Kỳ vọng làn gió mới
“Táo quân - Gặp nhau cuối năm” là một chương trình hài kịch chính luận do Trung tâm Phim truyền hình Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam thực hiện, phát sóng vào tối Tất niên âm lịch hằng năm trên các kênh truyền hình của VTV từ năm 2003. Đến nay, chương trình được coi là một trong những “món ăn tinh thần” yêu thích của hàng triệu khán giả truyền hình trong dịp Tết Nguyên Đán.
Nội dung “Táo quân” thường tập trung phản ánh, đả kích một cách hài hước về những vấn đề đời sống xã hội nổi cộm diễn ra trong năm. Kịch bản của “Táo quân” được đánh giá có sức nặng khi đặt vấn đề trực diện về những điểm yếu, những tồn đọng của các Bộ, ban, ngành, của xã hội và cả cơ chế “thiên đình”. Những Táo Kinh tế, Táo Y tế, Táo Giáo dục... khi lên chầu Ngọc Hoàng đều tự nhận mình là các “tư lệnh ngành”. Khán giả yêu mến “Táo quân” bởi chương trình phần nào bày tỏ được tiếng nói của nhiều người dân về nhiều vấn đề còn tồn đọng.
Khi truyền hình còn là kênh giải trí nghe nhìn sinh động, hấp dẫn hàng đầu với số đông công chúng thì “Táo quân” được đánh giá đã “góp phần làm nên Tết” của nhiều người trong mấy năm qua. Cũng hiếm chương trình truyền hình gốc Việt nào lại có được sức sống bền bỉ và mạnh mẽ như vậy. Có lẽ cũng do “Táo quân” mỗi năm chỉ có một số duy nhất, chiếu vào đúng đêm giao thừa, thời khắc mà người người, nhà nhà muốn quây quần bên nhau, cùng xem một chương trình truyền hình hấp dẫn để cùng nhau thức đón giao thừa.
Sau 20 năm lên sóng, “Táo quân” gần như vẫn giữ “format” cũ, với dàn “Táo quân” đại diện cho các Bộ, ngành lên chầu Ngọc Hoàng báo cáo tình hình cuối năm. “Đội hình” diễn viên chính cũng gần như được giữ nguyên. Nhưng năm 2024 có sự thay đổi về nhân sự trên “thiên đình”. Khoảng 50% diễn viên của “Táo quân” năm nay sẽ là gương mặt mới với kịch bản dàn dựng theo phiên bản “cây đa, giếng nước, sân đình”. NSND Quốc Khánh vẫn tham gia đóng vai Ngọc Hoàng. Còn NSƯT Chí Trung sẽ góp mặt trong “Táo quân” 2024 với một vai diễn hoàn toàn khác biệt so với trước đây.
Nhặt “sạn” quảng cáo
Không ít “mùa Táo” trước bị khán giả chỉ trích vì chèn quảng cáo một cách lộ liễu, dày đặc. Nhiều khán giả cho rằng việc quảng cáo như vậy đã làm giảm đi tính chất vốn có của chương trình là phản ánh các vấn đề nhức nhối của xã hội.
Có năm, suốt 45 phút đầu tiên chương trình là những màn tung hứng quảng cáo nhãn hàng thời trang, mua bán trên mạng, hãng hàng không, ứng dụng ngân hàng, xe máy điện... Trong thời lượng chương trình, nhiều nhãn hàng được các nhân vật của “Táo quân” quảng cáo, không chỉ nói tên sản phẩm mà còn nói công dụng, điểm mạnh và “tuôn” luôn cả slogan của sản phẩm…
Chất lượng “Táo quân” cũng là việc đáng bàn. Những mùa trước, nhiều người than rằng “cần ship muối cho Táo quân vì nhạt quá”. Thậm chí, nhân vật Ngọc Hoàng còn dùng những từ ngữ nhạy cảm để chế giễu những “cô” bán hàng online cố tình khoe thân để “câu view”...
Có thể thấy, vài năm gần đây, nhiều vấn đề thời sự nóng bỏng, tiêu cực của một số lĩnh vực xã hội đã không được đề cập đến trong “Táo quân”. Chương trình thường chỉ gây cười một cách nhạt nhẽo, nhàm chán, không nhắc hoặc nhắc thoáng qua những tiêu cực này. Nhiều khán giả đánh giá chương trình không còn mang lại những tiếng cười sâu cay, thâm thúy... như mong đợi.
Nghệ sĩ Quốc Thảo đánh giá chương trình giảm dần sức hút do thiếu tính sáng tạo, bất ngờ - yếu tố quyết định trong thể loại hài kịch. “Với tư cách là một khán giả, tôi thấy show đang dần đi vào lối mòn”, Quốc Thảo nói. Theo anh, vấn đề lớn nhất của “Táo quân” không phải câu chuyện kiểm duyệt, bởi có những năm anh xem, show có nhiều màn đả kích mạnh tay, cười rất “đã”.
Giao thừa xuân Giáp Thìn, khán giả vẫn chờ đợi bữa tiệc tinh thần đặc sắc, tinh tế, không có “sạn”, không chèn quảng cáo từ chương trình. Đó là cách nâng tầm chất lượng “Táo quân”, đồng thời thể hiện sự tôn trọng với những khán giả đồng hành, yêu quý chương trình suốt 2 thập kỷ qua.
