Đây là yếu tố tâm lý quan trọng cho sự phát triển trong những năm tháng đầu đời của trẻ. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Y tế, tỉ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu năm qua của Việt Nam thấp nhất, nhì trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Khi cả gia đình cổ súy cho sữa công thức
Sau khi sinh con gái đầu lòng được 3.3kg, chị Nguyễn Thanh Huệ (ở Hà Đông, Hà Nội) quyết định nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, khi con gái được 1 tháng tuổi, cân nặng chỉ tăng lên 1kg so với lúc mới chào đời thì kế hoạch của chị bị “phá sản”.
Chị Huệ chia sẻ: “Thấy cháu lên ít cân so với đứa trẻ hàng xóm, mẹ chồng tôi chê rằng sữa mẹ xấu nên đã tự đi mua thêm sữa công thức về cho cháu ăn kèm. Mỗi ngày cháu ăn thêm 2 bữa sữa công thức, còn lại bú sữa mẹ. Không chỉ mẹ chồng, cả chồng tôi cũng cho rằng phải cho con ăn thêm sữa công thức, như thế mới đủ dinh dưỡng, con mới tăng cân tốt và có chiều cao lý tưởng sau này. Trước sức ép từ gia đình nhà chồng, tôi đành phải cho con bú mẹ xen lẫn sữa công thức”.
Cùng với chị Huệ, chị Hương Giang (ở Thanh Xuân, Hà Nội) cũng cho con bú sữa mẹ kèm với sữa công thức ngay khi bé mới lọt lòng. Chị Giang cho biết: “Vì tôi sinh mổ nên ngay sau khi sinh tôi phải nhờ gia đình đi mua cho con hộp sữa công thức để con ăn trong lúc chờ sữa mẹ về. Và kể cả những ngày sau khi sữa mẹ về nhiều, tôi cũng cho con uống kèm sữa công thức vì trong sữa công thức có đầy đủ các chất dinh dưỡng cho sự phát triển của con, giúp con thông minh hơn.
Hơn nữa, cho con ăn sữa công thức sớm để sau này khi tôi đi làm, con ở nhà cũng không lo bị đói vì thiếu sữa mẹ. Bây giờ mới 3 tháng mà con đã được 8kg, trông con bụ bẫm hơn rất nhiều so với đứa trẻ khác ”.
Thực tế có rất nhiều bậc phụ huynh hiểu sai về công dụng của sữa mẹ và sữa công thức. Họ cho rằng sữa công thức đầy đủ chất dinh dưỡng, tốt hơn nhiều so với sữa mẹ. Ít ai để ý rằng, ngay chính các hãng sản xuất sữa công thức cũng phải công nhận rằng sữa mẹ là tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ít nhất trong 6 tháng đầu. Bằng chứng là họ đưa ra lời khuyên in ngay trên nhãn các hộp sữa.
Nuôi con bằng sữa mẹ đem lại nhiều lợi ích
Theo TS Huỳnh Nam Phương - chuyên gia dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng Quốc gia thì việc nuôi con bằng sữa mẹ (NCBSM) mang lại rất nhiều lợi ích không chỉ cho con trẻ mà cho cả gia đình và xã hội. Vì NCBSM là nền tảng của dinh dưỡng tốt từ ngày đầu đời của bé đến khi trưởng thành. Khi đó, trẻ được nhận các chất dinh dưỡng để phòng bệnh, giảm các nguy cơ về lâu dài như béo phì, đái đường type 2, và các bệnh mạn tính không lây.
Không chỉ vậy, với mỗi quốc gia, NCBSM giảm các chi phí y tế và tạo ra lực lượng lao động ổn định và khỏe mạnh. NCBSM còn hỗ trợ sự bền vững của môi trường. Các sản phẩm thay thế sữa mẹ sử dụng năng lượng để sản xuất, nguyên liệu để đóng gói, năng lượng để phân phối, nước và các chất tẩy rửa để chuẩn bị hàng ngày – như vậy đã thải ra quá nhiều carbon cho môi trường.
Hỗ trợ NCBSM thay vì các loại sữa thay thế sẽ giúp mỗi quốc gia đạt được mục tiêu toàn cầu về giảm ô nhiễm đất và nước và thúc đẩy trách nhiệm cũng như việc sản xuất và tiêu thụ sạch và đảm bảo sinh thái.
NCBSM góp phần dẫn đến sự thành công của giáo dục thông qua việc cung cấp sự khởi đầu hoàn hảo về dinh dưỡng cho trẻ. NCBSM tăng năng lực của não bộ, do đó tăng khả năng lao động và thu nhập khi trẻ lớn lên. NCBSM không chỉ mang lại lợi ích cho trẻ mà còn mang lại lợi ích cho bà mẹ. Giãn khoảng cách sinh giúp các bà mẹ có được quyền chủ động về sinh sản, đặc biệt ở các quốc gia hạn chế về tiếp cận thông tin và chăm sóc y tế về kế hoạch hóa gia đình.
Lợi ích kinh tế liên quan đến việc NCBSM đã tiết kiệm được hàng tỉ đôla về chi phí y tế hàng năm, tăng cường khả năng nhận thức và khả năng tăng thu nhập cho người dân, đồng thời giảm chi phí của các gia đình dành cho việc mua sữa thay thế.
Nhiều lợi ích là thế nhưng thực tế tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ở Việt Nam đang sụt giảm nhanh chóng. Hiện chỉ có khoảng 20% bà mẹ cho con bú hoàn toàn trong giai đoạn trẻ sơ sinh đến 6 tháng. Việc tiếp cận quá nhiều thông tin trên mạng và sự tiếp thị quá lớn mạnh của các hãng sữa công thức là một trong những nguyên nhân dẫn tới các bà mẹ, người thân của trẻ không thích nuôi con bằng sữa mẹ.