Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), dịch cúm A/H7N9 bắt đầu được ghi nhận tại Trung Quốc từ tháng 3/2013 với 5 đợt dịch. Trong đó, đợt dịch thứ 5 diễn ra từ tháng 10/2016 tới nay là đợt dịch lớn nhất cả về quy mô, số lượng mắc và tốc độ lây lan, với 541 trường hợp mắc tại 17 tỉnh của Trung Quốc.
Gần đây dịch có xu hướng bùng phát mạnh tại một số tỉnh phía nam, đông nam của Trung Quốc, trong đó có hai tỉnh Vân Nam, Quảng Tây giáp biên giới với nước ta cũng đã ghi nhận trường hợp bệnh.
Tại tỉnh Quảng Tây, riêng từ ngày 8/2-9/3 ghi nhận sự gia tăng đột biến các trường hợp mắc cúm A/H7N9 trên người với 14 trường hợp, trong khi năm 2015 và 2016 tỉnh này không ghi nhận trường hợp mắc.
Theo WHO và FAO, sự gia tăng này có thể là do gia cầm đã được vận chuyển từ tỉnh Quảng Đông sang Quảng Tây sau khi tỉnh Quảng Đông công bố đóng cửa chợ gia cầm.
Các chuyên gia khuyến cáo: Nguy cơ dịch cúm gia cầm xâm nhập vào Việt Nam trong giai đoạn này là cao nhất kể từ năm 2013 do lo ngại Quảng Tây cũng sẽ áp dụng biện pháp đóng cửa chợ gia cầm, nên gia cầm sẽ được vận chuyển vào Việt Nam nếu không có các biện pháp kiểm soát biên giới chặt chẽ.
Cũng theo thông báo của WHO, FAO, hai tổ chức này đã ghi nhận sự thay đổi của virus cúm A/H7N9 từ độc lực thấp sang độc lực cao khi phân tích gene virus cúm ở người cũng như ở gia cầm.
Cụ thể, trên người, đã phát hiện gene độc lực cao tại 2 bệnh nhân mắc cúm A/H7N9 tại Quảng Đông và 1 bệnh nhân ở Đài Loan. Ở gia cầm, FAO cũng ghi nhận 41 mẫu cúm gia cầm độc lực cao ở gia cầm và môi trường được lấy tại 23 chợ gia cầm sống và 3 trang trại thuộc các tỉnh Quảng Đông, Phúc Kiến, Quảng Tây và Hà Nam.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, virus cúm A/H7N9 độc lực cao có khả năng gây chết 100% gà mắc (trong thí nghiệm) và có khả năng lây truyền nhanh hơn gấp khoảng 100-1.000 lần so với virus có độc lực thấp.
Trước diễn biến phức tạp của dịch cúm A/H7N9 tại Trung Quốc và những biến đổi độc lực của virus, Bộ Y tế đánh giá nguy cơ rất cao virus cúm A/H7N9 có thể xâm nhập vào nước ta.
Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT cũng đã có các công điện, công văn chỉ đạo tập trung việc ngăn chặn nhập lậu gia cầm và các sản phẩm gia cầm từ biên giới vào nước ta, đồng thời kiểm soát chặt chẽ, nghiêm cấm việc vận chuyển, buôn bán gia và các sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc, chưa được kiểm dịch trên thị trường.
Công tác giám sát phát hiện sớm dịch bệnh cũng đã được triển khai mạnh mẽ tại các khu vực có nguy cơ cao, khu vực buôn bán gia cầm sống, các cơ sở y tế và tại các cửa khẩu…
Để chủ động ngăn ngừa sự lây truyền của virus cúm gia cầm A/H7N9 xâm nhập vào nước ta, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân thực hiện tốt các nội dung sau:
1. Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; bảo đảm ăn chín, uống chín; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
2. Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.
3. Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng, mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.
4. Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.
Bộ Y tế tiếp tục phối hợp với WHO, FAO và các tổ chức quốc tế theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch cúm A/H7N9 tại Trung Quốc, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trong nước và kịp thời thông báo cho người dân để áp dụng các biện pháp phòng chống phù hợp.
