Nói về lý do phải phát biểu trước cư tri cả nước về vấn đề quy hoạch khu du lịch quốc gia ở bán đảo Sơn trà - Đà Nẵng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: "Đây là vấn đề không chỉ các ĐBQH quan tâm. Tôi theo dõi trên mạng, gặp người lái taxi, xe ôm, bán hàng nước... ai cũng quan tâm. Thông tin nhiều, nhưng chưa có lúc nào cơ quan nhà nước phát biểu đầy đủ chính thức".
Cũng vì lý do này, mà Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng đây là một trong những điểm Bộ Văn hóa thể thao du lịch và UBND Đà Nẵng phải coi là kinh nghiệm. Làm việc gì có tính chuyên môn, xã hội quan tâm thì mình phải có thông tin rất chính thức, đầy đủ, kịp thời.
Về lý do tại sao phải có quy hoạch mà Bộ trưởng đã trả lời, Phó Thủ tướng giải thích thêm: Căn cứ vào Luật du lịch. Luật du lịch quy định Thủ tướng phải phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển du lịch cả nước, trong đó có danh mục các khu có tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia. Dựa vào đề nghị của Đà Nẵng, Đà Nẵng được công nhận là đô thị du lịch, có hai khu du lịch quốc gia là Bà Nà và Sơn Trà.
Cũng theo Luật Du lịch thì các khu du lịch quốc gia phải có diện tích 1000 ha trở lên, phải đón khách du lịch 1 triệu người trở lên/năm, phải có cơ sở lưu trú. Và đã là khu du lịch quốc gia thì phải là khu quy hoạch do Thủ tướng phê chuẩn.
Nói về tiến trình thực hiện, ông cho biết: Quy hoạch này được xây dựng từ cuối 2013, năm 2016 thì trình. Và theo quy định của luật, sau khi ký phê duyệt, phải công bố quy hoạch. Ngày 15/2/2017 mới tổ chức công bố quy hoạch tại Đà Nẵng. Ngay sau đó, có ý kiến của Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng.
"Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và tôi đã có ý kiến bằng văn bản, đề nghị Bộ, Thành phố Đà Nẵng phải xem xét, tiếp thu các ý kiến đóng góp một cách rất cầu thị, khoa học và công khai. Tôi đã trực tiếp đi, nhìn tận mắt những gì đã xây dựng, những gì đang xây dựng, những gì cần phải bảo tồn ở Sơn Trà. Tôi đã đọc mấy trăm trang tài liệu. Mời kiến trúc sư trực tiếp làm đồ án này lên để hỏi. Và tôi đã quyết định để việc tiếp thu ý kiến thực sự khách quan, tạm dừng quy hoạch này, thực chất là chưa triển khai quy hoạch này, cho đến khi các bên xong việc tiếp thu ý kiến" - Phó Thủ tướng nói.
Ông giải thích thêm: "Có nghĩa là trên thực tế, việc thực hiện quy hoạch chưa được triển khai. Trước năm 2013, như Bộ trưởng đã nói UBND TP Đà Nẵng theo thẩm quyền của mình đã phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt chi tiết 1/500, phê duyệt dự án đầu tư, cấp phép cho 25 dự án, trong đó có 18 dự án về du lịch, 11 dự án xây dựng cơ sở lưu trú. Một trong những chỉ tiêu quan trọng là số phòng lưu trú. Chính xác thì số phòng lưu trú là 1400 phòng khách sạn, cộng với 1.920 căn biệt thự nếu mỗi căn biệt thự 2 phòng thì sẽ có 5240 phòng…".
Theo quan điểm của Phó Thủ tướng, Dự án du lịch sinh thái biển Tiên Sa hay bất cứ dự án nào khác trên bán đảo Sơn Trà đều được cấp phép, đều được quản lý và nếu có sai phạm đều bị xử lý bởi UBND tp Đà Nẵng. "Điều này rất rõ ràng", ông nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng cho biết: Quy hoạch bán đảo Sơn Trà được thực hiện bởi một cơ quan tư vấn gồm các nhà chuyên môn, đưa ra rất nhiều giải pháp để đảm bảo phát triển đi đôi với bảo tồn và bảo đảm quốc phòng an ninh.
Về việc giải quyết ý kiến của Hiệp hội du lịch Đà Nẵng, Phó Thủ tướng cho biết sau khi Chính phủ yêu cầu, ngày 29/5 Đà Nẵng đã có kiến chính thức. Báo cáo nói rõ là Đà Nẵng không đồng ý với kiến nghị giữ nguyên bán đảo Sơn Trà không xây dựng thêm cơ sở lưu trú của Hiệp hội du lịch Đà nẵng kiến nghị.
"Mặc dù Đà Nẵng nói vậy, tôi vẫn có văn bản giao lại Đà Nẵng yêu cầu Đà Nẵng tiếp tục rà soát các dự án, làm việc với Hiệp hội du lịch Đà Nẵng về hướng và quy mô phát triển du lịch trên bán đảo Sơ Trà trên nguyên tắc phải đảm bảo phát triển bền vững.
Có hai vấn đề cần thống nhất thứ nhất về nguyên tắc Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ luôn quán triệt phát triển phải bền vững. Đương nhiên trong quá trình phát triển, chúng ta phải khai thác tài nguyên thiên nhiên. Chúng ta phải khai thác các lợi thế tự nhiên và xã hội để phát triển, nhưng phải đảm bảo bền vững. Khi yếu tố bền vững chưa được đảm bảo thì tốt nhất là để lui lại đến khi có đủ điều kiện thì sẽ làm" - Phó Thủ tướng thẳng thắn bày tỏ quan điểm của Chính phủ.
"Bảo tồn không phải cực đoan là đóng khung lại. thực tế trên thế giới có nhiều nơi kể cả khu có động vật hoang dã, người ta vẫn phát triển du lịch và vẫn thu hút tốt. Chính việc bảo tồn tốt là tài nguyên du lịch." - ông nói thêm.
Phó Thủ tướng cũng nhấn manh: Sơn Trà đóng góp nhỏ đến du lịch cả nước, chỉ một vài phần nghìn, nên không ảnh hưởng đến du lịch cả nước. Vì thế, phát triển Sơn Trà là để phục vụ Đà Nẵng, nên phải có sự thống nhất của cấp ủy, chính quyền Đà Nẵng, sự đồng thuận của nhân dân Đà Nẵng.
"Hiệp hội du lịch Đà Nẵng là một tổ chức xã hội nghề nghiệp, hoạt động trong lĩnh vực du lịch trên địa bàn Đà Nẵng, cho nên UBNDTP Đà Nẵng phải làm việc với Hiệp hội du lịch Đà Nẵng, bàn tất cả khía cạnh vấn đề để đi đến đồng thuận, nhằm có quy hoạch tốt phát triển Sơn Trà.
Tinh thần của Chính phủ và Thủ tướng là sau khi rà soát các dự án, làm việc với các nhà đầu tư, làm việc với Hiệp hội, mà thống nhất kiến nghị giảm quy mô đầu tư trên bán đảo Sơn Trà xuống, xuống mức nào Chính phủ cũng sẽ đồng ý, miễn là dưới mức ngưỡng 1600.
Nếu Đà Nẵng thống nhất với Hiệp hội giữ nguyên trạng, Chính phủ cũng hoan nghênh. Cao hơn nữa, nếu Đà Nẵng và Hiệp hội thấy rằng Sơn Trà chưa cần phát triển du lịch, xin rút khỏi các khu du lịch quốc gia, Chính phủ cũng đồng ý. Tinh thần chung của Chính phủ là phát triển nhưng phải đảm bảo bền vững" - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói trước cử tri cả nước.
