Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết: Vụ án Hà Văn Thắm là vụ việc có sự tham gia của nhiều người, dưới sự chỉ đạo của một nhóm lợi ích. Cá nhân chỉ đạo một nhóm thông qua hoạt động ngân hàng. Trong đó, thủ đoạn chính là lập các công ty con dưới danh nghĩa là công ty lớn, có quy mô trên thị trường, chuyển tiền lòng vòng giữa công ty này, công ty kia, mua bán bất động sản,…
“Nguy hiểm nhất là các công ty này đầu tư không đúng với hoạt động của doanh nghiệp, trái ngành nghề, dễ dẫn đến sụp đổ. Một đặc điểm của hệ thống ngân hàng Việt Nam là huy động tiền gửi từ người dân theo kì hạn, không kì hạn, nhưng ngân hàng lại dùng tiền đó các công ty, tổ chức vay đầu tư theo dài hạn. Lấy tiền ngắn hạn để đầu tư dài hạn là rất rủi ro. Đây là điểm bất cập trong hệ thống ngân hàng. Ở Nhật, tiền gửi Ngân hàng bằng 0, thậm chí anh còn phải bỏ phí nhờ giữ hộ, bảo vệ tiền, còn Việt Nam Ngân hàng phải trả lãi cho khách hàng.” – Thượng tướng phân tích.
Từ thực tế này, theo Thượng tướng, đã nảy sinh ra hàng loạt thao tác ngân hàng như thẩm định, thế chấp, nhất là bất động sản, lúc lên lúc xuống, đầu tư lớn nhưng dòng tiền ứ đọng, phát sinh lãi lớn, dẫn đến nợ xấu, không có khả năng trả nợ.., do đó, cần phải cần nghiên cứu để đổi mới mô hình quản lý hệ thống ngân hàng.
Trước thực trạng chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt ngân hàng ‘vướng vòng lao lý", Thượng tướng cho biết: Vấn đề này Chính phủ đã họp nhiều lần, bàn rất kĩ, Bộ Chính trị cũng đã lắng nghe báo cáo,… NHNN đang soạn đề án lớn tái cơ cấu ngân hàng, tập trung vào các NHTM có vốn Nhà nước, sắp xếp các ngân hàng cổ phần nhỏ, cố gắng ổn định hệ thống tài chính, tiền tệ, theo hướng phát triển thị trường chứng khoán,các công ty mua bán tài chính. Bởi thị trường chứng khoán Việt Nam còn mỏng manh. Bên cạnh đó tìm ra giải pháp quản lý chặt chẽ hoạt động gửi tiền- cho vay. Lâu nay ta chưa bao giờ để xảy ra đổ vỡ hệ thống NH.
Trả lời câu hỏi về việc có nên thí điểm phá sản Ngân hàng yếu kém? Thượng tướng cho biết: Từ xưa đến nay, ta chưa áp dụng hình thức phá sản Ngân hàng, nên cần thận trọng, có thể cần thiết vẫn phải cho phá sản. Hiện Chính phủ đang có vài phương án về thí điểm phá sản, nhưng sẽ chọn 1 phương án tối ưu nhất, đảm bảo ổn định hoạt động tài chính tiền tệ, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền, hay nói cách khác vai trò bảo lãnh với hệ thống ngân hàng.
Chia sẻ về công tác điều tra các vụ trọng án trong ngành ngân hàng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết: Một ngân hàng, nhưng phạm vi bán kính rất rộng. Hồ sơ của vụ án không chỉ mấy trang mà là hàng tạ. Như vụ Huyền Như, cơ quan Công an phải chuyển mấy tạ hồ sơ để tòa án nghiên cứu. Bên cạnh đó, chuyên môn ngân hàng có đặc thù, cần cán bộ điều tra phải am hiểu kĩ.
