Theo kết luận, giai đoạn 2005-2017, UBND huyện ký hợp đồng lao động với 182 giáo viên các môn đặc thù, nhân viên hành chính về công tác tại 53 trường học. Theo Luật Bảo hiểm xã hội, đa số tiền đóng bảo hiểm phải do chủ sử dụng lao động đóng, tuy nhiên nhiều năm nay huyện Như Thanh không đóng mà để người lao động “đóng thay”.
Năm 2017, số cán bộ, giáo viên này bất ngờ bị chấm dứt hợp đồng lao động. Một số người đi thanh toán bảo hiểm thất nghiệp và các quyền lợi khác, song không được do huyện Như Thanh còn nợ đọng bảo hiểm. Bức xúc vì mất việc đột ngột và bị thực hiện sai quy định bảo hiểm, giáo viên gửi đơn khiếu nại đến cơ quan chức năng, yêu cầu huyện Như Thanh giải quyết quyền lợi cho họ.
Kết luận thanh tra xác định, từ năm 2005 đến 2017, người sử dụng lao động (tức UBND huyện Như Thanh) đã đóng hơn 2,5 tỷ đồng trên tổng số gần 3,4 tỷ đồng cho cơ quan bảo hiểm. Tuy nhiên, số tiền đóng bằng ngân sách chỉ có 178 triệu đồng, còn lại (hơn 2,3 tỷ đồng) do người lao động tự nguyện “đóng thay”.