Chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Tô Lâm tới Lào diễn ra trong bối cảnh quan hệ chính trị, ngoại giao tiếp tục phát triển tốt đẹp, gắn bó, tin cậy; hai bên đã tổ chức thành công Kỳ họp lần thứ 46 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào (07/01) và Cuộc gặp thường niên hai Đảng năm 2024 (26/02); tích cực tổ chức các chuyến thăm của Lãnh đạo cấp cao và các cấp.
Hợp tác quốc phòng - an ninh tiếp tục được tăng cường cả về chất và lượng. Hai bên đang khẩn trương, hoàn thiện để ký Hiệp định về dẫn độ giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào trong tháng 7/2024.
Hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư tiếp tục có chuyển biến tích cực. Hai bên đã ký kết “Bản ghi nhớ về phát triển và kết nối hạ tầng thương mại biên giới Việt Nam - Lào”, Hiệp định Thương mại Việt Nam - Lào; triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Lào nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và người dân hai nước.
Việt Nam hiện có 241 dự án đầu tư tại Lào với tổng vốn đăng ký hơn 5,5 tỷ USD, tiếp tục duy trì vị trí thứ 3 trong số các quốc gia/vùng lãnh thổ (sau Trung Quốc, Thái Lan). Kim ngạch thương mại Việt Nam - Lào 5 tháng đầu năm 2024 đạt 779,6 triệu USD (tăng 11% so với cùng kỳ năm 2023).
Hợp tác giáo dục, đào tạo và văn hóa tiếp tục được quan tâm; hợp tác giữa các địa phương, nhất là các địa phương có chung biên giới tiếp tục được tăng cường, ngày càng đi vào cụ thể, chiều sâu, toàn diện trên mọi lĩnh vực, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn tại các khu vực biên giới hai nước.
Về hợp tác quốc tế, khu vực, tiểu vùng, hai bên phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn hợp tác khu vực và quốc tế; nhất là trong khuôn khổ ASEAN, Liên hợp quốc và các cơ chế tiểu vùng. Việt Nam đang tích cực ủng hộ và hỗ trợ Lào đảm nhiệm thành công các vai trò quốc tế quan trọng trong năm 2024 như Chủ tịch ASEAN 2024, Chủ tịch AIPA 45.
Với Campuchia, năm 2005, Lãnh đạo Cấp cao hai nước đã thống nhất đề ra phương châm mới trong phát triển quan hệ song phương là “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”.
Với định hướng đó, quan hệ hai nước đã không ngừng được củng cố và phát triển trên mọi lĩnh vực, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực và trên thế giới.
Quan hệ chính trị Việt Nam - Campuchia tiếp tục phát triển tốt đẹp. Lãnh đạo Cấp cao hai nước duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc và trao đổi dưới nhiều hình thức kể cả khi dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp. Quan hệ hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước với các cơ chế hợp tác thiết thực được triển khai ngày càng hiệu quả, đưa quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực ngày càng đi vào chiều sâu.
Hợp tác trên lĩnh vực an ninh, quốc phòng giữa hai nước được tăng cường. Hai bên luôn khẳng định không cho phép bất kỳ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của mình để gây phương hại cho an ninh của nước kia.
Việt Nam và Campuchia có đường biên giới đất liền dài 1.258km. Trên cơ sở các Hiệp ước, Hiệp định và thỏa thuận của Lãnh đạo Cấp cao hai nước, các cơ quan chức năng, chính quyền và nhân dân địa phương biên giới hai bên đang phối hợp tích cực triển khai công tác phân giới cắm mốc trên đất liền.
Năm 2019, hai bên đã ký hai văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả phân giới cắm mốc khoảng 84% đường biên giới trên đất liền Việt Nam - Campuchia. Hai bên đang nỗ lực đàm phán giải quyết 16% chưa hoàn thành phân giới cắm mốc để tiếp tục xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững.
Chính phủ hai nước cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho kiều dân hai nước sinh sống trên lãnh thổ của nhau, phù hợp với luật pháp mỗi nước.
Hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư giữa hai nước phát triển nhanh chóng và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Trong 4 tháng đầu năm 2024, thương mại hai nước đạt khoảng 3,9 tỷ USD, tăng 16,8% so với cùng kỳ năm 2023.
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Campuchia (sau Trung Quốc và Mỹ) và là đối tác thương mại lớn nhất của Campuchia trong ASEAN. Đến nay, Việt Nam có 205 dự án đầu tư còn hiệu lực ở Campuchia với tổng vốn đăng ký đạt 2,94 tỷ USD, đứng đầu ASEAN và trong tốp 5 nước có đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Campuchia, đồng thời đứng thứ hai trong số 79 quốc gia và vùng lãnh thổ Việt Nam có đầu tư.
Các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Campuchia đã và đang đóng góp tích cực vào công tác an sinh xã hội và sự phát triển thịnh vượng của Vương quốc Campuchia.
Các lĩnh vực hợp tác khác về giáo dục - đào tạo, giao thông - vận tải, văn hóa, y tế, viễn thông... cũng được quan tâm, đẩy mạnh. Hai nước cũng phối hợp chặt chẽ với nhau tại các diễn đàn quốc tế, khu vực và tiểu vùng, nhất là Liên hợp quốc, ASEAN và các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, cơ chế CLV, CLMV, ACMECS..., góp phần nâng cao uy tín và vị thế của mỗi nước ở khu vực và trên thế giới.
