Quan tâm kiện toàn, củng cố đội ngũ cán bộ cơ quan thi hành án dân sự
Theo Thanh tra Chính phủ, thu hồi tài sản tham nhũng là vấn đề lớn trong khắc phục hậu quả các vụ án tham nhũng. Vì vậy, những năm qua, nhiều biện pháp tăng cường thu hồi tài sản do tham nhũng đã được áp dụng. Cùng với phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, các cơ quan chức năng đã chú trọng xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản của các đối tượng phạm tội tham nhũng ngay từ giai đoạn điều tra, không đế tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản tham nhũng. Đồng thời, khuyến khích người phạm tội tự nguyện giao nộp tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả, thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra cho Nhà nước. Kết quả thu hồi tài sản “năm sau cao hơn năm trước”.
Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ nhận định, thu hồi tài sản tham nhũng vẫn là một trong những hạn chế trong công tác phòng chống tham nhũng (PCTN). Nguyên nhân chủ yếu là do số tiền phải thu hồi rất lớn, song người phải thi hành án không có tài sản hoặc tài sản bảo đảm giá trị thấp; thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc kéo dài nên tài sản bị tẩu tán, che giấu... Ngoài ra, còn có vướng mắc về cơ chế, thể chế trong việc xử lý tài sản, ảnh hưởng đến quá trình thi hành án; trong một số vụ án vẫn xảy ra trường hợp đối tượng bỏ trốn, việc tương trợ tư pháp còn gặp nhiều khó khăn…
Để khắc phục tình trạng trên, nâng cao tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, Thanh tra Chính phủ cho rằng, các cơ quan chức năng tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong công tác PCTN nói chung và thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế nói riêng để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm liên quan đến thu hồi tài sản, nhất là việc thẩm định giá, bán đấu giá tài sản trong thi hành án. Tăng cường phối hợp, tích cực chủ động hơn nữa trong thu hồi tài sản, nhất là việc kê biên, phong tỏa, tạm giữ phục vụ cho việc tổ chức thi hành án, thu hồi tối đa tài sản công bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.
Ngoài ra, tiếp tục quan tâm kiện toàn, củng cố đội ngũ cán bộ cơ quan thi hành án dân sự; nâng cao nhận thức, trách nhiệm, phẩm chất và năng lực của đội ngũ cán bộ này. Các cơ quan chức năng cũng sẽ xử lý dứt điểm thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế còn tồn đọng, kéo dài. Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan trong việc chậm thi hành một số bản án có điều kiện thi hành...
Xây dựng Đề án về cơ chế thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội
Để việc thu hồi tài sản theo bản án, quy định của Tòa án đạt hiệu quả, tránh tình trạng tẩu tán tài sản, Thanh tra Chính phủ cho rằng, các cấp, ngành cần phối hợp và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như nâng cao tính trung thực, trách nhiệm trong kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức; có hình thức xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong việc kê khai tài sản, thu nhập. Cùng với đó là có cơ chế đẩy mạnh giao dịch không dùng tiền mặt, hạn chế sử dụng tiền mặt trong việc giao dịch mua, bán các tài sản có giá trị lớn để thuận tiện trong việc kiểm soát thu nhập cũng như truy tìm tài sản đã bị tẩu tán.
Theo Thanh tra Chính phủ, để nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng và xử lý hành vi làm giàu bất hợp pháp, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Tư pháp nghiên cứu, xây dựng Đề án về cơ chế thu hồi tài sản không qua thủ tục kết tội phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Tư pháp, Thanh tra Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam căn cứ chức năng, nhiệm vụ và quy định của pháp luật, thực tiễn nghiên cứu, đề xuất cơ chế xử lý hình sự với hành vi làm giàu bất hợp pháp, nhằm tăng cường hiệu quả đấu tranh PCTN. Đồng thời, đề nghị Viện KSNDTC phối hợp với Bộ Tư pháp, các bộ, ngành có liên quan nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự nhằm tăng cường hiệu quả xử lý tội phạm tham nhũng, thu hồi tài sản trong quá trình giải quyết các vụ án.
