Bệnh viện Nhi Trung ương mới tiếp nhận điều trị bệnh nhi P.D (17 tháng, Quảng Ninh) trong tình trạng suy hô hấp đe dọa tính mạng do uống phải dầu thắp hương.
Mẹ bé P.D cho biết, gia đình về nhà người thân ở Thái Bình chơi, khi không có người lớn bên cạnh, bé D đã uống chai dầu thắp đèn bàn thờ để dưới đất.
Phát hiện sự việc, gia đình hốt hoảng cho D uống nhiều nước và móc họng để bé nôn. Sau đó, gia đình đưa bé tới bệnh viện tuyến huyện sơ cứu rồi đưa vào bệnh viện tỉnh Thái Bình điều trị 3 ngày vì bệnh nhi khó thở. Tuy nhiên, bé trai vẫn viêm phổi nặng hơn, phải chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương.
Gia đình cũng không ngờ rằng, chính hành động gây nôn đã khiến tình trạng bé trở nên trầm trọng hơn.
Theo BSCKII. Lê Thanh Chương – Trưởng Khoa Hồi sức Hô hấp – Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương, biến chứng nặng nề nhất và nguy cơ gây tử vong cao nhất của uống nhầm dầu thắp sáng là suy hô hấp. Việc xử trí uống nhầm dầu thắp sáng không giống xử lý khi uống một số chất lỏng khác, tuyệt đối không được móc họng gây nôn khi đường thở chưa được bảo vệ.
"Dầu thắp sáng bản chất là một hydrocarbon dễ bay hơi, có sức căng bề mặt thấp nên rất dễ trào vào đường thở khi uống, đặc biệt là khi gây nôn. Khi vào đường thở dầu sẽ lan rất nhanh trong phổi gây hoại tử niêm mạc, làm xẹp phổi và viêm phổi. Chỉ rửa dạ dày ở trẻ uống số lượng lớn dầu thắp và phải tiến hành tại cơ sở y tế sau khi đường thở của trẻ đã được bảo vệ tránh dầu xâm nhập, ví dụ như phải đặt nội khí quản trước khi rửa”, Trưởng Khoa Hồi sức Hô hấp – Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương nói. "Đây có lẽ là thông tin khiến nhiều phụ huynh ngỡ ngàng, bởi lâu nay nhiều người thường lầm tưởng trẻ cần phải nôn để tống chất độc ra khỏi dạ dày sau khi uống nhầm".
Thời gian gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương đã điều trị không ít trường hợp bệnh nhi uống phải dầu thắp hương dẫn đến tình trạng tương tự bé P.D.
Đơn cử, bé V.A (20 tháng, Bắc Giang) cũng nhập viện ngày 3/5 trong tình trạng tím tái, suy hô hấp, phải thở oxy vì uống nhầm dầu thắp hương.
Người nhà kể, V.A trèo lên tầng 2 chơi và uống chất lỏng trong chai C2 để trên cửa sổ cạnh bàn thờ. Sau khi uống bé hét lên thì gia đình mới phát hiện đó là dầu thắp đèn.
Thấy V.A không có biểu hiện gì thêm, gia đình không đưa ngay bé đến cơ sở y tế. Sau đó vài tiếng đồng hồ, bé nôn trớ kèm ho nhiều, sốt, gia đình mới đưa bé đi khám thì bệnh nhi đã mệt lả.
Sau 3 ngày điều trị tại Bệnh viện Bắc Giang, bé chuyển viêm phổi nặng, khó thở hơn nên được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương.
May mắn, gia đình đã không tự móc họng gây nôn hay cho V.A uống chất lỏng làm loãng dầu. Sau khi thở oxy và dùng kháng sinh trong vòng 7 ngày, tới nay bệnh nhi đã tự thở lại bình thường, nhưng ăn uống còn kém, tình trạng phổi còn tổn thương.
Bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, những trường hợp như V.A khả năng phục hồi hoàn toàn. Một số ca sặc dầu có biến chứng nặng có thể sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe sau này, cần được tiếp tục bác sĩ theo dõi.
Cũng theo Bệnh viện Nhi Trung ương, dù các bệnh nhi uống phải dầu thắp hương đều đến viện với tình trạng suy hô hấp phải thở oxy, nguy cơ đe dọa tính mạng, nhưng sau quá trình điều trị phù hợp, các bé đã ổn định: hết suy hô hấp, hết nhiễm trùng, tổn thương phổi đã hồi phục, lần lượt đã và sẽ ra viện.
Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đồng thời hướng dẫn cách phòng tránh và sơ cứu trẻ uống nhầm dầu thắp sáng/ thắp hương.
Uống nhầm dầu thắp sáng/ thắp hương gây sặc vào phổi, viêm phổi là một tai nạn thường đến từ sự bất cẩn của người lớn trong gia đình, do thói quen thắp đèn dầu ở các bàn thờ và đựng dầu thắp đèn trong các vật dụng uống nước như chai nước, cốc, bát… làm trẻ dễ uống nhầm. Hậu quả của việc này gây ra cũng rất khó lường, có thể khiến trẻ ngộ độc tiêu hóa, rối loạn nhiều chức năng cơ quan trong cơ thể, đặc biệt nghiêm trọng là tình trạng sặc dầu vào phổi gây hoại tử, xẹp phổi, nhiễm khuẩn dẫn đến suy hô hấp đe dọa tính mạng và có thể để lại di chứng nặng nề lâu dài.
Để tránh tai nạn do uống nhầm dầu thắp sáng/thắp hương, các gia đình có trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi, không nên dự trữ dầu trong nhà; nếu cần phải dự trữ, không đựng dầu trong chai, vật dụng dễ nhầm lẫn như chai đựng nước uống, cốc, bát; cần phải để dầu thắp ở nơi tránh tầm tay trẻ em.
“Khi trẻ uống nhầm dầu thắp, gia đình không được cho uống nước, uống sữa và móc họng để trẻ nôn, mà phải đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, tư vấn, cấp cứu và điều trị phù hợp”, BSCKII. Lê Thanh Chương – Trưởng Khoa Hồi sức Hô hấp – Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Nhi Trung ương khuyến cáo.