Chương trình hợp tác 2024-2025 là sự tiếp nối chương trình hợp tác các giai đoạn trước nhằm cụ thể hóa các định hướng hợp tác trong Thỏa thuận hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp ký vào năm 2010. Theo đó, ngoài việc Bộ Tư pháp Việt Nam cam kết tham dự Diễn đàn pháp luật quốc tế Xanh Pê - tec - bua (sự kiện lớn nhất về pháp luật do Bộ Tư pháp Nga chủ trì tổ chức thường niên), hai Bộ Tư pháp cũng sẽ phối hợp tổ chức mỗi năm 04 hoạt động hợp tác về các chủ đề khác nhau (luật sư, trợ giúp pháp lý, pháp luật hình sự, giám định tư pháp, hộ tịch, giải quyết tranh chấp ngoài tòa án, tương trợ tư pháp...). Hình thức hợp tác cụ thể (tổ chức trao đổi đoàn, hội nghị, hội thảo, tham vấn...) sẽ được xác định tùy vào nhu cầu và tình hình thực tiễn.
Hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Việt Nam và Liên bang Nga được ghi nhận chính thức lần đầu tiên vào 10/12/1981 khi hai nước ký Hiệp định tương trợ tư pháp và pháp lý về các vấn đề dân sự và hình sự giữa CHXHCN Việt Nam và Liên bang Xô Viết (Liên bang Nga kế thừa). Năm 1998, hai Bộ Tư pháp đã ký Thỏa thuận hợp tác đầu tiên. Vào năm 2010, Bộ Tư pháp hai nước đã ký Thỏa thuận hợp tác thay thế Thỏa thuận hợp tác giữa hai Bộ Tư pháp năm 1998. Trải qua 14 năm triển khai thực hiện Thỏa thuận hợp tác ký năm 2010 giữa hai Bộ, hai Bên đã ký các Chương trình hợp tác theo từng giai đoạn hai năm và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Bộ Tư pháp Việt Nam đã cử nhiều đoàn công tác tới Nga tham dự Diễn đàn pháp lý quốc tế Xanh Pê - tec - bua và trao đổi chuyên môn trong một số lĩnh vực về pháp luật và tư pháp. Phía Nga cũng cử nhiều chuyên gia sang chia sẻ kinh nghiệm về các lĩnh vực hình sự, dân sự... Điểm nhấn là vào năm 2015, nhân chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Tư pháp Nga Konovalov, Bộ trưởng Tư pháp hai nước đã thống nhất thành lập Tổ công tác hỗn hợp Việt – Nga về pháp luật. Qua hơn 8 năm vận hành, hoạt động của Tổ công tác đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, cung cấp ý kiến tư vấn về mặt khoa học rất cụ thể theo từng nhóm vấn đề mà Bộ Tư pháp Việt Nam có nhu cầu (pháp luật về các ngành như hiến pháp, hình sự, dân sự, quốc tế).
Tháng 12/2021, trong chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, lần đầu tiên nội dung hợp tác về pháp luật và tư pháp được đưa vào trong Tuyên bố chung về Tầm nhìn quan hệ Việt Nam-Nga đến năm 2030, cụ thể như sau “Tăng cường hợp tác tư pháp, nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ công tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga về pháp luật, nhằm tiếp tục hoàn thiện hơn nữa cơ sở pháp lý cho hợp tác song phương”.
Việc hai Bộ Tư pháp thống nhất ký kết và trao đổi Chương trình hợp tác giai đoạn 2024-2025 trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Liên bang Nga tới Việt Nam lần này tiếp tục tạo thêm một dấu ấn quan trọng, đưa quan hệ hợp tác pháp luật và tư pháp giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu thiết thực, hiệu quả, qua đó góp phần làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Liên bang Nga.
