Dân lấn đường tự làm chợ
Thực trạng chợ “tự phát” đã diễn ra nhiều năm nay tại hầu hết các quận, huyện trên địa bàn TP. Đặc biệt, tại các khu dân cư đông đúc, nhiều công nhân sinh sống, thường có những “chợ chồm hổm” tấp nập do người dân tự mở ra. Gọi là chợ “chồm hổm”, bởi vì các chợ này tự mọc lên trong khu dân cư, tụ tập hai bên đường, người dân để thức ăn trên xe đẩy hoặc trải tấm lót ra ngồi dưới đất bán.
Trên con đường vào bến phà Linh Đông, Thủ Đức, từ nhiều năm nay đã được coi như “đường chợ” mặc dù không có chợ chính thức nào được mở ở khu vực này. Dọc hai bên đường, người dân bày sạp hàng, bày mẹt, xe đẩy... kinh doanh đủ các mặt hàng thực phẩm như một cái chợ nhỏ: Từ rau củ đến cá thịt, hải sản tươi sống, hoa quả... Từ đầu đường, đoạn giao với đường Kha Vạn Cân kéo dài đến bến phà, con đường dài xấp xỉ 2km thì có đến 1km đã biến thành “chợ”. Vào những giờ cao điểm buổi trưa và buổi chiều, khu vực này kẹt xe dữ dội vì lượng người đi chợ làm “nghẽn” lưu thông trên đường, thậm chí ảnh hưởng lưu thông trên con đường Kha Vạn Cân.
Ngoài các chợ nhỏ “tự phát” trong khu dân cư, có một loại hình “tự phát” khác cũng phổ biến không kém là chợ “chồm hổm” tồn tại bên cạnh chợ lớn. Thông thường, tại các khu chợ lớn trên địa bàn TP, các con đường, khu nhà dân chung quanh thường bị “mở rộng” thành chợ do sự lấn chiếm của nhiều tiểu thương nhỏ.
Như tình trạng tại chợ Bà Hoa ở quận Tân Bình, ngôi chợ nổi tiếng với nhiều đặc sản của người dân xứ Quảng. Ngoài nhà lồng chợ với hàng ngàn tiểu thương buôn bán, con đường chính dẫn vào chợ và các con hẻm chung quanh chợ đều tấp nập những người lấn chiếm lòng, lề đường để tự bán buôn, từ đồ tươi sống cho đến món ăn vặt, hàng quán ẩm thực...
Hay như tình trạng diễn ra từ nhiều năm nay tại con đường số 6, bên hông chợ Bình Triệu. Bên cạnh ngôi chợ buôn bán tấp nập với các sạp hàng đúng quy định, suốt dọc con đường số 6, có hàng trăm xe đẩy, mẹt, sạp... bán thịt cá, rau củ và nhu yếu phẩm như một chợ tự phát tồn tại song song với chợ chính thức.
Đáng nói là nhiều người dân vẫn thích mua chợ “chồm hổm” vì tính tiện lợi. Người mua không cần gửi xe, chỉ việc đỗ xe lại ven đường, thậm chí không cần xuống xe, chỉ cần đưa ra yêu cầu cho người bán và nhận hàng, trả tiền, phóng xe đi. Chính vì thế, việc mua bán ở các chợ “tự phát” này thường dẫn đến việc người dân đậu xe bừa bãi ở lòng, lề đường, gây kẹt xe, thiếu an toàn giao thông và gây mất trật tự an ninh đô thị.
Cần kiên quyết xử lý
Một hệ quả khác thường xuyên gặp phải trong các chợ “chồm hổm” là tình trạng ô nhiễm môi trường. Không phải là “chợ” đích thực, không có ban quản lý, nhiều người buôn bán thiếu ý thức đã thoải mái xả nước thải ra đường, vứt rác bừa bãi. Chính vì vậy, tại nhiều khu chợ “tự phát” thường có tình trạng nước thải chảy thành rãnh, mùi khó chịu kéo theo côn trùng, vi khuẩn sinh sôi, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống người dân chung quanh.
Trong nhiều năm qua, chính quyền các địa phương đã có nhiều chiến dịch “truy quét”, dẹp bỏ các khu chợ tự phát cũng như các khu vực tự lấn chiếm thành chợ xung quanh các khu chợ quy mô lớn. Tuy nhiên, chỉ được một thời gian, các chợ này lại “mọc” như cũ bởi nhu cầu của cả người bán lẫn người mua.
Mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Dương Anh Đức đã có ý kiến chỉ đạo về việc tăng cường công tác quản lý an toàn thực phẩm tại các chợ đầu mối nông sản thực phẩm thành phố. Phó Chủ tịch UBND thành phố giao các sở, ngành và địa phương liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ và địa bàn quản lý tăng cường tuyên truyền vận động và xử lý nghiêm các vi phạm nhằm đảm bảo an ninh, trật tự và hiệu quả công tác quản lý an toàn thực phẩm tại các chợ đầu mối. Các địa phương có chợ đầu mối cần tập trung lực lượng để giải quyết dứt điểm tình trạng mua bán tự phát lấn chiếm lòng, lề đường, vi phạm trật tự an toàn giao thông tại các tuyến đường khu vực xung quanh các chợ đầu mối.
Cạnh đó, Sở Giao thông Vận tải, Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an thành phố phối hợp các địa phương chủ trì tổ chức Đoàn liên ngành kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng vận chuyển, lên xuống hàng hóa và kinh doanh tại các điểm mua bán tự phát lấn chiếm lòng, lề đường, vi phạm trật tự an toàn giao thông tại các tuyến đường khu vực xung quanh các chợ đầu mối.
Đồng thời, Sở Nội vụ khẩn trương tham mưu UBND thành phố về thành lập tổ công tác phối hợp liên ngành, cơ động giải quyết các nội dung liên quan đến chợ tự phát xung quanh các chợ đầu mối của thành phố, trình trước ngày 31/3.
Hy vọng rằng, sau chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo UBND TP cùng với sự phối hợp của các ban, ngành sẽ giúp tình trạng “tự phát” tại các chợ đầu mối trên địa bàn TP đi vào quy củ, trả lại không gian sống an toàn, văn minh cho người dân.
