Phát biểu giải trình tại phiên họp Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV diễn ra chiều 4/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, các đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến thảo luận, tranh luận rất sâu sắc, thực tế với những luận giải sắc bén liên quan đến vấn đề về: Sức khỏe của học sinh; việc phân luồng; nghiên cứu khoa học trong trường đại học, sách giáo khoa, trẻ em tự kỷ; tài liệu giáo dục địa phương; phát triển tiếng Anh; quy hoạch giáo dục…
Về vấn đề tháo gỡ khó khăn cho các Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên sau sáp nhập mà đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn Đại biểu tỉnh Bến Tre đề cập, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo thừa nhận đây là vấn đề khó khăn, vướng mắc đang có thực. Bộ trưởng cho biết, hiện nay cả nước có 92 trung tâm thuộc quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo, 526 trung tâm do Sở Lao động, Thương binh và xã hội hoặc Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã quản lý.
“Tức là về vấn đề chủ thể quản lý, điều hành hiện nay rất đa dạng. Trong các văn bản quy định hiện nay, có Thông tư 39 quy định về quy chế tổ chức và hoạt động của Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên và Luật Giáo dục ra đời lại quy định về chức năng, nhiệm vụ quản lý, theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 01 để làm căn cứ pháp lý để quản lý hệ thống các trung tâm này. Nhưng tuy nhiên vẫn còn một số điểm vướng”, Bộ trưởng Sơn nêu rõ.
Về nội dung đào tạo nhân lực chất lượng cao cho các ngành nghề mới nổi, các ngành công nghệ kỹ thuật mũi nhọn, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế với tỷ trọng các doanh nghiệp FDI khá lớn. Đặc điểm của doanh nghiệp FDI là thường sẽ đem theo những lĩnh vực mới vào Việt Nam và việc chúng ta đã chuẩn bị được đầy đủ nguồn nhân lực hay chưa vẫn luôn là câu hỏi khó trả lời.
“Cần phải phân tích hết được những khó khăn của việc đào tạo nhân lực đáp ứng cho các doanh nghiệp FDI. Kế hoạch và sự chủ động trong tương lai cần phải tăng lên thì mới có thể đáp ứng được”, Bộ trưởng Sơn cho nói.
Liên quan đến vấn đề in ấn và phát hành sách giáo khoa, Bộ trưởng cho biết, trong thời gian qua, ngành giáo dục đã chấn chỉnh và xử lý những trường hợp liên quan đến lợi ích nhóm trong việc in ấn, phát hành sách; đồng thời nhấn mạnh, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẵn sàng tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý triệt để vấn đề này.
Trước đó, phát biểu thảo luận tại hội trường, đại biểu Lò Thị Luyến (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên) cho biết, chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 được triển khai thực hiện đã gần 4 năm. Tuy nhiên, việc in ấn, phát hành sách giáo khoa còn nhiều hạn chế. Còn nhiều địa phương chưa in, phát hành được tài liệu giáo dục địa phương, học sinh được gửi bằng bản PDF trên thiết bị hoặc tự in từ bản PDF để học.
Đại biểu cho rằng, nguyên nhân của vấn đề trên là do vướng mắc về xác định bản quyền, thẩm định giá và đấu thầu in ấn, phát hành. Nội dung này đã được Đoàn giám sát của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội năm 2019 chỉ ra và đến nay vẫn chưa giải quyết được.
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc in ấn, phát hành tài liệu giáo dục, địa phương cần một quy trình đơn giản cho các địa phương để triển khai thực hiện, đại biểu cho rằng: nếu cứ áp dụng các quy định của hệ thống Luật, Nghị định, Thông tư thì trong nhiều năm tới vẫn chưa tháo gỡ được khó khăn, vướng mắc liên quan đến nội dung này.
Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Đoàn Vĩnh Long) đề nghị, Bộ Giáo dục và đào tạo quan tâm nhiệm vụ "tiếp tục triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, hội nhập, gắn với thị trường lao động; đẩy mạnh phân luồng, tăng số lượng học sinh sau trung học cơ sở, trung học phổ thông vào giáo dục nghề nghiệp".
