Theo AFP, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã lên tiếng xin lỗi trong cuộc gặp nhằm bàn thảo về các biện pháp nhằm tăng cường hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực hàng hải với Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch trong tuần này.
“Bộ trưởng Lorenzana cũng cho biết Tổng thống Rodrigo Duterte đảm bảo rằng gia đình các ngư dân Việt Nam thiệt mạng trong vụ việc sẽ được đền bù thỏa đáng”, tuyên bố của Bộ Quốc phòng Philippines cho hay.
Theo Bộ Ngoại giao, ngày 23/9/2017, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao nhận được thông tin lực lượng Cảnh sát Biển Philippines đã bắn vào tàu cá của tỉnh Phú Yên mang số hiệu PY 96173 TS làm chết 2 ngư dân và bắt giữ một số ngư dân khác.
Ngay sau khi nhận được thông tin, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Philippines liên hệ ngay với các cơ quan chức năng của Philippines (Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng) xác minh thông tin và tiến hành các biện pháp bảo hộ công dân cần thiết.
Phía Philippines cho biết tàu cá PY 96173 TS đã hoạt động đánh bắt cá trái phép tại vùng biển Bolinao, tỉnh Pangasinan của Philippines trong khoảng thời gian từ 20h30’ ngày 22/9/2017 đến 01h00’ ngày 23/9/2017 và có hành vi cố ý sử dụng tàu cá ngăn cản, tấn công tàu PS19 của phía Cảnh sát biển Philippines trong quá trình bị truy đuổi.
Lực lượng Cảnh sát Biển Philippines đã bắn súng vào tàu cá PY 96173 TS khi tàu này có ý đâm vào phần đầu của lực lượng Cảnh sát Biển Philippines.
Ngày 24/9/2017, bên lề phiên họp Khóa 72 Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York, Mỹ, trong trao đổi với Ngoại trưởng Philippines Alan Peter Cayetano, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã phản đối việc sử dụng vũ lực đối với ngư dân và đề nghị phía Philippines khẩn trương điều tra, làm rõ vụ việc.
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao hôm 12/10, trả lời câu hỏi của PLVN đề nghị xác minh thông tin kết quả điều tra của phía Philippines cho thấy có 10 lính hải quân Philippines phải chịu trách nhiệm pháp lý trong vụ việc, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh quan điểm của Việt Nam là phải đối xử nhân đạo với ngư dân, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực với ngư dân.
“Việt Nam yêu cầu Philippines phải khẩn trương điều tra, làm rõ vụ việc, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các cá nhân sai phạm, sớm để các ngư dân và tàu 96173 về nước, sớm thông báo cho phía Việt Nam kết quả chính thức, có hình thức xin lỗi và bồi thường thiệt hại về tính mạng và tài sản của các ngư dân”, bà Hằng nêu rõ.
Người phát ngôn Bộ ngoại giao cũng ghi nhận những hợp tác cho tới nay của Philippines trong vấn đề này./.