Cảng biển Trần Đề sẽ là "đòn bẩy" để Đồng bằng Sông Cửu long phát triển

Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Văn Thể - Bí thư Đảng ủy Khối Các Cơ quan Trung ương; ông Nguyễn Xuân Sang – Thứ trưởng Bộ GTVT; Thiếu tướng Nguyễn Minh Triều – Phó Tư lệnh Quân khu 9; lãnh đạo Bộ KH&ĐT, Bộ TN&MT; lãnh đạo các tỉnh ĐBSCL.

“Mảnh ghép” hoàn hảo đồng bộ hạ tầng giao thông ĐBSCL

ĐBSCL có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Thời gian qua, kinh tế, xã hội ĐBSCL phát triển khá toàn diện, trở thành vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước. Tuy nhiên, khu vực còn gặp nhiều khó khăn, phát triển chưa tương xứng tiềm năng. Hạ tầng giao thông vận tải còn hạn chế, thiếu đồng bộ.

Quy mô và năng lực vận tải đường thủy còn thấp, chưa có cảng đầu mối và các trung tâm logistics lớn. Hiện, hơn 70% lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của ĐBSCL phải vận chuyển bằng đường bộ lên cụm cảng TP.HCM, làm tăng chi phí vận chuyển, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng chất lượng hàng hóa.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết, theo định hướng phát triển của trung ương xác định rõ đến năm 2030 phát triển cảng Trần Đề thành cảng đặc biệt và cửa ngõ vùng. Một trong những nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải là kêu gọi đầu tư Khu bến cảng Trần Đề - Sóc Trăng giai đoạn khởi động với nhu cầu vốn là 50.000 tỷ đồng.

“Cảng biển Trần Đề là cảng cửa ngõ cho vùng ĐBSCL. Đó là “mảnh ghép” hoàn hảo, giúp đồng bộ hạ tầng giao thông, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng. Sóc Trăng đã và đang tích cực phối hợp với Bộ GTVT khẩn trương hoàn thành, trình phê duyệt các quy hoạch cụ thể hóa để kêu gọi đầu tư Cảng biển Trần Đề”, ông Lâu nhấn mạnh.

Ông Lê Quang Trung - Phó Tổng Giám đốc Công ty Hàng hải Việt Nam cho biết, trong giai đoạn hiện tại, đa số hàng hóa, thủy sản ĐBSCL đều vận chuyển bằng ô tô lên TP.HCM. Theo tính toán mỗi container chuyển sang đường biển sẽ tiết kiệm 20-30% chi phí logistics. Vì vậy việc đầu tư phát triển cảng biển Trần Đề là điều cần thiết và là một bước đột phá của ĐBSCL. Đồng thời, cảng biển Trần Đề có ý nghĩa quan trọng trong tạo động lực, sức mạnh, đòn bẩy thúc đẩy hàng hóa xuất nhập khẩu của ĐBSCL.

Theo ông Trung, để phát triển Cảng biển Trần Đề cần tiếp tục tổ chức nghiên cứu toàn diện và làm rõ vấn đề kết nối và nguồn hàng ổn định cho dự án phát triển cảng Trần Đề. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển kết nối đa phương thức, hoàn thiện hệ thống vận tải xà lan và đường bộ. Bên cạnh đó, mở rộng vùng hấp dẫn thị trường tiềm năng của bến cảng Trần Đề cùng với việc thu hút đầu tư nước ngoài, nghiên cứu áp dụng cơ chế khu mậu dịch tự do. Ngoài ra, ông Trung còn cho rằng cần tiếp tục hoàn thiện các chính sách phát triển dịch vụ, chuỗi các mặt hàng là điểm mạnh của ĐBSCL trên bình diện quốc gia và quốc tế.

Còn ông Lê Tấn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng công trình Hàng hải cho biết, sau khi hình thành cảng đầu mối vùng ĐBSCL tại khu vực ngoài khơi cửa Trần Đề sẽ dịch chuyển khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu trực tiếp của 8/13 tỉnh ĐBSCL. Hấp dẫn hàng hóa từ các bến cảng khu vực ĐBSCL sang bến cảng Trần Đề khoảng 1,1 – 1,8 triệu tấn. Đồng thời, cảng biển Trần Đề sẽ tác động tích cực đến việc thúc đẩy tiến trình lấp đầy các Khu công nghiệp, cụm công nghiệp hiện hữu và triển vọng mở rộng thêm các Khu công nghiệp, gia tăng hàng hóa nông sản xuất nhập khẩu trực tiếp của ĐBSCL. Ngoài ra, cảng còn sẽ thu hút hàng hóa trung chuyển cho Campuchia 5,3 triệu tấn/năm 2030 theo tuyến đường thủy nội địa sông Mekong hiện do các cảng biển khu vực Đông Nam Bộ đảm nhận.

Không có cảng biển Trần Đề thì ĐBSCL sẽ mãi nghèo

Phương án quy hoạch phát triển bến cảng Trần Đề là kết nối đường bộ gồm cầu vượt biển (18km), đường kết nối đến điểm cuối CT34 và QL91C (6,1km có nút giao lập thể). Đồng thời, kết nối đường thủy nội địa theo tuyến sông Hậu và tuyến vận tải ven biển. Quy mô đầu tư có tổng diện tích quy hoạch 5.400ha. Trong đó quy hoạch bến cảng ngoài khơi: 1.400ha. Quy hoạch khu dịch vụ hậu cần cảng, logistics, cảng trung chuyển hàng hóa phía bờ: 4.000ha.

Ông Nguyễn Xuân Sang – Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, Bộ giao Cục Hàng hải Việt Nam tiếp thu đầy đủ, toàn diện các ý kiến của đại biểu tại hội thảo để đưa ra những giải pháp tối ưu trong lộ trình quy hoạch chi tiết vùng đất, vùng nước, lộ trình đầu tư cảng biển Trần Đề. Về phía tỉnh Sóc Trăng cũng đang triển khai lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu ý kiến các đại biểu tại hội thảo, đề nghị trong báo cáo cần đưa ra những đề xuất phù hợp, nhất là liên quan đến ưu đãi về thuế, phí.

Ông Nguyễn Văn Thể, Bí thư Đảng ủy Khối Các Cơ quan Trung ương cho biết, dự án Cảng biển Trần Đề đã được nghiên cứu nhiều năm và cần thiết phải triển khai càng sớm càng tốt.

Theo ông Thể, gần đây ĐBSCL góp vào GDP cả nước ngày càng thấp. Vùng ngày càng nghèo hơn so bình quân cả nước và so với thế mạnh của vùng. Nhiều nghiên cứu cho rằng một trong những nguyên nhân đó là do ĐBSCL chưa có cảng biển cửa ngõ. “Không có cảng này thì ĐBSCL sẽ mãi nghèo, người dân không có việc làm, phải đi làm thuê, kéo theo nhiều bất ổn xã hội. Vì thế, Đảng, Nhà nước thấy cần thiết phải xây dựng một cảng cửa ngõ cho ĐBSCL. Nếu đầu tư sớm sẽ mang lại hiệu quả cao, nhanh chóng tạo đột phá cho phát triển. Nếu làm chậm sẽ tiếp tục nghèo khó, phát sinh các vấn đề xã hội lớn”, ông Thể nhấn mạnh.