Tránh lạm dụng quy định các nội dung chống dịch không thực sự cấp bách

(PLVN) -  Thường vụ Quốc hội đề nghị tránh lạm dụng quy định giao Thường trực HĐND quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của HĐND để quyết định các nội dung không thực sự cấp bách, không trực tiếp liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại địa phương.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa có Văn bản số 33/UBTVQH15-PL tham gia ý kiến đối với dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19

Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp khẩn để góp ý dự thảo Nghị quyết của Chính phủ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp khẩn để góp ý dự thảo Nghị quyết của Chính phủ.

Theo Văn bản 33 do Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ký, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ để kịp thời cụ thể hóa, triển khai thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 theo Nghị quyết số 30/2021/QH15 của Quốc hội. Việc ban hành Nghị quyết này là hết sức cần thiết và cấp bách trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp, khó lường, đã lây lan ra rất nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nhất là TP HCM, TP Hà Nội và các tỉnh phía Nam.

Hoàn chỉnh thêm 4 nội dung khác quy định của luật

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, dự thảo Nghị quyết đã bám sát, cơ bản thống nhất với Nghị quyết số 30/2021/QH15, do đó tán thành với nhiều nội dung, đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo hoàn chỉnh thêm dự thảo Nghị quyết, tập trung vào một số nội dung khác với quy định của luật.

Cụ thể, về việc quyết định thành lập cơ sở thu dung, điều trị người nhiễm COVID-19 (khoản 2 Điều 2 dự thảo Nghị quyết), Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành quy định “Quyết định thành lập cơ sở thu dung, điều trị người nhiễm COVID-19 đồng thời là giấy phép hoạt động”; nhưng đề nghị bổ sung thời hạn hiệu lực của nội dung này (đến hết ngày 31/12/2022) và chỉ áp dụng trong trường hợp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 theo kịch bản ứng phó dịch và điều kiện thực tiễn tại mỗi địa phương.

Đối với các biện pháp đặc biệt về thông tin liên lạc, sử dụng phương tiện thông tin liên lạc thì cần liệt kê cụ thể các biện pháp được áp dụng (như phá sóng vô tuyến của một số khu vực, thu giữ phương tiện thông tin, liên lạc, yêu cầu cài đặt ứng dụng bắt buộc, định vị theo dõi phục vụ truy vết...) vì đây là các biện pháp đặc biệt, có thể hạn chế quyền công dân trong một số trường hợp.

Liên quan đến việc giao Bộ Y tế được quy định các thủ tục hành chính trong thông tư theo thủ tục rút gọn (khoản 3 Điều 2 dự thảo Nghị quyết), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý với đề xuất này để kịp thời đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng, chống dịch hiện nay. Tuy nhiên đề nghị chỉ giới hạn phạm vi ban hành thủ tục hành chính ở các nội dung được nêu trong dự thảo Nghị quyết.

Khoản 5 Điều 2 dự thảo Nghị quyết quy định: “Việc thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho bệnh nhân COVID-19 (bao gồm cả chi phí điều trị các bệnh khác trong quá trình điều trị COVID-19) do ngân sách nhà nước bảo đảm theo chi phí thực tế”. Nội dung này khác với quy định tại khoản 2 Điều 48 và khoản 2 Điều 60 của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị cần thực hiện theo hướng ngân sách nhà nước có trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí khám, chữa bệnh liên quan trực tiếp đến dịch COVID-19; đối với bệnh nhân mắc COVID-19 có các bệnh nền khác (như tiểu đường, tim mạch, thận...) thì việc thanh toán chi phí khám, chữa bệnh đối với các bệnh này phải thực hiện theo quy định Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Luật Bảo hiểm y tế và các quy định khác của pháp luật có liên quan để bảo đảm khả năng đáp ứng của ngân sách nhà nước.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tán thành với quy định của dự thảo Nghị quyết về việc giao Thường trực HĐND quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của HĐND và báo cáo HĐND tại kỳ họp gần nhất nhằm bảo đảm phù hợp với bối cảnh rất nhiều địa phương đang phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch nghiêm ngặt như hạn chế tập trung đông người, thực hiện giãn cách xã hội.

Song đề nghị cần tăng cường sự lãnh đạo, kiểm tra chặt chẽ của cấp ủy ở các địa phương trong quá trình thực hiện, tránh việc lạm dụng quy định này để quyết định các nội dung không thực sự cấp bách, không trực tiếp liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 tại địa phương.

Xem xét, phân cấp mạnh hơn cho địa phương

Liên quan đến một số nội dung cụ thể của dự thảo Nghị quyết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã góp ý rất chi tiết. Chẳng hạn, về việc áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch (khoản 1 Điều 1), nên quy định và phân cấp rõ cấp có thẩm quyền quyết định phù hợp với phạm vi và mức độ nguy cơ của dịch; giới hạn rõ thời hạn hạn chế tối đa là bao lâu, nếu vượt quá mức này thì phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Trong quá trình thực hiện, Chủ tịch UBND có thể quyết định áp dụng các biện pháp tương ứng với mức độ nguy cơ cao hơn diễn biến dịch thực tế tại địa bàn tại thời điểm ra quyết định nhưng vẫn phải bảo đảm trong khung quy định chung của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trường hợp địa phương thấy cần áp dụng biện pháp khác chưa được quy định thì nhất định phải báo cáo và có ý kiến của Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ trước khi thực hiện.

Hay về các cơ chế, chính sách đặc thù như lưu hành và thông quan thuốc, vaccine phòng COVID-19 (khoản 1 Điều 2), đề nghị Chính phủ cần đưa ra một Chiến lược tổng thể về vaccine, trong đó có cơ chế phân bổ, sử dụng và phác đồ tiêm vaccine thống nhất trên toàn quốc.

Để bảo đảm an toàn sức khỏe, tính mạng cho người dân, cần đặc biệt lưu ý đến vấn đề cấp giấy lưu hành thuốc điều trị và vaccine phòng COVID-19, kể cả khi được phê duyệt sử dụng khẩn cấp thì các bước quan trọng, các tiêu chí bắt buộc cũng không được bỏ qua. Đồng thời, cần cung cấp đầy đủ các dữ liệu khoa học của tất cả các bước thử nghiệm thuốc, vaccine; tổ chức đánh giá dữ liệu này một cách cẩn trọng, phù hợp với quy định của pháp luật và thông lệ quốc tế...

Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý việc Chính phủ khẩn trương nghiên cứu dự thảo Nghị quyết để cụ thể hóa một bước các nhiệm vụ được giao trong Nghị quyết 30 của Quốc hội là rất kịp thời. Tuy nhiên, đây chỉ là một trong các văn bản để đưa Nghị quyết của Quốc hội vào cuộc sống.

Trong thời gian tới, đề nghị Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, ban hành các văn bản để phân định rõ những nội dung thuộc thẩm quyền quyết định của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ và xem xét, phân cấp mạnh hơn cho địa phương, nhất là trong tổ chức thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19, bảo đảm kịp thời hỗ trợ người dân và doanh nghiệp duy trì, phục hồi, ổn định đời sống và phát triển sản xuất, kinh doanh theo chỉ đạo, yêu cầu của Trung ương, của Quốc hội.

Đọc thêm