Lực lượng lao động giảm 1,1 triệu người
Thông tin tại cuộc họp báo về tình hình LĐ việc làm quý I/2021 sáng nay, 16/4, ông Phạm Hoài Nam - Vụ trưởng Vụ Thống kê Dân số, Tổng cục Thống kê (TCTK) - cho biết, sự sụt giảm của lực lượng LĐ trong quý I là xu thế thường quan sát được trong nhiều năm kể cả những năm trước khi xảy ra đại dịch do tâm lý “tháng Giêng là tháng ăn chơi” của nhiều LĐ sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.
“Tuy nhiên, sự bùng phát trở lại của đại dịch Covid-19 ngay trước dịp Tết Nguyên đán đã làm thay đổi xu thế tăng thường thấy so với cùng kỳ các năm trước. Thông thường, theo đà tăng dân số, lực lượng LĐ năm sau luôn tăng so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, lực lượng LĐ quý I/ 2021 xuống thấp hơn cùng kỳ năm trước gần 200 nghìn người và thấp hơn cùng kỳ khi chưa có dịch (năm 2019) khoảng 600 nghìn người…” - ông Nam phân tích.
 |
| ảnh minh họa: Tỷ lệ LĐ nữ mất việc làm nhiều hơn LĐ nam |
Theo kết quả điều tra, lực lượng LĐ từ 15 tuổi trở lên trong quý I/2021 là 51,0 triệu người, giảm 1,1 triệu người so với quý trước và giảm 180,9 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tham gia lực lượng LĐ quý I/2021 ước tính là 68,7%, giảm 1,6 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 1,1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tham gia lực lượng LĐ của nữ là 62,6%, thấp hơn 12,7 điểm phần trăm so với nam (75,3%)…
Sự bùng phát lần thứ 3 của đại dịch Covid-19 cũng làm suy giảm đà phục hồi của thị trường LĐ đã đạt được trong 2 quý cuối năm 2020. Trong quý I /2021, số người từ 15 tuổi trở lên có việc làm là 49,9 triệu người, giảm 959,6 nghìn người so với quý trước và giảm 177,8 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Số LĐ thiếu việc làm trong độ tuổi LĐ quý I/ 2021 là 971,4 nghìn người; tăng 143,2 nghìn người so với quý trước và tăng 78,7 nghìn người so với cùng kỳ năm trước…
“Mặc dù những nỗ lực khôi phục kinh tế đi đôi với phòng chống dịch đã phần nào cải thiện các gam màu xám của tình hình LĐ việc làm trong nước, nhưng trong quý I /2021, cả nước vẫn còn 9,1 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19, trong đó nam giới chiếm 51,0% và số người trong độ tuổi từ 25 - 54 chiếm gần 2/3…” – đại diện TCTK lưu ý.
Trong tổng số 9,1 triệu người bị tác động tiêu cực bởi đại dịch Covid-19, có 540 nghìn người bị mất việc, 2,8 triệu người phải tạm nghỉ/tạm ngừng sản xuất kinh doanh; 3,1 triệu người cho biết họ bị cắt giảm giờ làm hoặc buộc phải nghỉ giãn việc, nghỉ luân phiên và 6,5 triệu LĐ báo cáo họ bị giảm thu nhập.
Điểm sáng: Thu nhập bình quân của người lao động tăng
Trong bối cảnh việc làm giảm chung, điểm sáng trong “bức tranh” LĐ việc làm Quý I/2021, là thu nhập bình quân tháng của người LĐ tăng so với quý trước và tăng so với cùng kỳ năm trước.
Cụ thể, thu nhập bình quân tháng của người LĐ quý I/2021 đạt 6,3 triệu đồng, tăng 339 nghìn đồng so với quý trước và tăng 106 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước. Thu nhập bình quân tháng của LĐ nam cao hơn 1,4 lần của LĐ nữ (tương ứng 7,3 triệu đồng so với 5,2 triệu đồng); Thu nhập bình quân LĐ khu vực thành thị cao hơn 1,5 lần LĐ khu vực nông thôn (tương ứng 7,9 triệu đồng so với 5,4 triệu đồng).
Tính chung quý I /2021 so với cùng kỳ năm trước, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản ghi nhận tốc độ tăng thu nhập bình quân cao nhất, tăng 5,2%; khu vực dịch vụ có tốc độ tăng là 1,5% và khu vực công nghiệp và xây dựng có tốc độ tăng thu nhập bình quân thấp nhất, tăng 0,8%.
Thu nhập bình quân tháng của LĐ làm công ăn lương quý I /2021 đạt 7,2 triệu đồng, tăng 556 nghìn đồng so với quý trước và tăng 132 nghìn đồng so với cùng kỳ năm trước. LĐ nam có thu nhập bình quân cao gấp 1,2 lần LĐ nữ (7,6 triệu đồng so với 6,6 triệu đồng).
“Nhìn chung, những con số thống kê về tình hình LĐ việc làm quý I /2021 đã phản ánh những khó khăn và biến động của nền kinh tế nói chung và thị trường LĐ Việt Nam nói riêng trong thời gian qua. Những khó khăn này là thách thức rất lớn đối với các nỗ lực của Chính phủ trước chủ trương hoàn thành tốt mục tiêu kép: vừa phát triển kinh tế vừa chiến thắng đại dịch…” - ông Nguyễn Huy Minh - Phó Tổng cục trưởng TCTK - lưu ý.
 |
| Việt Nam có một lượng lớn LĐ "tự sản tự tiêu" không được thống kê. |
Chính thức công bố các chỉ tiêu thống kê theo tiêu chuẩn ICLS 19
Chủ trì cuộc họp báo, ông Nguyễn Huy Minh - Phó Tổng cục trưởng TCTK - cho biết, theo khuyến nghị của Tổ chức LĐ quốc tế (ILO), từ quý I/2021, TCTK đã chính thức công bố các chỉ tiêu thống kê về LĐ việc làm theo tiêu chuẩn ICLS 19, thay thế tiêu chuẩn ICLS 13, năm 1982.
Theo tiêu chuẩn mới ICLS 19, những người làm việc với mục đích sản xuất sản phẩm tự cung tự cấp trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản sẽ không được xác định là những người có việc làm như quy định trước đây của tiêu chuẩn ICLS 13.
Theo TCTK, hiện nước ta vẫn còn 3,5 triệu LĐ sản xuất sản phẩm nông nghiệp với mục đích chủ yếu để bản thân và gia đình sử dụng. Khoảng 93,5% LĐ tự sản tự tiêu không có trình độ chuyên môn kỹ thuật và hơn một nửa trong số họ đang trong độ tuổi LĐ.
“Đây là nguồn tiềm năng vô cùng phong phú có thể tận dụng để phát triển. Vì vậy, Nhà nước cần triển khai những chính sách dành riêng để thu hút đối tượng này tham gia thị trường LĐ, một mặt góp phần nâng cao năng suất LĐ xã hội nói chung và một mặt giúp cải thiện đời sống của người LĐ…” - Lãnh đạo TCTK kiến nghị.
