Thảo luận vào Báo cáo tại phiên họp ngày 27/5 Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV, Đại biểu Lý Tiết Hạnh đưa ra nhận xét trên, trong khi trẻ em ăn xin là nhóm trẻ có nguy cơ bị xâm hại bởi các hành vi xâm hại tình dục, bắt cóc, mua bán người, cũng như phải đối mặt với nguy cơ lớn lên sẽ không có việc làm, sẽ thất nghiệp, sẽ làm mẹ đơn thân và thậm chí có thể sẽ sa vào các tệ nạn xã hội.
Đại biểu đồng ý việc xác định hành vi vi phạm pháp luật trong thực trạng ăn xin hiện nay rất là khó. Các quy định về pháp luật, về cả xử phạt hành chính và Bộ luật Hình sự thì nhiều nội dung chưa có đủ cơ sở để xử lý đối với những hành vi này.
Tuy nhiên, dư luận xã hội cho rằng có hẳn các tổ chức, các đường dây chuyên tổ chức quản lý chăn dắt đội ngũ ăn xin, rất là quy mô và thủ đoạn hết sức tinh vi. Đối tượng hay gọi là nạn nhân thì rất đau khổ.
Thời gian qua, báo chí và các phương tiện thông tin đại chúng cũng đã chỉ rõ một số định danh, chỉ hẳn một số trường hợp rất cụ thể. Nhưng qua báo cáo thống kê thì mới chỉ xử lý được 6/2.009 vụ việc liên quan đến lao động trẻ em nói chung.
“Phải chăng pháp luật hiện hành chưa đủ để có thể xét xử, xem xét, xử lý các hành vi nêu trên, hay chúng ta chưa thực sự đánh giá đúng và đầy đủ về mức độ, tính chất nghiêm trọng của hành vi này và chưa đủ quyết tâm cao để xử lý triệt để bằng pháp luật hình sự đối với các hành vi này”, Đại biểu Hạnh đặt vấn đề.
Từ sự trăn trở và bức xúc đối với một bộ phận trẻ em hiện nay có nguy cơ bị xâm hại rất cao mà trong Báo cáo giám sát chưa đề cập nhiều, Đại biểu Hạnh kiến nghị Quốc hội xem xét bổ sung làm rõ về tình trạng trẻ em ăn xin hiện nay, làm rõ tính chất, mức độ, tác hại đến trẻ em và tương lai của những đứa trẻ này.
Bổ sung các giải pháp cụ thể, giao trách nhiệm cụ thể cho Công an, chính quyền địa phương trong quản lý địa bàn, không để xảy ra tình trạng trẻ em bị lạm dụng, xâm hại cũng như cưỡng bức lao động thông qua hình thức đi ăn xin.
Đối với những trường hợp thực sự khó khăn thì cần phải phát hiện kịp thời, can thiệp, hỗ trợ, không để cho những đứa trẻ rơi vào hoàn cảnh phải lang thang, đi ăn xin như vậy, quan trọng nhất là tương lai của các em không được đảm bảo.
Đại biểu cũng đề nghị Quốc hội nghiên cứu pháp điển hóa các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến đối tượng trẻ em đi ăn xin.
Đồng thời, bổ sung những quy định pháp luật đủ mạnh, đủ thực tiễn để xử lý nghiêm minh các hành vi xâm hại trẻ em qua hình thức này, không để bỏ lọt tội phạm, không oan sai, không có những khoảng mờ, khoảng trống pháp luật trong quy định, thực thi pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em nói riêng cũng như trong pháp luật về chăm sóc, bảo vệ trẻ em nói chung.
