Ba Lan: Quyết định bất ngờ của Tổng thống Duda

(PLO) - Ở Ba Lan, Tổng thống Andrzej Duda không có thực quyền như Thủ tướng Beata Szydlo. Cả hai đều thuộc Đảng Vì công bằng và pháp lý (PiS). Nhưng trên thực tế thì chủ tịch đảng này, ông Jaroslaw Kuczynski, mới là người nắm giữ mọi quyền hành cao nhất và thực chất nhất. Ông Kuczynski đã đưa ông Duda vào cương vị Tổng thống và dựng bà Szydlo làm Thủ tướng Chính phủ. Cả hai người này đều chỉ là cái bóng của ông Kuczynski.
Tổng thống Andrzej Duda
Tổng thống Andrzej Duda

Với đa số áp đảo hiện có trong Quốc hội, đảng PiS của ông Kuczynski vừa nhanh chóng thông qua liền 3 bộ luật gộp lại tạo bên cuộc cải cách tư pháp quy mô lớn nhất và mức độ sâu sắc nhất ở đất nước này từ gần ba thập kỷ nay. Nội dung chính xuyên suốt trong đó là bắt buộc toàn bộ hệ thống bộ máy tư pháp chịu sự chỉ đạo và điều hành của Chính phủ.

Theo luật mới này, Chính phủ quyết định không chỉ có tổ chức mà còn cả nhân sự và hoạt động của toàn bộ ngành tư pháp - những điều mà cho tới trước đó đều do Quốc hội quyết định. Chủ định này của ông Kuczynski, đảng PiS và bà Szydlo không gây bất ngờ và cả việc Quốc hội thông qua nhanh chóng cuộc cải cách tư pháp cũng không gây bất ngờ. Nhưng việc Tổng thống Duda phủ quyết những luật ấy thì thật sự là bất ngờ lớn.

Không như thế sao được khi việc ấy thể hiện sự bất đồng quan điểm giữa ông Duda và ông Kuczynski, sự không tuân thủ ông Kuczynski của ông Duda, lần đầu tiên và lại còn làm phá sản một trong những tham vọng chính trị quyền lực lớn nhất của ông Kuczynski và đảng cầm quyền ở Ba Lan. Nó báo hiệu những biến động chính trị nội bộ lớn mới trong thời gian tới.

Việc Tổng thống sử dụng thực quyền của mình để tự thoát ra khỏi cái bóng của vị thủ lĩnh đảng cầm quyền làm chính trường và nội bộ xã hội ở Ba Lan vốn đang bị phân hoá sâu sắc trở nên bị phân hoá còn sâu sắc hơn. Phe cầm quyền ở Ba Lan giờ phải đối phó với không chỉ sự bất bình và trừng phạt của EU mà còn cả với chính Tổng thống đất nước thuộc chính phe mình.