Còn tình trạng “ngâm” hồ sơ đầu tư xây dựng
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng nhận định hệ thống pháp luật về xây dựng rất lớn với 12 luật, hơn 100 nghị định, hàng trăm thông tư hướng dẫn, “nhiều đến mức độ không thể nhớ hết”. Tình trạng này, theo Thủ tướng đã gây ra sự chồng chéo trong quản lý.
“Các văn bản pháp lý liên quan là rào cản lớn nhất trong công tác đầu tư xây dựng. Chúng ta cần gỡ cái này”, Thủ tướng nói và yêu cầu cụ thể, bộ nào, ngành nào, cấp tỉnh có vướng mắc gì phải phản ánh, kiến nghị sửa đổi tháo gỡ thế nào để nâng cao hiệu quả giải quyết, một cửa liên thông, hậu kiểm...
Đối với vấn đề đấu thầu, đất đai, giải phóng mặt bằng, phối hợp giữa chủ đầu tư với chính quyền địa phương còn bất cập, còn chậm, theo Thủ tướng, do nhiều nguyên nhân, trong đó có việc chọn nhà thầu không có đủ năng lực, kinh nghiệm, vì lý do này, lý do khác, nhất là giải phóng mặt bằng, thủ tục đất đai. Chế độ công tác, kiểm tra, giao ban, đôn đốc xử lý vướng mắc trên công trường, trên nhật ký công trình, trong những vấn đề đặt ra của từng đơn vị cũng chưa làm tốt.
Đặc biệt, đối với hệ thống hành chính, còn tình trạng cơ quan chức năng “ngâm” hồ sơ đầu tư xây dựng kéo dài, sợ trách nhiệm, làm ảnh hưởng đến tiến độ. Thủ tướng yêu cầu các đại biểu dự Hội nghị cần phải “mạnh dạn chỉ ra cơ quan nào, đơn vị nào và cần sửa cái gì để tháo gỡ”. Thậm chí, ngay cả các nghị định, thông tư, các đại biểu cần nói thẳng ra những thông tư, nghị định nào làm ảnh hưởng đến tiến độ các công trình trọng điểm quốc gia để tháo gỡ.
Dẹp ngay tình trạng “quân xanh, quân đỏ”
Phát biểu kết luận Hội nghị, trước thực trạng hệ thống pháp luật còn chồng chéo với hàng trăm nghị định, thông tư và hàng nghìn tiêu chuẩn quy chuẩn, Thủ tướng nêu rõ 2 phần trong việc tháo gỡ. Đối với các thể chế pháp luật thuộc thẩm quyền Quốc hội thì nghiên cứu, sớm trình Quốc hội. Đối với các nghị định, thông tư, những quy định do Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương ban hành thì cần sửa ngay, để tạo điều kiện cho phát triển, “nhất là sửa tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, doanh nghiệp của tất cả cán bộ, công chức”. “Ai “ngâm” lâu hồ sơ, đúng quy chế kỷ luật thì phải xử lý”, Thủ tướng nói và nhấn mạnh yêu cầu làm nhanh nhưng không được làm ẩu, trái pháp luật.
Thủ tướng chỉ rõ các tồn tại nổi cộm khác như hiện tượng lãng phí trong đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước còn lớn; lãng phí trong khâu phê duyệt dự án như chuẩn bị dự án chưa tốt, phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định dự án đầu tư không sát thực tế, thẩm quyền quyết định dự án đầu tư, điều chỉnh dự án đầu tư; lãng phí trong bố trí vốn và thực hiện dự án; lãng phí ngay từ khâu thiết kế, xây dựng chính sách, chương trình.
Tình trạng tham nhũng, “bôi trơn”, chi phí không chính thức còn nặng nề, diễn ra ở nhiều khâu, phức tạp, khó kiểm soát, từ khâu quy hoạch, chủ trương dự án, nghiên cứu dự án, quyết định phê duyệt dự án, giải ngân, đấu thầu, thuế, kho bạc, nghiệm thu... đều có hình bóng của tiêu cực. “Chúng ta phải chống cái này cho bằng được, không để tình trạng “có 300 lạng việc này mới xong”, Thủ tướng nêu rõ.
Chỉ ra tình trạng chọn nhà thầu tùy tiện, Thủ tướng yêu cầu không được bán chỉ định, tài sản đất đai phải đấu giá công khai để thu lợi cho Nhà nước. “Chúng ta bị thất thoát trong vấn đề này rất lớn, cần phải chấn chỉnh. Không được “quân xanh, quân đỏ”, phải dẹp ngay tình trạng này”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Trước tồn tại, bất cập nêu trên, Thủ tướng nêu hàng loạt định hướng tháo gỡ, khắc phục. Đó là tiếp tục rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng, tháo gỡ kịp thời các rào cản khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện thuận lợi để các dự án đầu tư triển khai theo đúng tiến độ với chất lượng cao...
Tại Hội nghị, Thủ tướng giao hàng loạt nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương, tập trung nhiều vào việc sửa đổi thể chế, chính sách pháp luật.