Sáng 18/9, tiếp tục Chương trình Phiên họp thứ 26, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước và báo cáo của Tổng Thư ký QH tổng hợp nội dung thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH về việc thực hiện một số nghị quyết của QH khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của QH về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4. Phó Chủ tịch Thường trực QH Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung Phiên họp.
Trước khi tiến hành thảo luận, UBTVQH nghe Phó Tổng thư ký QH Nguyễn Thị Thúy Ngần trình bày Báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH về việc thực hiện một số nghị quyết của QH khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của QH về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.
Theo đó, về lĩnh vực ngân hàng (được yêu cầu thực hiện tại Nghị quyết số 134/2020/QH14 và Nghị quyết số 62/2022/QH15), các nội dung yêu cầu cơ bản đã được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ. Trong đó, các giải pháp thu hút ngoại tệ, tăng dự trữ ngoại hối nhà nước được triển khai tích cực. Các hoạt động thanh tra, giám sát được tăng cường, đổi mới. Xử lý có hiệu quả vấn đề sở hữu chéo, đầu tư chéo trong hệ thống các tổ chức tín dụng. Kết quả xử lý nợ xấu đạt kết quả tích cực. Tín dụng tăng trưởng khá hợp lý, chất lượng tín dụng được cải thiện.
Tuy nhiên, việc hoàn thiện pháp luật về cơ cấu lại tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu còn chậm. Thiếu chính sách ưu đãi, khuyến khích nhà đầu tư tham gia xử lý tài sản bảo đảm và mua bán nợ xấu. Việc tìm kiếm, đàm phán ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc đối với ngân hàng yếu kém còn gặp nhiều khó khăn.
Hay trong lĩnh vực kiểm sát (được yêu cầu thực hiện tại Nghị quyết số 82/2019/QH14, Nghị quyết số 121/2020/QH14, Nghị quyết số 134/2020/QH14 và Nghị quyết số 74/2022/QH15), các nội dung yêu cầu cơ bản đã được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ. Trong đó, chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án xâm hại trẻ em được nâng cao. Tỷ lệ vụ án Viện kiểm sát truy tố đúng thời hạn và tỷ lệ bị can do Viện kiểm sát truy tố đúng tội danh đều vượt so với chỉ tiêu. Số kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm và phòng ngừa tội phạm được chấp nhận đều vượt chỉ tiêu QH giao. Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được tăng cường tại các đơn vị trong ngành kiểm sát.
Tuy nhiên, vẫn còn 1.321 vụ/908 bị can về xâm hại trẻ em chưa được giải quyết; vẫn còn xảy ra một số trường hợp bị oan liên quan đến trách nhiệm của VKSND; chất lượng truy tố một số trường hợp chưa cao. Tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo, điều tra, khám phá các tội phạm chưa tương xứng với tình hình. Tỷ lệ giải quyết đơn khiếu nại và đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm còn thấp...
Tại phiên họp, đại diện lãnh đạo các cơ quan đã phát biểu giải trình một số vấn đề được báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra chỉ ra và được các Ủy viên UBTVQH quan tâm.
Trong đó, về sở hữu chéo, thao túng trong các tổ chức tín dụng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, đây là vấn đề được Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Chính phủ rất quan tâm, yêu cầu Ngân hàng Nhà nước hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật về vấn đề này. Trên hồ sơ, sở hữu chéo cơ bản được khắc phục, nhưng trong thực tế, tổ chức, cá nhân có thể đứng tên hoặc nhờ người khác đứng tên sở hữu cổ phần…
Vì vậy, khi Ngân hàng Nhà nước được giao chủ trì soạn thảo Dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), một trong những trọng tâm sửa đổi chính là bổ sung các quy định hướng đến giảm tình trạng này như mở rộng phạm vi khái niệm có liên quan, giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần tại các tổ chức tín dụng…
“Tuy nhiên, nếu chờ quy định xử lý triệt để vấn đề sở hữu chéo thì sẽ không có”, bà Hồng nêu và cho rằng, quy định như Dự thảo Luật chỉ là một phần, cần phải kết hợp với các quy định khác để làm sao hoạt động của các tổ chức, cá nhân minh bạch, hướng tới giảm tình trạng này.
Về vấn đề nợ xấu, bà Hồng cũng thừa nhận thực tế, trong bối cảnh hiện nay nợ xấu tăng lên. Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng biện pháp tiếp tục xử lý nợ xấu theo quy định của pháp luật.
Liên quan đến con số 1.321 vụ/908 bị can về xâm hại trẻ em chưa được giải quyết, theo Phó Viện trưởng Thường trực VKSNDTC Nguyễn Huy Tiến, đây là số liệu thống kê chuyên sâu, trong số này có cả tin báo tố giác tội phạm.