Năng suất sữa trung bình của Việt Nam quá thấp
Cũng giống như hầu hết các nông sản của Việt Nam, sữa tươi nguyên liệu ở nước ta hiện nay thường xuyên chịu cảnh đầu ra bấp bênh. Thêm vào đó, chăn nuôi bò sữa còn gặp khó khăn khi năng suất sữa chưa được cải thiện.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, khi gia nhập các Hiệp định thương mại, điểm mấu chốt là sản phẩm phải có sức cạnh tranh, trong đó năng suất là một tiêu chí quan trọng.
Liên quan tới vấn đề năng suất sữa, Cục Chăn nuôi (Bộ NNPTNT) cho biết, năm 2015 tổng đàn bò sữa cả nước là 275.328 con, sản lượng sữa tươi đạt 723.153 tấn, năm 2016, đàn bò tăng lên 282.990 con, sản lượng sữa tươi đạt 795.144 tấn. Với số liệu này, có thể thấy dù số bò sữa và sản lượng sữa có tăng, nhưng năng suất sữa bình quân tăng không nhiều.
Thực tế hiện nay, nhiều hộ chăn nuôi bò sữa nhỏ lẻ năng suất mới chỉ đạt 14-16 lít/con/ngày, tương đương 4.000-4.600 lít/chu kỳ. Ở các trang trại chăn nuôi tập trung, năng suất có khá hơn nhưng cũng chỉ ở mức 6.000 lít/chu kỳ.
|
Đàn bò sữa quy mô hơn 45.000 con của Trang trại TH đã cho năng suất 8.000-9.000 lít/con,chu kỳ |
Theo các doanh nghiệp thu mua sữa nguyên liệu, để cạnh tranh thì năng suất của một con bò phải đạt tối thiểu từ 20 lít/ngày trở lên, còn dưới mức đó thì không hiệu quả. Tức là với chu kỳ 300- 305 ngày thì mỗi con bò tối thiểu cũng phải có năng suất khoảng 6.000 lít sữa thì người chăn nuôi mới có lãi. Ngoài ra, để nuôi bò có lợi nhuận thì nông dân cũng phải hợp tác lại với nhau để có quy mô ít nhất là 20 con/hộ để năng suất cao hơn và giảm chi phí.
Tuy nhiên, do thiếu sự hợp tác, nhiều hộ chăn nuôi bò sữa do năng suất sữa thấp, giá sữa thu mua giảm nên buộc phải bán bò sữa với giá thấp như giá bò thịt, gây thiệt hại rất lớn. “Như vậy, chúng ta khó có thể cạnh tranh trong nước và quốc tế đặc biệt là khi Việt Nam hội nhập thị trường quốc tế”- ông Thịnh nhấn mạnh.
Con giống là khâu then chốt
Để giải quyết vấn đề năng suất, ông Hoàng Thanh Vân – Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NNPNT) nhận định, với ngành chăn nuôi bò sữa ở nước ta, giống bò sữa là khâu then chốt trong việc phát triển đàn bò sữa, từ đó nâng cao chất lượng, sản lượng, giảm giá thành sữa tươi nguyên liệu. Tuy nhiên, do Việt Nam chưa làm chủ được công nghệ giống, hầu hết các địa phương đều phải nhập khẩu giống bò sữa.
|
TH tiếp tục nhập khẩu đàn bò HF cao sản gần 1.300 con từ Mỹ có năng suất lên tới 11.000-12.000 lít/con/chu kỳ. |
Trong bối cảnh đó, năm 2009, trang trại bò sữa TH của tập đoàn TH ra đời thực hiện hàng loạt đợt nhập bò sữa chất lượng cao từ New Zealand, cho đến nay các thế hệ bò thứ 3,4 được sinh ra và thích nghi tốt với điều kiện Việt Nam, năng suất sữa đã đạt bình quân 8.000-9.000 lít/chu kỳ (305 ngày), cao nhất trong khu vực Đông Nam Á.
“Ở trang trại này, chúng ta được chứng kiến thêm 1 kỳ tích nữa đối với ngành chăn nuôi bò sữa trong nước khi gần 500 bê con sinh ra từ công nghệ cấy chuyển phôi đông lạnh phân ly giới tính bởi các kỹ thuật viên TH, đạt tỷ lệ thành công trên 51%. Đây là một tỷ lệ đáng mơ ước đối với bất kỳ nước nào khi áp dụng công nghệ này”, ông Vân nói.
Nhằm đẩy nhanh tiến trình nâng cao sản lượng, chất lượng sữa, bên cạnh việc học tập, tự chủ công nghệ nhân giống, tâp đoàn TH có quyết định táo bạo khi tiến hành nhập khẩu gần 1.300 bò sữa HF thuần chủng từ Mỹ mang nguồn gen quý của thế hệ bò sữa đã cho năng suất tới 12.000 lít/chu kỳ, gấp đôi năng suất của Việt nam hiện nay.
Đàn bò cao sản này đã cập cảng Cửa Lò và về tới trang trại bò sữa TH ở Nghĩa Đàn (Nghệ An) ngày 14/4. Ông Tal Cohen, Tổng Giám đốc trang trại TH chia sẻ: “Trên cơ sở có đàn bò sữa cao sản nhập khẩu, trang trại TH sẽ nhanh chóng chọn lọc, nhân thuần để có một đàn bò sữa năng suất cao, giúp công tác chọn lọc nhân giống bò sữa của trang trại TH nhanh đạt được mục tiêu”.
|
Ngày 14/4, đàn bò này đã về tới Nghệ An |
Dự kiến trong vòng 6 tháng tới, khi các cô bò cao sản hạ sinh bê con, trang trại TH sẽ tăng mạnh sản lượng sữa tươi nguyên liệu, sản xuất các sản phẩm sữa tươi sạch TH true MILK phục vụ thị trường trong nước.
Điểm đặc biệt là TH không giữ riêng bí quyết chăn nuôi bò sữa cho riêng mình mà sẵn sàng chia sẻ với người chăn nuôi bò sữa trong cả nước để cùng cải tạo đàn bò. Đại diện Tập đoàn TH cho biết, đầu năm 2017, 4 bê đực được sinh ra từ nguồn phôi đông lạnh phân ly giới tính nhập khẩu từ Mỹ bằng công nghệ phôi đã được Tập đoàn TH trao tặng cho Trung tâm Giống gia súc lớn quốc gia (thuộc Viện Chăn nuôi VN) để làm giống.
Đây là món quà vô cùng quý giá để phục vụ cho cho việc cải tạo đàn bò sữa hiện có ở Việt Nam, hỗ trợ nông dân chăn nuôi bò sữa cải thiện năng suất, chất lượng sữa.
Ông Hoàng Thanh Vân cũng cho biết, cho đến nay, có thể khẳng định TH đã làm chủ được công nghệ cấy chuyển phôi và trong thời gian tới, Việt Nam sẽ có đàn bò sữa hạt nhân cao sản của Mỹ được sinh ra tại trang trại TH với tiềm năng năng suất vượt trội, tương đương với đàn bò sữa cao sản của thế giới như Mỹ và Israel…