Hôm 21/8 vừa qua, tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS John S. McCain đã va phải tàu chở hàng của Liberia khiến 10 thủy thủ thiệt mạng và 5 người khác bị thương. 2 tháng trước, tàu USS Fitzgerald và tàu Philippines cũng va chạm ở ngoài khơi bờ biển Nhật Bản khiến 7 thủy thủ thiệt mạng. 2 vụ va chạm khác cũng đã xảy ra từ đầu năm đến nay.
Theo AFP, Đô đốc John Richardson – chỉ huy các hoạt động hải quân của Mỹ - ngày 21/8 nói rằng ông không loại trừ khả năng can thiệp từ bên ngoài hay một vụ tấn công mạng là nguyên nhân dẫn tới vụ đâm va của tàu USS John S. McCain. “Chúng tôi đang xem xét mọi khả năng”, ông Richardson nói. Song, ông cho biết cuộc điều tra của giới chức Mỹ về vụ việc đang tập trung vào cách thức xử lý công việc của thủy thủ đoàn. Đô đốc Scott Swift – Chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ - cũng không loại bỏ khả năng phá hoại trong sự cố xảy ra hôm 21/8.
Các nhà phân tích cũng đang chia rẽ về vấn đề này. Một số người cho rằng thủy thủ đoàn của hải quân Mỹ có thể chỉ đơn giản là do quá tải khi phải đối mặt với nhiều thách thức trong khu vực và việc di chuyển qua các vùng biển đông đúc các tàu thương mại là khá khó khăn. Tuy nhiên, nhiều người khác lại tin vào một kịch bản tồi tệ hơn. Ông Itar Glick – Giám đốc công ty an ninh mạng quốc tế có trụ sở tại Israel Votiro – cho rằng một loạt các sự cố vừa xảy ra cho thấy hệ thống định vị GPS của các tàu của hải quân Mỹ có thể đã bị tin tặc tấn công, khiến các thủy thủ tính toán sai về vị trí của tàu. “Tôi nghĩ rằng tin tặc có thể đã tìm cách thực hiện điều đó và nếu chúng được nhà nước hỗ trợ thì có thể có được nguồn lực cần thiết để thực hiện loại hình tấn công đó”, ông Glick cho hay.
Ông này lấy dẫn chứng một vụ can thiệp GPS quy mô lớn xảy ra ở Biển Đen hồi tháng 6 vừa qua để chứng minh khả năng xảy ra gián đoạn ở hệ thống định vị trên tàu là hoàn toàn có thể xảy ra. Trong sự kiện này, tín hiệu GPS ở khoảng 20 tàu đã bị gián đoạn, khiến các công cụ trên các tàu hiển thị sai vị trí của chúng. Ông Jeffery Stutzman – người phụ trách các hoạt động tình báo ở công ty an ninh mạng Wapack Labs tại Mỹ - cũng nói khả năng nguyên nhân của vụ va chạm mới nhất là do tấn công mạng là hoàn toàn có thể. “Tôi nghi ngờ khả năng đã xảy ra lỗi do con người trong 4 lần liên tiếp”, ông nói.
Song, một số chuyên gia cho rằng, với hệ thống an ninh của hải quân Mỹ và cơ sở hạ tầng của 2 tàu đã bị đâm va, khả năng tin tặc tấn công và gây ra các vụ va chạm là khó có thể xảy ra. Ông Zachary Fryer-Biggs từ công ty tư vấn quốc phòng Jane’s – chỉ ra rằng dù hệ thống GPS trên tàu gặp trục trặc thì các cơ chế an toàn vẫn sẽ có thể ngăn chặn được khả năng xảy ra va chạm. “Đâm va chỉ có thể xảy ra nếu một số cơ chế an toàn khác không hiệu quả”, ông nói. Ông Daniel Paul Goetz, thuộc công ty an ninh mạng Lantium, nói thêm rằng việc gây ra một vụ va chạm rất phức tạp vì nó đòi hỏi thủ phạm phải biết chính xác vị trí, tốc độ và tải trọng của các tàu liên quan. Ngoài ra, ông Goetz cũng cho rằng công nghệ của Mỹ hoàn toàn có thể ngăn chặn được những nguy cơ hệ thống GPS bị tấn công.
Liên quan đến vụ va chạm của tàu John S. McCain, theo Reuters, hải quân Mỹ ngày 23/8 cho biết đã cách chức Phó Đô đốc Joseph Aucoin – chỉ huy Hạm đội 7 vì đã để xảy ra một loạt các vụ va chạm của các tàu chiến trong hạm đội thời gian qua. “Đô đốc Scott Swift – chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ - hôm nay đã cách chức Phó Đô đốc Joseph Aucoin, chỉ huy Hạm đội 7 vì đã mất niềm tin vào năng lực chỉ huy của ông ấy”, hải quân Mỹ trong một thông cáo báo chí cho hay. Cùng ngày, cuộc tìm kiếm 10 thủy thủ còn mất tích sau sự cố mới nhất cũng vẫn đang được tiến hành.