AI góp sức phát hiện gian lận hóa đơn điện tử

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Thông qua áp dụng, triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu lớn (Big Data) trong chuỗi mua bán của các doanh nghiệp (DN), thời gian qua ngành Thuế đã phát hiện nhanh, chính xác các dấu hiệu gian lận trong sử dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT).
Ngành Thuế đẩy mạnh sử dụng AI để phát hiện gian lận hóa đơn điện tử.
Ngành Thuế đẩy mạnh sử dụng AI để phát hiện gian lận hóa đơn điện tử.

Tạo thuận lợi hơn cho người nộp thuế

Trong Công văn gửi cơ quan thông tấn báo chí mới đây, Tổng cục Thuế cho biết, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Chính phủ và Bộ Tài chính, ngành Thuế đã đẩy mạnh việc thực hiện điện tử hóa và chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế, cung cấp các dịch vụ thuế điện tử như: kê khai thuế điện tử, nộp thuế điện tử, hoàn thuế điện tử, dịch vụ thuế điện tử trên thiết bị di động (Etax mobile); triển khai Cổng TTĐT kê khai, nộp thuế dành cho nhà cung cấp nước ngoài… đã tạo điều kiện ngày càng thuận lợi nhất cho người dân, DN trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước một cách dễ dàng, nhanh chóng.

Đặc biệt từ ngày 01/07/2022, việc triển khai áp dụng HĐĐT trên toàn quốc là một bước ngoặt có tính bản lề, đã tạo ra những cải cách sâu rộng và tác động to lớn đến công tác quản lý thuế. Việc triển khai Hệ thống HĐĐT đã tiết kiệm được chi phí cho DN và người dân, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế.

Việc chuyển đổi sang HĐĐT và triển khai Hệ thống HĐĐT có ý nghĩa quan trọng, đã tiết kiệm được chi phí cho DN và người dân (giảm chi phí giấy in, mực in, vận chuyển, lưu trữ hóa đơn (HĐ), không gian lưu trữ HĐ...), giảm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính thuế, từ đó DN quản trị hiệu quả hơn, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế.

Gian lận ngày càng tinh vi…

Cùng với mặt tích cực của HĐĐT, Tổng cục Thuế cho biết, trong thời gian qua, một bộ phận người nộp thuế lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế, chính sách đã thành lập DN không để sản xuất kinh doanh (SXKD) mà để thực hiện hành vi mua bán và sử dụng HĐ khống; một số DN có hoạt động SXKD nhưng ý thức chấp hành pháp luật thuế chưa cao, đã tham gia hoạt động mua bán HĐ bất hợp pháp để kê khai khấu trừ thuế, hoàn thuế GTGT, chiếm đoạt tiền thuế GTGT, kê khai khống chi phí được trừ nhằm trốn thuế TNDN gây thất thu cho ngân sách nhà nước (NSNN). Qua đó đã ảnh hưởng đến môi trường SXKD, tạo môi trường cạnh tranh không bình đẳng giữa các DN, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế của cơ quan thuế.

Trước tình hình đó, bên cạnh việc cung cấp các chức năng khai thác trên hệ thống HĐĐT, Tổng cục Thuế tiếp tục đẩy mạnh công tác triển khai các ứng dụng hỗ trợ trong việc xác minh, đối chiếu, khai thác dữ liệu HĐĐT phục vụ công tác quản lý thuế thông qua áp dụng, triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu lớn (Big Data) trong chuỗi mua bán của các DN, từ đó phát hiện nhanh, chính xác các dấu hiệu gian lận trong sử dụng HĐĐT. “Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý HĐĐT” đã được Tổng cục Thuế chính thức vận hành từ ngày 24/4/2023.

“Đây là một bước tiến lớn trong công tác quản lý HĐ so với công tác quản lý HĐ giấy truyền thống trước đây thường phải mất rất nhiều thời gian thực hiện rà soát, thanh tra, kiểm tra mới phát hiện được những vi phạm trong sử dụng HĐ bất hợp pháp” - Công văn của Tổng cục Thuế cho biết.

Tuy nhiên, trong quá trình quản lý thuế, cơ quan thuế đã nhận diện những hành vi điển hình vi phạm pháp luật của một số DN, tổ chức, cá nhân có động cơ, mục đích cố tình sử dụng HĐĐT bất hợp pháp để chiếm đoạt tiền hoàn thuế của NSNN như: xuất khống, mua bán HĐ (trong đó có trường hợp là HĐ giả) để trục lợi; lập HĐ sai quy định để hợp thức hóa, giảm chi phí đầu vào để giảm thuế phải nộp, kê khai không đúng, không đủ; không xuất HĐ cho hàng hóa xuất khẩu; HĐ chiết khấu thương mại lại lập thành HĐ điều chỉnh;...

Điển hình là một số vụ án đã và đang được cơ quan công an điều tra, khởi tố như tại: Phú Thọ, Hải Phòng, Quảng Ninh, Ninh Bình,… hành vi thủ đoạn của các DN hết sức tinh vi, phạm vi thực hiện trên cả nước, thời gian diễn ra từ khi thành lập đến khi bỏ địa điểm kinh doanh hoặc bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền phát hiện hành vi vi phạm diễn ra trong thời gian ngắn.

Bày tỏ mong muốn cơ quan báo chí tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền phát hiện, phản ảnh, lên án những DN, tổ chức, cá nhân vi phạm về sử dụng HĐĐT bất hợp pháp, Tổng cục Thuế cho biết, Tổng cục Thuế sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số và tổ chức khai thác tối đa Big Data trong công tác quản lý thuế và quản lý HĐĐT nhằm phòng, chống và kiên quyết xử lý những hành vi cố tình vi phạm sử dụng HĐĐT bất hợp pháp lợi dụng chiếm đoạt tiền của NSNN,...

Đọc thêm