“Thờ cúng cổ truyền Việt Nam” là công trình nghiên cứu công phu, với sự tham vấn của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa dân gian và tín ngưỡng. Cuốn sách không chỉ là tài liệu nghiên cứu học thuật mà còn là cẩm nang thực hành hữu ích, giúp người đọc hiểu đúng và thực hiện đúng các nghi lễ thờ cúng - một nét văn hóa đặc sắc đã ăn sâu vào đời sống tinh thần của người Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử.
Tại sự kiện, Thượng tọa Thích Tâm Hiệp - một trong hai diễn giả của sự kiện - đã chia sẻ những trải nghiệm sâu sắc về hành trình “giải nghĩa hai chữ tổ tiên”. Thượng tọa cho biết, dù đã dành cả đời để nghiên cứu về đề tài này, nhưng đây mới là lần đầu tiên ngài tham gia viết sách về văn hóa thờ cúng tổ tiên của người Việt.
 |
PGS.TS Bùi Xuân Đính - nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu các dân tộc nhóm ngôn ngữ Việt - Mường, Viện Dân tộc học - đánh giá cao giá trị thực tiễn của cuốn sách. Theo ông, điểm nổi bật của tác phẩm là cách tiếp cận theo không gian thờ cúng (từ gia đình đến các di tích như đình, miếu, đền) và thời gian (các ngày lễ quan trọng trong năm), giúp người đọc dễ dàng thực hành hơn là chỉ dừng lại ở lý thuyết. Cuốn sách được kỳ vọng sẽ trở thành nguồn tham khảo uy tín và đáng tin cậy về văn hóa thờ cúng của người Việt, đặc biệt trong bối cảnh xã hội hiện đại hóa như hiện nay.
“Thờ cúng cổ truyền Việt Nam - Nghi lễ và thực hành nghi lễ” là thành quả hợp tác giữa tác giả Trung Chính Quách Trọng Trà với nhiều chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa dân gian và tín ngưỡng. Cuốn sách không chỉ là công trình nghiên cứu học thuật mà còn là cẩm nang thực hành hữu ích cho những ai quan tâm đến việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc
Nội dung chính của cuốn sách được trình bày theo hai hướng: lý luận và thực hành. Phần lý luận tập trung ở Chương 1, nêu những nét khái quát về đặc điểm và tính chất của nghi lễ thờ cúng ở Việt Nam. Đặc biệt, tác giả đã tổng kết được 8 nguyên tắc thờ cúng gồm: chân tâm, vị tha, trang nghiêm, tuân theo quy luật tự nhiên - xã hội, liên thông, lắng đọng, chân mỹ và thiêng liêng; cùng 3 tính chất cốt lõi: tính triết lý, tính thực tiễn giản dị giàu nhân văn và tính thống nhất trong đa dạng.
Cuốn sách được biên soạn như một cẩm nang thực hành với hướng dẫn cụ thể cho từng nghi lễ. Điểm nổi bật của cuốn sách là cách tiếp cận theo không gian thờ cúng và thời gian. Về không gian, sách đề cập đến các nghi lễ từ trong gia đình đến các di tích như đình, miếu, đền. Về thời gian, sách hướng dẫn chi tiết các nghi lễ theo lễ tiết trong năm, từ Tết Nguyên đán đến các ngày lễ quan trọng khác. Đặc biệt, phần Phụ lục của Chương 1 có các lời hỏi - đáp giúp làm sáng tỏ những cách hiểu sai thường thấy về hoạt động thờ cúng.
Về tính ứng dụng, cuốn sách được biên soạn như một cẩm nang thực hành với hướng dẫn cụ thể cho từng nghi lễ, bao gồm: ý nghĩa của nghi lễ, các lễ vật cần thiết và hướng dẫn các bước tiến hành. Đặc biệt, các bài văn khấn được soạn lại với lời văn hiện đại, thuần Việt nhưng vẫn đảm bảo được sự trang nghiêm và nội dung cốt lõi của nghi lễ truyền thống.
Đúc kết từ hơn 20 năm kinh nghiệm của tác giả trong việc nghiên cứu và hướng dẫn thực hành nghi thức thờ cúng, cuốn sách không chỉ là công trình nghiên cứu học thuật mà còn là cẩm nang thiết thực cho mọi gia đình Việt Nam trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
