Công tác phối hợp liên ngành trong đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy tại địa bàn biên giới, cửa khẩu và trên biển thời gian qua mặc dù đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng, nhưng quá trình tổ chức thực hiện cũng bộc lộ nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập. Trong khi đó, do sức ép của tình hình ma túy thế giới, trong khu vực, địa bàn biên giới, cửa khẩu và trên biển của nước ta, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy diễn biến ngày càng phức tạp: Tình trạng vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới vẫn có chiều hướng gia tăng mạnh trong những năm gần đây, nhất là từ năm 2014 đến nay; nhiều đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn từ nước ngoài vào Việt Nam mà chưa bị phát hiện ở khu vực biên giới; xuất hiện một số đường dây có sự liên kết giữa các đối tượng trong và ngoài nước để mua bán, vận chuyển tiền chất với số lượng lớn, phục vụ sản xuất trái phép chất ma túy…
Ngoài ra, nội dung quy định về công tác kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy được quy định ở nhiều văn bản khác nhau và một số nội dung không còn phù hợp với thực tiễn. Nhận thức, quan điểm của một số cấp ủy Đảng, chính quyền và người dân về hậu quả, tác hại của việc sử dụng trái phép chất ma túy chưa đầy đủ; hệ thống pháp luật còn thiếu, chế tài xử lý còn nhẹ; giải pháp đối với vấn đề này chưa được quy định cụ thể.
Do đó, việc xây dựng Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống ma túy là hết sức cần thiết. Trong đó, dự thảo Nghị định tập trung khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc thực hiện các quy định hiện hành có liên quan; góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý chặt chẽ, thuận lợi, bảo đảm sự đồng bộ thống nhất trong hệ thống pháp luật quy định về hoạt động phối hợp giữa Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển và Hải quan trong đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy tại địa bàn biên giới, cửa khẩu và trên biển; kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy và quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; đáp ứng được những yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống ma túy trong tình hình mới, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
Theo đó, dự thảo Nghị định quy định cụ thể về các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy; nội dung và hình thức phối hợp giữa các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an nhân dân, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển và Hải quan trong thực hiện công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm về ma tuý.
Các cơ quan này sẽ phối hợp tham mưu, chỉ đạo; phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân; phối hợp trao đổi thông tin; phối hợp thực hiện các biện pháp nghiệp vụ; phối hợp đấu tranh chuyên án và điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc cụ thể; các nội dung phối hợp khác (đào tạo, huấn luyện, hợp tác quốc tế…).
Cùng với đó, việc kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy cũng được quy định cụ thể tại dự thảo Nghị định. Theo đó, tập trung vào kiểm soát một số nhóm hoạt động bao gồm: nghiên cứu, giám định, sản xuất, vận chuyển chất ma túy, tiền chất và thuốc thú y có chứa chất ma túy, tiền chất; nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập và quá cảnh lãnh thổ Việt Nam chất ma túy, tiền chất, thuốc gây nghiện; kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy vì mục đích quốc phòng, an ninh... Đồng thời quy định về việc phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy như nội dung phối hợp và cơ chế phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy; Tổ Công tác liên ngành phối hợp kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy các cấp.
Liên quan đến công tác quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, dự thảo Nghị định xác định rõ các vấn đề về đối tượng quản lý; xác định người có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy; kinh phí cho việc thực hiện biện pháp quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy. Vấn đề thu thập thông tin, tài liệu để lập Hồ sơ quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; xác minh nơi cư trú và gửi hồ sơ.
Quyết định quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; thời hạn quản lý và cách tính thời hạn quản lý; nội dung quản lý; xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể trong thời hạn quản lý; xử lý trường hợp người bị xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể không chấp hành xét nghiệm; giám sát việc chuyển đi khỏi nơi cư trú; dừng quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy; công tác quản lý và lưu trữ hồ sơ quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy...
