(PLO) - Kể từ hôm nay 1/6, các doanh nghiệp, cửa hàng mỹ nghệ bán vàng nữ trang thiếu tuổi, không công bố hàm lượng vàng từng sản phẩm, trọng lượng vàng sẽ bị phạt nặng.
Từ hôm nay, Thông tư 22 của Bộ Khoa học - Công nghệ quy định về quản lý đo lường trong kinh doanh vàng và quản lý chất lượng vàng trang sức, mỹ nghệ lưu thông trên thị trường sẽ có hiệu lực. Thông tư này được xem là công cụ quan trọng kiểm soát chất lượng, hạn chế gian lận tuổi vàng.
Theo đó, hàm lượng vàng trong trang sức, mỹ nghệ vàng 24k không nhỏ hơn 99,9%, 20k không nhỏ hơn 83,3%, 18k không nhỏ hơn 75%... Giới hạn sai số của kết quả thử nghiệm xác định hàm lượng vàng trong sản phẩm vàng trang sức mỹ nghệ như sau: vàng có hàm lượng từ 99,9% trở lên là 0,1%, vàng hợp kim có hàm lượng từ 80% đến dưới 90% là 0,2%, vàng hợp kim có hàm lượng dưới 80% là 0,3%; vật liệu hàn bằng hợp kim vàng nếu có sử dụng phải có độ tinh khiết tối thiểu tương đương với hạng được công bố của sản phẩm vàng trang sức...
Kể từ hôm nay, những quy định trong Thông tư 22 của Bộ Khoa học và Công nghệ nếu được thực thi nghiêm trên thực tế sẽ là một cơ sở pháp lý để tăng cường bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, cũng như góp phần đưa thị trường vàng nữ trang từng bước vào khuôn khổ, hạn chế tình trạng nhập nhèm chất lượng thời gian qua.
Tuy nhiên, khoảng vài tuần trước khi thông tư có hiệu lực, nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng nhỏ lẻ và kể cả Hội Mỹ nghệ kim hoàn TPHCM cũng có văn bản kiến nghị dời thời gian thi hành thông tư 22 để các tiệm vàng tiêu thụ hết các sản phẩm còn tồn đọng.
Theo lý lẽ của những người trong cuộc, lượng vàng trang sức tồn kho hiện rất lớn và không đủ điều kiện để lưu hành theo chuẩn của Thông tư 22. Bên cạnh đó, các doanh sở hữu lượng nữ trang phải điều chỉnh lại hàm lượng cho đúng tuổi vàng. Việc điều chỉnh này được cho là sẽ gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, bởi muốn tiếp tục bán chỉ còn cách đem “nấu” lại hoặc đóng lại ký hiệu tuổi vàng để đảm bảo đúng theo quy định mới. Nhưng việc điều chỉnh này không đơn giản. Do đó, có doanh nghiệp còn đề nghị gia hạn thời điểm thực hiện thông tư thêm... 1 năm.
Và mặc dù các doanh nghiệp có than vãn, kiến nghị nhưng Thông tư 22 vẫn chính thức có hiệu lực kể từ hôm nay. Bởi, trên thực tế, thời gian quay vòng một sản phẩm vàng nữ trang chỉ là 45 ngày, trong khi các doanh nghiệp đã có 8 tháng kể từ khi Thông tư 22 ban hành đến khi có hiệu lực. Trong khoảng thời gian này, doanh nghiệp thừa sức tái sản xuất các sản phẩm theo quy chuẩn mới. Đó là chưa kể chẳng doanh nghiệp nào lại dại dột “ôm” sản phẩm vàng trong vòng 8 tháng liền để bị chôn vốn.
Ngay cả khi lượng vàng tồn kho chưa bán hết, thì việc ghi lại tuổi vàng, hàm lượng vàng trên sản phẩm cũng không phải quá khó. Hiện hầu hết các doanh nghiệp lớn đã điều chỉnh lại tuổi vàng ghi trên sản phẩm cũ và sản xuất sản phẩm mới theo đúng quy chuẩn của Thông tư 22.
Trao đổi với báo giới tại cuộc họp ngày 28/5, ông Nguyễn Quang Huy, Vụ trưởng Vụ Ngoại hối Ngân hàng Nhà nước cho biết: Mục tiêu quản lý chất lượng vàng theo Thông tư 22 khi triển khai áp dụng sẽ bảo vệ các doanh nghiệp làm ăn chính đáng.
“Trong quá trình hoàn thành thông tư, Ngân hàng Nhà nước đã được Bộ Khoa học - Công nghệ mời tham gia, có tham vấn các bộ ngành liên quan. Thời gian triển khai thực hiện 1/6/2014, thông tư này có thời gian hiệu lực dài hơn nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp khắc phục những tồn tại và trong thời gian qua, Bộ đã có chủ trì thông tin tuyên truyền”, ông Huy cho biết.
Như vậy, có thể thấy rằng, thời gian để các doanh nghiệp sắp xếp để thực hiện theo đúng những quy định tại Thông tư 22 đã có. Và việc các doanh nghiệp đồng loạt phản ứng chính sách khi hiệu lực thi hành cận kề mà không được chấp nhận cũng là chuyện dễ hiểu.
Theo kỳ vọng của người tiêu dùng, kể từ hôm nay, thị trường vàng trang sức sẽ được siết chặt, giúp họ không phải “căng mắt” ra để “soi” tiêu chuẩn, chất lượng vàng khi mua sắm. Một số chuyên gia cho rằng, việc lập lại trật tự trên thị trường vàng trang sức là bước đi tiếp theo để đưa thị trường vàng vào khuôn khổ. Trước đó, vàng miếng cũng đã được Ngân hàng Nhà nước đưa vào khuôn khổ, với loại vàng chuẩn Nhà nước là vàng miếng SJC.
Được biết, hiện có hơn 10.000 đơn vị tham gia sản xuất, kinh doanh nữ trang, trong đó nhiều đơn vị làm gia công nhỏ tại nhà, không đăng ký kinh doanh. Thực tế thời gian qua cho thấy, tuổi vàng là do các chủ tiệm tự quyết định và không ai có thể kiểm soát. Ví dụ như, vàng 18 tuổi - tỷ lệ vàng ròng chính xác phải là 75%, nhưng trên thực tế các tiệm vàng, các doanh nghiệp kinh doanh chỉ áp dụng tỷ lệ vàng ở mức phổ biến 65 - 68%, một số nơi tỷ lệ vàng chỉ còn 54 - 60%. Do đó, người mua vàng trang sức và người bán lâu nay thường “thống nhất” với nhau việc mua đâu phải bán đó và sản phẩm khi bán bị hạ giá rất nhiều, chỉ còn khoảng 40 - 50% giá trị lúc mua.
Trước những thực tế trên, trao đổi với báo giới, ông Đinh Nho Bảng - Tổng thư ký Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) cho rằng, việc quản lý vàng trang sức chặt chẽ như vậy là hợp lý. Một khi được chuẩn hóa về chất lượng, vàng nữ trang trong nước cũng sẽ lấy lại được lòng tin của người tiêu dùng. Hiện tại, mỗi năm Việt Nam phải nhập lượng vàng và vàng trang sức trị giá tới 3,5 tỷ USD, trong khi doanh nghiệp trong nước hoàn toàn có thể chiếm lĩnh mảng này, thậm chí vươn ra xuất khẩu.