Theo báo cáo của Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp &Phát triển nông thôn), tình hình sản xuất lúa gạo vừa qua có những thuận lợi và hiệu quả khả quan.
Mặc dù hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn và bệnh dịch liên tục xảy ra nhưng dự kiến sản xuất lúa năm 2010 đảm bảo đúng kế hoạch, sản lượng dự kiến cả năm khoảng 39,1 triệu tấn. Cụ thể, khu vực đồng bằng sông Cửu Long dự kiến đạt sản lượng 21,3 triệu tấn, tăng 400.000 tấn so với cùng kỳ năm 2009.
Đến giữa tháng 9/2010, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt hơn 5 triệu tấn, trị giá FOB đạt hơn 2 tỷ USD, giá bình quân là trên 424 USD/tấn. So với năm 2009, số lượng gạo xuất khẩu tăng 5,86%, giá xuất khẩu bình quân tăng 16,64 USD/tấn.
Hiện tại, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã ngang giá với nước xuất khẩu lớn như Thái Lan. Gạo của Việt Nam đang tiếp tục nhận được sự quan tâm của các đối tác truyền thống như: Malaysia, Indonesia, Cuba, Iraq và Bangladesh. Hơn nữa gạo chúng ta đang khẳng định được chỗ đứng ở châu Phi.
Tháng 8/2010, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đã liên tiếp ba lần tăng giá sàn xuất khẩu gạo, cụ thể, giá gạo 5% tấm đã lên đến 475 USD/tấn, gạo 25% tấm lên 435 USD/tấn. khiến nhiều doanh nghiệp không thể bán được vì mức giá này cao so với các nước xuất khẩu khác.
Thêm nữa, tăng giá quá nhanh khiến các doanh nghiệp rất “khó mở lời” trong đàm phán với khách hàng.
Hậu quả là lượng hợp đồng giao trong tháng 8/2010 giảm khoảng 100.000 tấn so với dự kiến. Trong 15 ngày đầu của tháng 9 chỉ ký xuất khẩu được 105.000 tấn, giảm mạnh so với các tháng trước đó.
Nhiều doanh nghiệp (không là thành viên VFA) cho rằng: tăng giá sàn là VFA đã bắn “một mũi tên bắn trúng hai đích”, một mặt tránh được tình trạng các doanh nghiệp bán phá giá, mặt khác, hạn chế các doanh nghiệp xuất khẩu - gián tiếp hạ giá lúa trong nước nhằm gia tăng tối đa lợi nhuận các doanh nghiệp thành viên của VFA?
Bộ NNPTNT thông tin sẽ phối hợp với các địa phương tiếp tục chỉ đạo sản xuất đúng tiến độ để đảm bảo nguồn cung lúa, gạo cho tiêu dùng nội địa, xuất khẩu và chủ động đảm bảo an ninh lương thực, thống nhất giữ giá lúa theo hướng có lợi cho người trồng lúa, tạo động lực mở rộng sản xuất lúa gạo những tháng cuối năm 2010.
Tại buổi họp báo nhằm thông tin về tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo hàng hóa những tháng cuối năm 2010 do Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn và VFA vừa tổ chức, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên cho hay, do năm nay Chính phủ chỉ đạo xuất khẩu gạo linh hoạt, nên không có chỉ tiêu cứng nào về xuất khẩu.
Việc điều hành xuất khẩu gạo gồm nhiều mục tiêu như: tiêu thụ hết lúa hàng hóa của nông dân, đảm bảo nông dân có lãi, xuất khẩu được giá, đồng thời đảm bảo an ninh lương thực, ổn định thị trường trong nước và kiềm chế lạm phát.
Mai Hoa