Sửa Dự Luật Đất đai vì quyền lợi cả người dân và Nhà nước

Bộ Tư pháp đề nghị trước Quốc Hội cần chỉnh sửa Dự thảo luật Đất đai để thuận lợi hơn cho người dân

Cần quy định rõ quyền tham gia xây dựng phương án bồi thường của người dân

Về quyền của người có đất bị thu hồi do vi phạm pháp luật đất đai, Bộ Tư pháp cho rằng quy định tại khoản 2 Điều 50 về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai là còn cứng nhắc vì việc áp dụng chế tài nào cho phù hợp còn phải căn cứ vào nhiều nguyên nhân cụ thể khác nhau, trong đó có nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến sự vi phạm tiến độ thực hiện dự án và để đảm bảo công bằng.

Đối với trường hợp Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế, xã hội , Điều 53 dự thảo Luật chưa quy định rõ các trường hợp nào thì Nhà nước thu hồi cho mục đích phát triển kinh tế - xã hội, trong trường hợp nào thì nhà đầu tư được nhận chuyển nhượng để tránh tình trạng không rõ ràng như hiện nay.

Bộ Tư pháp cũng đề nghị cần quy định cụ thể về quyền của người dân trong việc tham gia vào quá trình xây dựng phương án bồi thường, quy định trách nhiệm giải quyết yêu cầu của dân trong trường hợp người dân không đồng ý với phương án bồi thường của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Có chế tài rõ ràng để tránh lạm quyền

Về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, Dự thảo Luật quy định theo hướng bãi bỏ quy định giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với các tổ chức sự nghiệp; các tổ chức này phải chuyển sang áp dụng hình thức thuê đất trả tiền hàng năm; nhưng Bộ Tư pháp cho rằng cần xem xét cho phép các tổ chức sự nghiệp được lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền một lần hoặc trả tiền hàng năm.  

Về thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, Bộ Tư pháp cho rằng để tránh sự lạm quyền, tùy tiện của các cá nhân này, pháp luật cần có những quy định cụ thể về quy trình, thủ tục phê duyệt cũng như có chế tài xử phạt nghiêm minh đối với những hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện các quyền hạn của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp có thẩm quyền. Đây là một trong những ý kiến của Bộ Tư pháp được Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp thu và chỉnh sửa theo hướng quy định vấn đề này trong Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai. 

Trong phần góp ý Dự thảo, Bộ Tư pháp cũng đã đề nghị bổ sung quy định cơ chế điều tiết của Nhà nước đối với hộ gia đình, cá nhân là người trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi đất nông nghiệp nhằm ổn định đời sống; đề nghị trong Dự thảo Luật cần có quy định cụ thể, rõ ràng về quyền điều tiết phần giá trị tăng thêm từ đất mà không do người sử dụng đất tạo ra của Nhà nước, đặc biệt trong việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ đất.

Về giá đất, Bộ Tư pháp đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm công bố bảng giá đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để đảm bảo tính công khai, minh bạch và quy định cụ thể giá đất biến động lớn là bao nhiêu (tăng 20% hay 30% so với giá đất hiện hành) thì được điều chỉnh bảng giá đất. 

Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp thu để chỉnh sửa vào dự thảo Luật theo hướng quy định rõ trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc công bố công khai bảng giá đất. Riêng ý kiến về việc quy định mức độ biến động giá đất để thực hiện điều chỉnh bảng giá đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm đảm bảo sự linh hoạt trong điều hành của Chính phủ.

Các ý kiến tham gia xây dựng Luật đất đai sửa đổi bổ sung sẽ được các đại biểu Quốc hội bàn bạc kỹ hơn trong phiên họp ngày 19/11/2012. Phiên họp sẽ được truyền hình trực tiếp.

Nhật Thanh