Giảm “sốc”…
Theo thống kê của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), trong tháng 1/2020, doanh số bán hàng của toàn thị trường (các thành viên VAMA và số liệu nhập khẩu xe nguyên chiếc của các đơn vị không phải là thành viên VAMA) đạt 15.787 xe, giảm 52% so với tháng 12/2019 và giảm 52% so với tháng 1/2019.
Cụ thể, trong tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường 15.787 xe, xe du lịch là 12.807, xe thương mại là 2.757 xe và 223 xe chuyên dụng. So với tháng trước, doanh số xe du lịch giảm 48%; xe thương mại giảm đến 65% và xe chuyên dụng giảm 41%.
Đối với xe lắp ráp trong nước, sản lượng chỉ đạt 9.599 xe, giảm 51% so với tháng trước và số lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc là 6.188 xe, giảm 54% so với tháng.
Trên bảng số liệu từng hãng xe do VAMA cung cấp, so với cùng kỳ năm ngoái, hầu hết các thương hiệu xe đều tăng trưởng âm. Mức giảm đều rất cao, trung bình trên dưới 50%. Sụt giảm nhiều nhất là VEAM (chủ yếu sản xuất xe thương mại) lên tới 93%, Suzuki và Isuzu cũng có mức giảm gần 80%. Ngay cả các hãng xe có sức tăng trưởng mạnh cũng giảm tiêu thụ xe lớn, như Honda tháng 1/2020 chỉ bán được 1.916 xe, giảm 36%; Mitsubishi bán được 1.670 xe, giảm 57%, Toyota chỉ bán được 3.923 xe giảm 48%...
Báo cáo của Toyota Việt Nam cho biết, nhiều mẫu xe “hot” của hãng xe này, cả lắp ráp và nhập khẩu nguyên chiếc đều giảm thê thảm như: Innova giảm 62%, Corolla Altis giảm 71%, Toyota Fortuner giảm 38%... so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều yếu tố bất thường
Theo quy luật, tháng giáp Tết thị trường ô tô thường khá sôi động và tâm lý sau 1 năm làm ăn tích lũy người tiêu dùng dễ dàng bỏ tiền mua xe mà ít đắn đo. Cũng như mọi năm, nhiều hãng xe và các đại lý tung ra các chương trình hạ giá, khuyến mãi để kích cầu.
Theo ghi nhận của phóng viên, dịp trước Tết, một số đại lý giảm giá khá mạnh tay như Honda CR-V giảm từ 10-60 triệu đồng tùy từng phiên bản. Trong đó phiên bản 1.5E có tổng mức ưu đãi cao nhất là 80 triệu đồng. Thậm chí, mẫu Honda HR-V cũng được một số đại lý giảm giá 95 triệu đồng và tặng kèm bộ phụ kiện trị giá 20 triệu đồng, tùy phiên bản.
Hãng Toyota cũng đồng loạt được điều chỉnh giảm giá mạnh một loạt mẫu xe “hot” của hãng này như Fortuner, Innova, Altis và Vios. Cụ thể, Toyota Innova phiên bản số sàn 2.0E MT được giảm giá tiền mặt 100 triệu đồng. Giá bán của xe sau ưu đãi là 671 triệu đồng, Toyota Innova phiên bản 2.0G được đại lý giảm giá 40 triệu đồng, giá bán sau giảm giá là 807 triệu đồng…
Với dòng xe Mazda, nhiều đại lý cùng khuyến mại lên đến 60 triệu đồng tiền mặt/chiếc, cộng thêm từ 10-20 triệu đồng tiền phụ kiện hay gói bảo dưỡng; dòng xe Kia cũng giảm giá lên đến 40 triệu đồng/chiếc so với giá niêm yết…
Vậy nguyên nhân nào khiến thị trường ô tô sụt giảm mạnh đến vậy trong bối cảnh năm 2019 vừa qua Việt Nam lập kỷ lục vượt mức 400 ngàn xe? Nhiều khách hàng, đại lý cũng như giới chuyên gia cho rằng, năm nay Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán khá gần nhau nên thời gian cũng cập rập, nhiều người có ý định mua xe không có thời gian trống để xem xe chứ chưa nói đến chuyện tham khảo, cân nhắc.
Thêm nữa, Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt có hiệu lực ngay từ ngày 1/1/2020, trong đó mức xử phạt đối với người điều khiển ô tô có nồng độ cồn đã tăng rất mạnh so với trước đây khiến nhiều người có ý định mua xe trì hoãn để nghe ngóng. Cùng với đó, thị trường bất động sản trầm lắng cùng với giá vàng tăng cao cũng ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường ô tô trong tháng giáp Tết.
Dự báo thị trường ô tô tháng 2/2020 cũng sẽ không sáng sủa hơn tháng 1/2020 bởi đây là tháng đầu tiên sau Tết, nhu cầu mua xe gần như thấp nhất trong năm theo chu kỳ các năm gần đây. Hơn nữa, ảnh hưởng của dịch Covid-19 chắc chắn tác động đến sức mua của thị trường này…
Phải 9-10 năm nữa, xe nhập khẩu từ châu Âu mới có giá rẻ
Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA) vừa được Nghị viện Châu Âu (EU) phê chuẩn và dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2020 sau khi được 2 bên hoàn tất các thủ tục cuối cùng.
Theo Hiệp định, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu ngay khi Hiệp định có hiệu lực với với 48,5% số dòng thuế, tương đương 64,5% kim ngạch nhập khẩu từ EU và sau 10 năm là khoảng 99% số dòng thuế, tương đương 99,8% kim ngạch nhập khẩu từ EU. Đối với số dòng thuế còn lại, Việt Nam sẽ có lộ trình trên 10 năm hoặc dành ưu đãi cho EU trên cơ sở hạn ngạch thuế quan của WTO.
Thông tin này khiến người có ý định mua xe vui mừng, tuy nhiên theo đại diện Bộ Tài chính, không phải ngay sau khi EVFTA có hiệu lực thuế nhập khẩu ô tô đã về 0% mà theo lộ trình cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu, đối với ô tô phân khối lớn (trên 3000cc cho động cơ xăng và trên 2500cc cho động cơ diesel) phải sau 9 năm nữa và đối với các loại ô tô còn lại phải 10 năm. Riêng linh kiện, phụ tùng ô tô cũng tối đa 7 năm...