất cho từng sản phẩm.
Nghệ nhân Trần Đức Tân, Giám đốc HTX Tân Thịnh, chính là người sáng tạo ra dòng men Suối Ngọc đặc trưng. Với hơn 30 năm theo nghề, ông là một trong số ít người có khả năng điều phối kỹ thuật nung củi thủ công kết hợp dây chuyền hiện đại, giúp mỗi sản phẩm vừa đạt tính độc bản, vừa bảo đảm tiêu chuẩn cao.
Ông Tân bày tỏ: “Việc quảng bá sản phẩm thông qua các phương tiện truyền thông là lẽ dĩ nhiên nhưng thông qua các chương trình Hội chợ lớn mang tầm vóc quốc gia sẽ giúp cho các sản phẩm OCOP của Hà Nội có nhiều cơ hội bước ra thị trường quốc tế hơn”.
Hiện nay, gốm Suối Ngọc đã có mặt tại các thị trường lớn ở Hà Nội, TP HCM và đang xuất khẩu sang các thị trường lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức và Pháp thông qua các hội chợ quốc tế.
Trà sen Tây Hồ hương vị thanh tao giữa lòng Thủ đô
Nhắc đến Hà Nội, không thể không nhắc đến trà sen Tây Hồ một sản phẩm mang đậm bản sắc ẩm thực và tâm hồn người Tràng An. Trà sen Tây Hồ được ướp “hoàn toàn thủ công”, sử dụng trà Tân Cương tuyển chọn, kết hợp với nhụy sen Bách diệp hái từ hồ Tây vào lúc tinh mơ. Quy trình ướp kéo dài từ 7–10 ngày, đòi hỏi sự tỉ mỉ và tinh tế, quá trình ướp kỳ công tạo nên hương vị riêng có, rất đặc biệt.
Tại phường Quảng Bá và Quảng An, Nhật Tân nhiều gia đình đã giữ nghề ướp trà qua nhiều thế hệ. Tiêu biểu có nghệ nhân Nguyễn Thị Dần (phường Quảng Bá), được coi là “bà tổ nghề ướp trà sen Tây Hồ”. Cụ Dần đã mất. Con gái cụ là bà Ngô Thị Thân hiện tiếp nối nghề ướp trà sen của gia đình.
Nghệ nhân Trần Thị Loan một trong những người trẻ tiêu biểu đã sáng lập thương hiệu Tâm Trà Thất, kết hợp giữa trà sen truyền thống và phong cách đóng gói hiện đại.
|
Ông Ngô Văn Xiêm với thương hiệu chè sen Hiền Xiêm, đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao, đã gặt hái nhiều giải thưởng, trong đó có Bằng khen của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội về danh hiệu “Chè sen Quảng An- Tinh hoa chè Việt”. (Ảnh: TN) |
Một nhân vật không thể không nhắc đến là ông Ngô Văn Xiêm ở Quảng Khánh, phường Quảng An, là chủ hộ trồng sen lớn nhất tại Tây Hồ. Với hơn 4ha mặt nước, ông Xiêm vừa cung cấp sen cho hàng chục cơ sở ướp trà, vừa trực tiếp chế biến trà sen để phân phối tại các cửa hàng OCOP và khách sạn lớn.
Các thương hiệu như Sen Tây Hồ, Trà Việt, Tâm Trà Thất đều được chứng nhận tiêu chuẩn OCOP đã và đang từng bước mở rộng thị trường ra nước ngoài qua các nền tảng thương mại điện tử.
Các sản phẩm mây tre đan Phú Nghĩa – gốm men Suối Ngọc – trà sen Tây Hồ là ba hướng đi khác nhau nhưng cùng chung triết lý: gìn giữ bản sắc, chuẩn hóa chất lượng, tích hợp đổi mới sáng tạo và hướng tới hội nhập.
OCOP không chỉ là một chương trình Phát triển kinh tế nông thôn mà còn là hành trình Văn hóa nơi những giá trị truyền thống được hồi sinh, gìn giữ và lan tỏa bằng trái tim, bàn tay và khối óc của người Việt. Từ những lớp sóng mây tre đan ở Phú Nghĩa, sắc men gốm Suối Ngọc, đến hương sen ngan ngát Tây Hồ…, tất cả đã vượt khỏi khuôn khổ của một sản phẩm hàng hóa. Đó là kết tinh của đất, của người Hà Nội, Thủ đô ngàn năm văn hiến.
