Vỉa hè là dành cho người đi bộ, không thuộc quền sở hữu của riêng ai
Trước đó, Báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh tình trạng, hiện nay, tại nhiều tuyến đường phố trên địa bàn TP Hà Nội, vỉa hè bị lấn chiếm làm chỗ đỗ xe, quán nhậu, bán hàng, họp chợ, tập kết rác... Việc sử dụng vỉa hè sai mục đích không chỉ làm mất chỗ đi dành cho người đi bộ mà còn làm bộ mặt Thủ đô nhếch nhác, mất mỹ quan, không đảm bảo an toàn giao thông.
Trao đổi với Báo Pháp luật Việt Nam, T.S Nguyễn Xuân Thủy - Nguyên Giám đốc, Tổng biên tập NXB Giao thông Vận tải cho biết “Theo tôi thực trạng hiện nay vỉa hè bị lấn chiếm để “sở hữu” riêng thì cả xã hội đều đã biết. Vỉa hè theo Luật đường bộ Việt Nam là dành cho giao thông chứ không thuộc quyền sở hữu riêng của ai, vì vậy về nguyên tắc vỉa hè phải dành cho người đi bộ. Tuy nhiên nhiều năm nay mặc dù cơ quan chức năng đã nhiều lần mở “chiến dịch” ra quân nhưng vẫn chưa đạt được kết quả tốt trong vấn đề giải phóng vỉa hè.
 |
Một trong nhiều vỉa hè tại Hà Nội bị lấn chiếm để kinh doanh hàng ăn, uống. |
“Vỉa hè là dành cho người đi bộ nhưng nhiều người dân lại coi đó là vỉa hè của mình, thậm chí nhiều người còn làm nhà, xây nhà trên vỉa hè. Rồi tận dụng vỉa hè để buôn bán phục vụ mục đích cá nhân, đó là họ đã vi phạm luật. Do vậy, theo tôi cần sớm trả lại vỉa hè cho người đi bộ” Ông Thuỷ nhấn mạnh.
Giám đốc NXB Giao thông cho rằng, vỉa hè bị lấn chiếm là một trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông hiện nay. Lý giải cho vấn đề này, ông Thuỷ cho biết, về tỉ lệ chiều rộng đường bộ hiện nay chỉ có hơn 50% là đường 6 đên 11mét nên tổ chức giao thông rất khó khăn, công với đó việc lấn chiếm vỉa hè, khiến người đi bộ không có lối đi, người dân phải đi lấn xuống lòng đường từ đó góp phần gây tắc đường... Trên thế giới nếu có tắc đường thì phần vỉa hè dành cho người đi bộ. Bên cạnh đó, viêc lấn chiếm gây ra nhiều các tệ nạn khác như trộm cắp, mất vệ sinh môi trường, mất cảnh quan đô thị, thiếu văn minh đô thị và mất an toàn giao thông...
Giám đốc NXB giao thông cũng cho rằng nguyên nhân việc lấn chiếm vỉa hè diễn ra quá phổ biến như hiện nay, vừa do một phần ý thức của người dân cũng chưa tốt nhưng chưa phải toàn bộ chỉ ở mức độ nhất định. Quan trọng vẫn là vấn đề hạ tầng, giao thông công cộng và trách nhiệm quản lý của cơ quan chức năng.
Lấn chiếm vỉa hè gây mất an toàn cho người đi bộ
Bức xúc với thực trạng lấn chiếm, sử dụng vỉa hè một cách tràn lan, tự phát của người dân, đặc biệt là ở thành phố Hà Nội, TS. Phan Lê Bình, chuyên gia giao thông cho biết, “có thể nói thực trạng lấn chiếm, sử dụng vỉa hè một cách tràn lan, tự phát của người dân, ví dụ ở thành phố Hà Nội là rất phổ biến và rất nghiêm trọng. Việc lấn chiếm vỉa hè cũng là nguyên nhân gây mất an toàn cho người đi bộ, khi đó họ phải đi dưới lòng đường chung với ô tô, xe máy và các loại phương tiện khác.
 |
Thực trạng này không còn quá xa lạ với người dân Thủ đô Hà Nội |
“Tôi là một người thường xuyên sử dụng xe bus và khi đi xe bus thông thường là chúng ta sẽ phải đi bộ ở hai đầu của chuyến đi, nhưng cứ mỗi khi đi bộ như vậy thì hầu như tôi không thể tìm được tuyến đường đi bộ một cách an toàn trên vỉa hè từ nhà ra đến bến xe buýt hoặc là từ bến xe buýt đến nơi làm việc. Vấn đề không phải là không có vỉa hè, có vỉa hè nhưng có những đoạn là vỉa hè bị lấn chiếm 100 %, không có chỗ nào để cho người dân có thể đặt chân vào đi bộ trên đoạn vỉa hè đó được”. T.S Bình nói.
Chuyên gia giao thông cho rằng, “nếu người dân chỉ sinh sống bằng đi xe đạp, xe máy, đi ô tô thì nó không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày. Nhưng khi thành phố đặt mục tiêu là sử dụng giao thông công cộng nhiều hơn đến 50 % nhu cầu giao thông thì chắc chắn là một phần lớn của người dân sẽ sử dụng cách đi bộ để tiếp cận đến các bến xe bus hoặc các nhà ga đường sắp đô thị. Khi đó nhu cầu có được vỉa hè đi bộ được an toàn, đến nhà ga, đến trạm xe bus rất cao.
Nhưng với tình trạng lấn chiếm vỉa hè một cách tràn lan như hiện nay thì chắc chắn nó sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động đi bộ người dân. Phần nào cũng sẽ kéo giảm mức độ sử dụng giao thông công cộng. Nếu không thể để tiếp cận đến được bến giao thông công cộng thì người dân sẽ ngại và tiếp tục duy trì sử dụng ô tô hoặc xe máy”, chuyên gia Phan Lê Bình nói.
Đồng quan điểm với T.S Nguyễn Xuân Thủy - Nguyên Giám đốc, NXB Giao thông Vận tải về việc lấn chiếm vỉa hè còn góp phần gây ùn tắc giao thông, chuyên gia giao thông T.S Phan Sơn Bình cũng chỉ ra việc người dân sử dụng vỉa hè để bán hàng bán thức ăn sáng, và một số mặt hàng khác, điều này kéo thêm việc khách đến mua hàng dừng xe trên lòng đường, góp phần trong việc tạo nên ùn tắc giao thông.
“Có thể nói con người thì ai cũng có độ ích kỷ của riêng mình, đặt lợi ích của bản thân lên trên lợi ích của người. Nếu ở Nhật Bản, người ta có quan điểm không làm ảnh hưởng đến cộng đồng, thế họ hạn chế những cái lợi ích của bản thân nhưng Việt Nam chúng ta thì khác”, Chuyên gia giao thông cho biết.
Theo đó, ông Bình mong muốn cơ quan nhà nước có chế tài xử phạt thật nghiêm để trả lại vỉa hè cho người đi bộ được trong thời gian sớm nhất. Không nên để vấn nạn này diễn ra lâu dài, bởi nó ảnh hưởng xấu đến thói quen của nười dân và làm xấu xí thành phố của chúng ta.
