Tiến tới xây dựng huyện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật

(PLVN) - Việc thực hiện nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật (TCPL) gắn với xây dựng nông thôn mới đã được nhiều kết quả tích cực nhưng giai đoạn 2021-2025 cần có một số định hướng để đánh giá, công nhận, xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL thực chất hơn nữa gắn với xây dựng nông thôn mới; hỗ trợ, phục vụ việc đánh giá chuẩn nông thôn mới.

Ngày 6/12, tại tỉnh Nghệ An, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 gắn với sơ kết Quyết định số 619/QĐ-TTg ngày 08/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định về xây dựng xã, phường, thị trấn (cấp xã) đạt chuẩn TCPL. Trước thềm Hội nghị, Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật đã thông tin về một số kết quả đạt được và các định hướng trong giai đoạn 2021-2025  

Góp phần gắn kết công tác tư pháp với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước

Theo Quyết định số 1600/QĐ-TTg 16/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020, thì “Tăng cường khả năng TCPL cho người dân” là một trong nội dung thành phần của Chương trình. Đồng thời, nội dung “Xã đạt chuẩn TCPL theo quy định” đã trở thành tiêu chí thành phần 18.5 của Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020. 

Thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tư pháp đã xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 619/QĐ-TTg ban hành Quy định về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL (Quyết định số 619/QĐ-TTg); ban hành Thông tư số 07/2017/TT-BTP quy định điểm số, hướng dẫn cách tính điểm các chỉ tiêu TCPL, Hội đồng đánh giá TCPL và một số nội dung về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL. Hai văn bản pháp luật này đã tạo ra cơ sở pháp lý quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL gắn với xây dựng nông thôn mới. 

Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp đã tổ chức nhiều hội nghị tập huấn về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL
 Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp đã tổ chức nhiều hội nghị tập huấn về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL

Bên cạnh đó, công tác chỉ đạo, hướng dẫn về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL; hoạt động nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác tham mưu thực hiện nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL cũng được Bộ Tư pháp quan tâm thực hiện. Bộ đã hỗ trợ 02 địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn (gồm: xã Hợp Kim và xã Hạ Bì, huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình; xã Phong Nẫm, huyện Giồng Trôm và xã Mỹ Thạnh An, TP Bến Tre, tỉnh Bến Tre) trong xây dựng nông thôn mới qua việc tổ chức tập huấn, phổ biến các chính sách, pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân. Qua 03 năm hỗ trợ, 4/4 xã trên đều đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. 

Bộ còn biên soạn, cấp phát 6.000 cuốn Sổ tay“Hướng dẫn nghiệp vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL” cho Sở Tư pháp, Văn phòng Điều phối nông thôn mới cấp tỉnh, Phòng Tư pháp và các xã đặc biệt khó khăn trong cả nước; đăng tải Sổ tay trên Trang thông tin PBGDPL thuộc Cổng Thông tin điện tử Bộ Tư pháp; tổ chức 7 chương trình đối thoại trực tuyến, phóng sự, tọa đàm trên Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Pháp luật Việt Nam về mục đích, ý nghĩa, vị trí, vai trò, đánh giá tình hình xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL gắn với xây dựng nông thôn mới…

Bộ, Sở Tư pháp đã lồng ghép kiểm tra nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL trong các đoàn kiểm tra của Hội đồng phối hợp PBGDPL; tổ chức nhiều đoàn khảo sát, kiểm tra chuyên đề... 

Các khách mời tham dự cuộc đối thoại trực tuyến về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL
 Các khách mời tham dự cuộc đối thoại trực tuyến về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL

Kết quả đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn TCPL đã có nhiều tiến bộ. Năm 2017, cả nước có 61,54% đơn vị cấp xã đạt chuẩn TCPL, trong đó có 59,71% xã đạt chuẩn TCPL; năm 2018 có 81,25% đơn vị cấp xã đạt chuẩn TCPL, trong đó có 80,22% xã đạt chuẩn TCPL và đã đóng góp thiết thực vào kết quả 50,8% số xã trong cả nước đạt chuẩn nông thôn mới (tính đến tháng 8/2019). Qua 02 năm đánh giá, một số địa phương có tỷ lệ đơn vị cấp xã đạt chuẩn TCPL cao trên 90% là: Bắc Ninh, Bình Dương, Đà Nẵng, Đồng Tháp, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Sóc Trăng, Tiền Giang, Tuyên Quang, Vĩnh Long, Vĩnh Phúc…

Có thể nói, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nói chung, xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL nói riêng đã tác động tích cực đối với sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, trình độ dân trí, trong đó có hiểu biết pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Cần hiệu quả, thực chất trong xây dựng cấp xã đạt chuẩnTCPL

Bên cạnh kết quả đã đạt được, việc xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL còn một số tồn tại, hạn chế. Vì vậy, để tiếp tục thực hiện việc đánh giá, công nhận, xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL hiệu quả, thực chất gắn với xây dựng nông thôn mới; hỗ trợ, phục vụ việc đánh giá chuẩn nông thôn mới, cần phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu xây dựng Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, trong đó có tiêu chí thành phần xây dựng xã TCPL; nghiên cứu, đề xuất đưa nhiệm vụ xây dựng huyện đạt chuẩn TCPL trong Bộ Tiêu chí huyện nông thôn mới. 

Hàng nghìn cuốn Sổ tay đã được Bộ Tư pháp cấp phát
 Hàng nghìn cuốn Sổ tay đã được Bộ Tư pháp cấp phát

Ngoài ra, phải chú trọng chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ và thực hiện nhiệm vụ đánh giá, công nhận, xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL đối với tất cả các đơn vị cấp xã trong cả nước. Đồng thời, thông tin, truyền thông về xây dựng cấp xã đạt chuẩn TCPL nhằm tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và hiểu biết của cán bộ, công chức và nhân dân về nhiệm vụ này; gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận với xây dựng nông thôn mới và nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội của địa phương.

Bên cạnh đó, tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan trong chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu TCPL; phân công rõ trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức, công chức trong việc theo dõi, thực hiện tiêu chí, chỉ tiêu đạt chuẩn TCPL có liên quan đến phạm vi quản lý. Đặc biệt, cần hướng dẫn chỉ đạo điểm về xã đạt chuẩn TCPL tại một số địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn gắn với triển khai Phong trào thi đua “Ngành Tư pháp chung sức xây dựng nông thôn mới” và Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn tiếp theo…

Đọc thêm