Tích hợp nhiều giải pháp
Trước khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 36a/NQ-CP, Thủ tướng Chính phủ đã Quyết định số 19/QĐ-TTg ngày 08/01/2015 phê duyệt “Đề án thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp (LLTP) qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến”. Theo đó, việc thí điểm phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến được áp dụng tại 05 thành phố trực thuộc Trung ương gồm: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và TP HCM.
Theo Quyết định số 1051/QĐ-BTP ngày 04/6/2015 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Kế hoạch triển khai Đề án thí điểm cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến thì thời gian thực hiện thí điểm đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến tại 05 thành phố trên được xác định từ quý III năm 2016.
Còn theo tinh thần Nghị quyết số 36a, việc cấp Phiếu LLTT trực tuyến phải thực hiện đồng bộ trong phạm vi toàn quốc kể từ ngày 01/01/2016 tại Trung tâm và 63 Sở Tư pháp. Thực hiện Nghị quyết này, Cục Công nghệ thông tin (Bộ Tư pháp) đã xây dựng, tập huấn và hướng dẫn các bước triển khai phân hệ Phần mềm đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến cho công chức chuyên trách của các Sở Tư pháp. Phân hệ này cung cấp nhiều tiện ích cho phép kết nối với dịch vụ bưu chính để nhận hồ sơ và trả kết quả cũng như cho phép Sở Tư pháp theo dõi tình trạng xử lý (nhận, trả) hồ sơ yêu cầu cho công dân; đảm bảo kết nối dữ liệu tờ khai cấp Phiếu với Phần mềm quản lý LLTP dùng chung cho các Sở Tư pháp, Phần mềm quản lý LLTP của Trung tâm LLTP quốc gia.
Cho đến nay, mặc dù phạm vi Đề án chỉ giao Trung tâm và 11 Sở Tư pháp triển khai thí điểm, song đã có 53/63 Sở Tư pháp đã triển khai phương thức cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính với 46.577 hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu LLTP được giải quyết; có 44 Sở Tư pháp triển khai phương thức đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến, qua đó tiếp nhận được 5.368 trường hợp yêu cầu cấp Phiếu LLTP.
Trong đó, đáng chú ý có 08/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai giải pháp tích hợp cấp Phiếu LLTP trực tuyến với dịch vụ tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả cấp Phiếu LLTP qua bưu chính (gồm An Giang, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Hà Nội, TP HCM, Long An, Vĩnh Phúc, Bình Dương). Tuy chưa đúng thời hạn yêu cầu của Chính phủ nhưng kết quả bước đầu là đáng ghi nhận và các Sở Tư pháp vẫn đang khẩn trương có kế hoạch để triển khai vận hành, bảo đảm kịp thời phục vụ nhân dân có nhu cầu đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến.
Đẩy mạnh truyền thông về các phương thức cấp Phiếu mới
Để đánh giá chất lượng hoạt động cấp Phiếu LLTP tại Sở Tư pháp, Trung tâm LLTP quốc gia vừa tổ chức một số đoàn khảo sát ở 5 địa phương gồm Phú Yên, Bình Định, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng. Các địa phương này đều không phải là các tỉnh bắt buộc phải áp dụng Đề án thí điểm nhưng các Sở Tư pháp đã chủ động, mạnh dạn áp dụng các phương thức cấp Phiếu LLTP theo nội dung Đề án. Hiện nay, các Sở Tư pháp phối hợp với Bưu điện tỉnh triển khai phương thức tiếp nhận và trả hồ sơ qua dịch vụ bưu điện.
Để việc thực hiện Đề án có hiệu quả, Sở Tư pháp Bình Định đã chủ động tuyên truyền, phổ biến về các phương thức cấp Phiếu trong Đề án thông qua bản tin tư pháp của Sở, niêm yết, đăng tải thông tin về các phương thức cấp Phiếu mới trên Cổng thông tin điện tử của Sở để người dân biết và thực hiện. Đồng thời phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức tập huấn cho hơn 50 nhân viên bưu điện về trình tự, thủ tục nhận hồ sơ và trả Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính.
Sở Tư pháp tỉnh Bến Tre, Sóc Trăng cũng tiến hành đồng thời tiếp nhận hồ sơ qua Phân hệ đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến của Bộ Tư pháp. Ngoài ra, Sở Tư pháp Bến Tre còn song song tiếp nhận qua mạng trực tuyến mức độ 3 trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh. Sở Tư pháp Trà Vinh đang trình UBND tỉnh Kế hoạch triển khai đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, dự kiến triển khai trong quý III/2016.
Các phương thức cấp Phiếu được áp dụng đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, cơ quan, tổ chức có yêu cầu cấp Phiếu LLTP, đặc biệt là đối với những trường hợp cá nhân đang ở xa, không có điều kiện trực tiếp nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp.
Qua phỏng vấn một số người dân đến nộp hồ sơ và nhận kết quả cấp Phiếu LLTP tại Sở Tư pháp cho thấy, phần lớn người dân có nhu cầu cấp Phiếu LLTP rất hài lòng về tinh thần, thái độ phục vụ, công tác hướng dẫn cách thức nộp hồ sơ, trả Phiếu LLTP của Sở Tư pháp; thủ tục cấp Phiếu LLTP khá đơn giản, dễ hiểu, thuận tiện. Bên cạnh đó, một số người dân cho rằng mức lệ phí cấp Phiếu còn cao, thời gian cấp Phiếu nên rút ngắn lại từ 7-10 ngày để đáp ứng nhu cầu học tập, lao động của họ. Nhiều người dân chưa biết về phương thức cấp Phiếu mới theo Đề án thí điểm cấp Phiếu LLTP và cho biết chỉ lựa chọn phương thức cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính khi ở xa tỉnh hoặc không sắp xếp được thời gian trực tiếp đến Sở nộp hồ sơ và nhận Phiếu LLTP…
Như vậy, các địa phương cần thiết phải đẩy mạnh phổ biến, tuyên truyền những quy định của pháp luật về LLTP cũng như những phương thức cấp Phiếu LLTP mới mà Sở Tư pháp đang áp dụng, tạo thói quen của người dân trong sử dụng các phương thức nộp hồ sơ hiện đại. Về phía cơ quan quản lý nhà nước, phải nhanh chóng hoàn thiện tính năng của phần mềm đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến để bảo đảm thuận tiện cho người dân khi sử dụng cũng như kết nối, chia sẻ được dữ liệu với các phần mềm đăng ký trực tuyến được triển khai tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.