Tại tờ trình, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội phương án điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng dầu như sau: Tăng mức thuế BVMT đối với xăng từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít, tăng 2.000 đồng/lít.
Ông Đinh Tiến Dũng - Bộ trưởng Bộ Tài chính lý giải: do VN phải thực hiện các cam kết quốc tế, cắt giảm thuế xuất nhập khẩu theo lộ trình. Giá xăng dầu thế giới giảm từ đầu năm đến nay. Điều này đã khiến số thu cho ngân sách nhà nước giảm.
Hơn nữa, giá xăng dầu bán lẻ tại VN hiện nay vẫn thấp hơn Lào, Campuchia (khoảng 5.000-6.000 đồng), Trung Quốc, do đó xuất hiện tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giới. Để bù một phần giảm thu ngân sách, Chính phủ đề nghị tăng thuế bảo vệ môi trường gấp ba lần.
Ông Dũng cho biết thêm: khi tăng thuế bảo vệ môi trường ở mức trên đây, thì thuế nhập khẩu sẽ giảm từ 35% xuống còn 20%. Như vậy tăng thuế bảo vệ môi trường nhưng giảm thuế xuất nhập khẩu theo đúng cam kết Asean, tính ra thì số tăng còn thấp hơn số giảm nên không ảnh hưởng đến giá bán lẻ.
Ông Đinh Tiến Dũng - Bộ trưởng Bộ Tài chính |
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu trăn trở: Lý do tăng biểu thuế BVMT nêu tại Tờ trình chủ yếu để bù hụt thu, do giảm thuế xuất nhập khẩu, nên phải bù đắp là chưa thuyết phục. Bởi triết lý, đạo lý của thuế BVMT là thu để giảm thiểu, khắc phục ảnh hưởng xấu của hàng hóa đó tới môi trường.
Phó Chủ tịch Quốc hội đưa ra ví dụ 1 lít bia, 1 lít dầu ảnh hưởng tới môi trường ra sao, thu bao nhiêu đã được tính toán và đã thu rồi. “Nay lại nâng đột ngột lên 3 lần, là vì sao? Biết là giá xăng dầu giảm, tiêu dùng tăng thì số thu cũng tăng lên tương ứng. Vậy mà Chính phủ đề nghị tăng 300% có nên không, phải cân nhắc, lý giải cho thỏa đáng” – Ông Lưu nhấn mạnh.
Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng góp ý, cần có lộ trình nâng thuế, ví dụ trước mắt chỉ nên tăng lên 1000 đ/lít xăng… Tỷ lệ phân chia thì vẫn giữ như quy định cũ. Bước đi phải phù hợp. Giá xăng dầu lên xuống phập phù, biểu thuế không thể cứ 1-2 tháng lại điều chỉnh. Tăng 3 lần thì “lên dốc” quá.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết đồng tình với đề nghị của Chính phủ. Mức thuế mới sẽ được áp dụng từ 1/5/2015./.