Kết luận điều tra bổ sung lần hai vụ án gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 ban hành mới đây xác định Đỗ Mạnh Tuấn (40 tuổi, Hiệu phó Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy, Hòa Bình) được Nguyễn Quang Vinh (Phó ban chấm thi, Trưởng phòng khảo thí, Sở GD&ĐT) lựa chọn làm ủy viên tổ chấm bài thi trắc nghiệm vào phút chót.
Biết Tuấn được chấm thi, tháng 6/2018, bị can Hồ Chúc (44 tuổi, giáo viên Trường THPT Thanh Hà, Lạc Thủy) nhờ nâng điểm thi cho hai thí sinh. Có kết quả như yêu cầu, Chúc “cảm ơn” Tuấn 300 triệu. Đây chỉ là hai trong 35 thí sinh được Tuấn trực tiếp nhận sửa điểm. Trong kỳ thi THPT quốc gia 2018, Vinh và Tuấn đã nhận nâng điểm cho tổng cộng 65 thí sinh qua 142 bài thi trắc nghiệm, 20 bài thi tự luận Ngữ văn.
Kết luận điều tra nhận định, Vinh và Tuấn đều nhận lời qua người trung gian chứ không tiếp xúc trực tiếp với gia đình thí sinh. Tuấn khai được Đào Ngọc Thuật (39 tuổi, giáo viên) đưa 250 triệu đồng để “cảm ơn”, Khương Ngọc Chất (44 tuổi, cựu trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Hòa Bình) đưa 500 triệu khi nhờ nâng điểm cho hai thí sinh. “Tuy nhiên, CQĐT không đủ căn cứ kết luận phạm tội đưa, nhận hối lộ với các khoản tiền nêu trên”, kết luận điều tra nêu.
Trước khi hành vi bị phát hiện, ngày 28/7/2018 Tuấn đã đến CQĐT tự thú và nộp số tiền 550 triệu hưởng lợi bất chính. Cơ quan chức năng sau đó chỉ xử lý tội Nhận hối lộ với Tuấn về 300 triệu nhận từ Hồ Chúc. Hồ Chúc cũng bị đề nghị truy tố về tội Đưa hối lộ.
Ngoài ra, Tuấn còn cùng Vinh, Đào Ngọc Thuật, Khương Ngọc Chất và 10 người (là cán bộ Sở GD&ĐT, cán bộ Công an tỉnh Hòa Bình, giáo viên) bị đề nghị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cùng xảy ra sai phạm gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018, tại hai vụ án xảy Sơn La và Hà Giang không ai bị xét xử về tội Nhận hối lộ. Hai vụ này đã khép lại quá trình điều tra, chuẩn bị mở phiên tòa vào ngày 14-15/10 tới đây.
Trong vụ án tại Sơn La, người bị cáo buộc nâng điểm là Trần Xuân Yến (48 tuổi, PGĐ Sở GD&ĐT, tổ trưởng tổ xử lý bài thi trắc nghiệm) cùng nhóm cán bộ giáo dục Nguyễn Thị Hồng Nga, Lò Văn Huynh, Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn vừa làm đầu mối tiếp nhận, vừa trực tiếp nâng điểm.
Quá trình điều tra, các đối tượng khai có nhận tiền cảm ơn từ người trung gian hoặc trực tiếp từ người nhà thí sinh có yêu cầu can thiệp điểm. Nguyễn Thị Hồng Nga (52 tuổi, chuyên viên khảo thí, thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm) nhận hơn một tỷ sau khi nâng điểm cho 4 thí sinh. Cầm Thị Bun Sọn (50 tuổi, thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm) nhận 440 triệu khi nâng điểm thành công cho một thí sinh. Lò Văn Huynh (58 tuổi, cán bộ Sở GD&ĐT, phó trưởng ban chấm thi phụ trách chấm thi tự luận ngữ văn) nhận 1,3 tỷ để sửa, nâng điểm cho ba thí sinh. Đặng Hữu Thủy (55 tuổi, thành viên tổ xử lý bài thi trắc nghiệm) khai nhận 500 triệu nâng điểm cho 4 thí sinh. Số tiền bất chính này, các đối tượng đều nộp để tạm giữ hoặc khai đã trả lại gia đình thí sinh.
Theo cơ quan tố tụng, hành vi nhận tiền, thỏa thuận sẽ nhận tiền để sửa nâng điểm cho các thí sinh của các bị can có dấu hiệu phạm các tội Nhận hối lộ, Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ. Song kết quả điều tra thể hiện những người mà các bị can khai đưa tiền cho mình đều không thừa nhận việc thỏa thuận và đưa tiền. Ngoài lời khai của Nga, Sọn, Huynh, Thủy và số tiền đã nộp CQĐT, không có tài liệu chứng cứ nào khác để chứng minh hành vi phạm tội. “Do đó, không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự với Nga, Sọn, Huynh, Thủy về tội Nhận hối lộ và cũng không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các trường hợp bị tố cáo về các tội Đưa hối lộ, Môi giới hối lộ”, cáo trạng nêu.
Trong vụ án xảy ra tại tỉnh Hà Giang, hơn 100 thí sinh được can thiệp, nâng điểm. Tuy nhiên, CQĐT cho biết dù đã áp dụng tất cả các biện pháp theo quy định nhưng không thu thập được chứng cứ để chứng minh có yếu tố vụ lợi. Không gia đình nào khai có đưa tiền mặt hoặc lợi ích vật chất khác có giá trị để nhờ nâng điểm. Các bị can trong vụ án cũng không thừa nhận được “cảm ơn” bằng vật chất mà chỉ “giúp nâng điểm do mối quan hệ quen biết, bạn bè, người thân”.
