Giải thích về vấn đề này, ngày 5/5, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Hữu Độ cho biết, một số trường đại học đã xây dựng phương án tuyển sinh, nay có điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
Chẳng hạn, vừa qua, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng đã thay đổi phương án tổ chức thi thành sử dụng kết quả thi THPT năm 2020.
Ông Độ đánh giá, đây là một cách làm phù hợp bởi vì kỳ thi THPT cũng là một kỳ thi đảm bảo đánh giá kết quả học tập 12 năm của học sinh và làm căn cứ để xét tốt nghiệp cho các em.
Thứ hai là căn cứ đánh giá chất lượng dạy và học của các địa phương và qua đó cũng điều chỉnh sự chỉ đạo, công tác quản lý của các địa phương cho phù hợp.
Đặc biệt, đề thi năm nay theo tinh thần chương trình giáo dục phổ thông đã tinh giản nên cũng sẽ giảm độ khó nhưng vẫn có sự phân hóa phù hợp để có thể phân loại được học sinh và từ đó, các trường đại học có thể dựa vào kết quả này để tổ chức tuyển sinh. Cho nên, việc điều chỉnh là một trong những thẩm quyền tự chủ của các trường đại học.
Nói cụ thể hơn về quyền tự chủ đại học, ông Độ dẫn chiếu đến quy định của Luật Giáo dục đại học 2012 và vừa qua là Luật 34 sửa đổi một số điều của Luật Giáo dục đại học có hiệu lực từ năm 2018, các trường đại học tự chủ được tự xây dựng và quyết định phương án tuyển sinh của mình và có thể sử dụng các phương án như kết quả thi tốt nghiệp THPT hoặc là thi THPT quốc gia trước đây.
Theo báo cáo, năm 2017, có 81,5% số sinh viên được tuyển vào thông qua kết quả kỳ thi THPT quốc gia, năm 2018 là 73,6% và năm 2019 là 62,2%. Năm nay có thể một số trường vẫn sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THPT để làm căn cứ tuyển sinh vào trường mình.
Tương tự như vậy, một số trường cũng sử dụng kết quả học tập của học sinh ở học bạ THPT và một số trường thì thông qua kỳ thi chuẩn hóa quốc tế hoặc qua chứng chỉ quốc tế.
Có trường tổ chức thi năng khiếu, thi văn hóa, phỏng vấn hoặc có trường tổ chức thi năng lực, thi riêng. Như vậy là việc tổ chức tuyển sinh do các trường đại học quyết định và tự lựa chọn phương án của mình.