Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Trạm kiểm tra tải trọng xe (KTTTX) ban hành kèm theo Thông tư 28/2024/TT-BGTVT, việc kiểm tra tải trọng xe trên đường bộ được thực hiện thông qua Trạm KTTTX cố định tự động 1 cấp cân. Cụ thể, Trạm KTTTX cố định tự động 1 cấp cân là trạm được trang bị hệ thống thiết bị cân động lắp đặt cố định ở một vùng cân để tự động đo lường khối lượng xe khi đi qua vùng cân nhằm thu thập, phân tích, đánh giá dữ liệu về tải trọng xe, xác định trực tiếp và chính xác tải trọng trục xe, khối lượng toàn bộ của xe tham gia giao thông trên đường bộ để xử lý đối với xe quá tải trọng cho phép của đường bộ; có thể đo lường độ dài tự động về kích thước bao ngoài kể cả hàng hóa xếp trên xe (nếu có) để thu thập, phân tích, đánh giá tác động của xe quá khổ.
Theo đó, về yêu cầu thiết kế Trạm KTTTX cố định tự động 1 cấp cân quy định như sau: Khi thiết kế cần căn cứ vào tình hình thực tế trên tuyến để lựa chọn vị trí đặt cân phù hợp; bố trí trên các tuyến đường bộ trọng điểm, đường cao tốc, các hành lang vận tải đường bộ lớn, cửa ngõ giao thông, nơi xuất phát các nguồn hàng lớn, tại trạm thu phí, đường nhánh nối vào đường cao tốc, vị trí trước khi vào đường cao tốc, tại nơi có khả năng tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng sẵn có (nếu có) và các vị trí phù hợp khác cần phải KTTTX theo tình hình giao thông thực tế.
Thiết kế vị trí của Trạm KTTTX phải bảo đảm giao thông an toàn, có các giải pháp ngăn ngừa xe quá tải trọng đi vào đường cao tốc (như bố trí đường nhánh để phương tiện vi phạm di chuyển ra khỏi đường cao tốc, bố trí hệ thống camera giám sát phương tiện vi phạm di chuyển ra khỏi đường cao tốc); có thể kiểm soát tối đa các phương tiện lưu thông trên đường bộ (kể cả phương tiện từ các khu vực lân cận, các đầu mối nguồn hàng, cửa khẩu, bến cảng...), hạn chế tối đa hiện tượng xe quá tải trọng đi vòng đường khác để né tránh việc kiểm tra, kiểm soát của Trạm KTTTX.
Bên cạnh đó, vị trí lắp đặt phải bảo đảm có cao độ phù hợp, không ngập nước, hạn chế tối đa việc các phương tiện thuộc đối tượng kiểm tra đi tránh vùng đặt cân; có thiết kế giải pháp ngăn ngừa xe quá tải trọng đi vào đường cao tốc, đường nhánh để phương tiện vi phạm di chuyển ra khỏi đường cao tốc để khắc phục vi phạm và xử lý theo quy định.
Đồng thời, có giải pháp duy trì khoảng cách giữa các xe để bảo đảm trong vùng đặt thiết bị cân chỉ cho từng xe đi vào trên mỗi làn xe nhằm tránh các xe che khuất biển số của nhau và làm sai lệch kết quả cân.
Thiết bị cân tự động có thể tự động kiểm tra các thông số về nhiệt độ (nếu cần), tình trạng hoạt động của từng thiết bị cảm biến cân (sensor), phát hiện vị trí chính xác của thiết bị cảm biến cân bị hỏng (nếu có).
Ngoài ra, phải thiết kế hệ thống camera giám sát toàn cảnh để bảo đảm giám sát an ninh, trật tự, an toàn hệ thống cân và thiết bị được lắp đặt, trật tự giao thông vùng cân; thiết kế hệ thống phần mềm xử lý dữ liệu cân có khả năng lập, gửi, lưu trữ tự động thông qua phần mềm của hệ thống KTTTX cố định tự động 1 cấp cân và hệ thống camera.
Thông tư 28/2024/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 10/9/2024.
