Ông Nguyễn Viết Lợi - Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính (Bộ Tài chính) thông tin, Châu Á – Thái Bình Dương là khu vực dễ xảy ra thiên tai nhất trên thế giới.
Trong vòng 10 năm (2005-2014), khu vực này đã xảy ra 1.625 thảm họa thiên nhiên, chiếm hơn 40% tổng số thảm họa trên toàn cầu. Đã có gần 500 nghìn người thiệt mạng, 1,4 tỷ người bị ảnh ưởng bởi các thảm họa thiên nhiên, chiếm 80% những người bị ảnh hưởng trên toàn cầu. Thiệt hại về vật chất trong giai đoạn này lên đến 520 tỷ USD, tương đương 45% tổng thiệt hại kinh tế toàn cầu do thiên tai gây ra. Nằm trong khu vực, Việt Nam đứng thứ 3 khu vực Đông Nam Á và thứ 22 trên thế giới, thiệt hại về kinh tế khoảng gần 1% GDP/năm.
Với đặc điểm khí hậu, địa chất dễ xảy ra thiên tai, các nền kinh tế trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương cũng đã chú trọng xây dựng và triển khai các biện pháp về phòng chống và giảm nhẹ thiên tai, trong đó có các giải pháp về tài chính, như xây dựng các Quỹ thiên tai quốc gia; sử dụng nguồn dự trữ quốc gia, dự phòng tài chính; hay thực hiện miễn giảm thuế cho các đối tượng chịu ảnh hưởng của thiên tai. ngoài ra các công cụ chuyển giao rủi ro như bảo hiểm thiên tai cũng đã được các áp dụng.
Quốc hội và Chính phủ Việt Nam thời gian qua cũng đã chú trọng xây dựng, triển khai hệ thống các chiến lược, quy hoạch và chính sách phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai. Trong tổng thể các giải pháp về phòng chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, các giải pháp tài chính đóng vai trò quan trọng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, cố gắng nhưng đến nay việc xây dựng và thực thi các giải pháp tài chính vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu hỗ trợ hiệu quả cho việc phòng chống và giảm thiểu rủi ro thiên tai.
"Hầu hết các giải pháp đang được áp dụng vẫn còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách chính phủ mà chưa thực hiện nhiều các biện pháp chuyển giao rủi ro. Hội thảo là cơ hội để các chuyên gia, các nhà hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu... đến từ các nền kinh tế thành viên APEC và các tổ chức quốc tế", ông Lợi nói.
Chương trình hội thảo tập trung vào các vấn đề: Tổng quan về sáng kiến tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai (DRFI) và triển khai trong APEC. Chiến lược tài chính quốc gia ứng phó với rủi ro thiên tai. Phát triển cơ sở dữ liệu về tài sản công và bảo hiểm rủi ro thiên tai. Kế hoạch hành động triển khai thực hiện Sáng kiến Tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai trong APEC năm 2017.
Hội thảo cũng thảo luận, làm rõ kinh nghiệm xây dựng chiến lược tài chính ứng phó với rủi ro thiên tai ở cấp độ quốc gia cũng như cấp độ địa phương ở một số thành phố (như Đà Nẵng, Việt Nam). Để xây dựng và thực thi hiệu quả các chính sách tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai, cùng với việc hoàn thiện hệ thống thể chế cần phải có một hệ thống cơ sở dữ liệu đầy đủ, toàn diện.
Trên cơ sở đánh giá việc thực hiện sáng kiến, các chuyên gia và đại diện các nền kinh tế APEC cũng chia sẻ các kinh nghiệm xây dựng cơ sở dữ liệu về tài sản công và bảo hiểm rủi ro thiên tai. Theo đó, cần hoàn thiện khung khổ pháp lý về quản lý tài sản công và xây dựng, phát triển cơ sở dữ liệu về tài sản công và bảo hiểm rủi ro thiên tai.
Được tổ chức ngay bên lề Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương APEC 2017, Hội thảo đã đạt được mục tiêu thảo luận chuyên sâu về một trong những ưu tiên của Hội nghị đồng thời trao đổi xây dựng kế hoạch triển khai cho cả Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2017. Hội thảo đã được nghe và thảo luận 16 bài tham luận từ đại diện các nền kinh tế thành viên APEC và các tổ chức quốc tế (WB, OECD...).
Trong số các giải pháp tài chính ứng phó với thiên tai, bảo hiểm là một công cụ, giải pháp hữu hiệu, không chỉ giảm nhẹ gánh nặng về ngân sách nhà nước, chuyển giao rủi ro ra thị trường quốc tế mà còn góp phần tăng cường nhận thức về rủi ro thiên tai, xây dựng kế hoạch và phòng, chống thiên tai. Để phát triển thị trường bảo hiểm rủi ro thiên tai, các nền kinh tế cần tăng cường cơ sở hạ tầng và giám sát thị trường bảo hiểm thông qua xây dựng một mô hình rủi ro thiên tai đánh giá được khả năng xảy ra và mức độ nghiêm trọng của tổn thất từ thiên tai, chuẩn hóa biểu mẫu cơ sở dữ liệu đơn bảo hiểm và tổn thất phát sinh.
