Rạng sáng 30/10/2012, Glenda Xiomara Cruz bỗng nhiên bị đau bụng dữ dội và bị xuất huyết. Cô gái 19 tuổi ngay sau đó được đưa tới bệnh viện gần nhất ở Puerto El Triunfo, phía Đông El Salvador. Tại đây, các bác sỹ sau khi thăm khám cho biết Cruz giữ được mạng sống nhưng cô không cứu được đứa con.
Cruz đã rất ngạc nhiên vì đó là lần đầu tiên cô biết mình đã mang thai. Nguyên nhân là bởi chu kỳ kinh nguyệt của cô không đều, cân nặng của cô vẫn duy trì ở mức bình thường và khi thử thai vào tháng 5/2012 thì kết quả là cô không có bầu.
Tuy nhiên, rắc rối lúc đó mới chỉ bắt đầu. Bệnh viện ngay sau đó đã báo cảnh sát vì nghi ngờ Cruz đã phá thai. 4 ngày sau, khi Cruz vẫn đang phải điều trị tại bệnh viện thì phiên điều trần về vụ việc cố ý giết người, cụ thể là cố ý giết hại bào thai từ 38 đến 42 tuần tuổi, mà cô chính là nghi can đã được mở ra. Sau 2 tuần nằm ở phòng cấp cứu và 3 tuần điều trị tại bệnh viện, Cruz được chuyển tới nhà tù dành cho phụ nữ ở ngoại ô thủ đô San Salvador. Đến tháng trước, Cruz đã bị kết án 10 năm tù giam.
Ông Dennis Munoz Estanley – luật sư của Cruz – cho rằng hệ thống pháp lý của El Salvador đã dựng lên một “giả định phạm tội”, khiến cho những người phụ nữ khó có cơ hội để chứng minh sự vô tội của họ. “Cô ấy là một nạn nhân vô tội của hệ thống pháp lý bất công và phân biệt đối xử đang tồn tại tại nước ta, nơi mà những người phụ nữ nghèo khó bị biến chứng sản khoa thường bị tống giam vì những bằng chứng mong manh nhất” – ông Estanley tuyên bố.
El Salvador là một trong 5 nước, cùng với Nicaragua, Chile, Honduras và Cộng hòa Dominica, cấm phá thai hoàn toàn. Kể từ năm 1998, luật pháp nước này không cho phép bất kỳ ngoại lệ nào, kể cả trong trường hợp một người phụ nữ bị hãm hiếp, cuộc sống của thai phụ bị nguy hiểm hay khi bào thai đã bị biến dạng nghiêm trọng.
Theo thống kê của nhóm vận động hợp pháp hóa phá thai, trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2011 đã có hơn 200 phụ nữ tại nước này bị tố giác cố ý phá thai, trong đó có 129 người đã bị truy tố và 49 người bị buộc tội. Trong số những người bị buộc tội giết người có 26 người bị kết tội giết người với mức án từ 12 đến 35 năm tù và 23 người bị buộc tội phá thai. Trong giai đoạn từ đầu năm 2012 đến nay đã có thêm 7 người khác bị kết tội phá thai.
Theo nghiên cứu của tổ chức nói trên, tất cả những người phụ nữ đã bị tố giác và bị buộc tội nói trên đều là những người nghèo khó, chưa kết hôn và không được học hành đầy đủ. Họ đều bị các nhân viên tại các bệnh viện công tố giác tới cảnh sát. Trong khi đó, các đơn vị y tế thuộc tư nhân không có bất cứ một đơn tố giác nào dù trên thực tế, hàng nghìn ca nạo phá thai được cho là đã được thực hiện tại các cơ sở y tế tư nhân mỗi năm.
Theo Luật sư Estanley, trong số 29 trường hợp thai phụ bị tống giam vì tội phá thai mà ông nhận lời bào chữa, chỉ có một trường hợp là thực sự cố ý phá thai, còn lại 28 trường hợp khác là do bị biến chứng sản khoa tự nhiên nhưng vẫn bị buộc tội vì những bằng chứng vô cùng mong manh.
Trường hợp cô Cristina Quintanilla được cho là điển hình của tình trạng máy móc trong việc áp dụng luật cấm phá thai tại El Salvado. Quintanilla, 18 tuổi, đã cùng mẹ chuyển từ một vùng nông thôn tới thuê nhà ở gần một bệnh viện tại thủ đô San Salvador để tiện cho việc sinh nở. Bạn trai của Quintanilla lúc đó đang làm việc ở Mỹ cũng thường xuyên gửi tiền và các vật dụng của em bé về cho cô.
Ngày 24/10/2004, Quintanilla - lúc đó đang mang thai ở tháng thứ 7, bỗng nhiên bị đau bụng dữ dội. “Tôi cảm giác như mình sắp chết. Tôi đã cố đập cửa phòng tắm để gọi mẹ khi cảm thấy đứa bé dường như sắp rơi ra. Tôi chỉ nhớ được là sau đó tôi thức dậy và thấy mình đang ở bệnh viện” – Quintanilla kể lại.
Mẹ của Quintanilla cho hay, khi thấy con gái như vậy, theo đúng quy định, bà đã gọi cảnh sát trước khi gọi cấp cứu để đưa Quintanilla tới bệnh viện. Song, Quintanilla vẫn không thể giữ được đứa trẻ. Ngay khi Quintanilla vừa tỉnh dậy, cảnh sát đã ập đến thẩm vấn cô. Quintanilla đã bị còng tay vào thành giường bệnh, bị truy tố về tội ngộ sát và sau đó được đưa tới nhà giam. Sau đó, tội của cô bị nâng lên thành cố ý giết người.
Các kết quả kiểm tra sau đó đều không tìm được nguyên nhân khiến thai nhi tử vong nhưng Quintanilla vẫn bị buộc tội và phải nhận mức án lên đến 30 năm tù giam. Nhờ có sự giúp đỡ của luật sư Estanley, Quintanilla sau đó đã được giảm án xuống còn 3 năm tù giam.