Đây là chuyến thăm Anh đầu tiên của người đứng đầu cơ quan lập pháp nước ta sau 11 năm, có ý nghĩa quan trọng, tăng cường tin cậy chính trị và thúc đẩy hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam với Nghị viện Anh, thông qua kênh nghị viện rà soát, xây dựng các chính sách pháp luật làm đòn bẩy cho hợp tác kinh tế, tạo khung khổ pháp lý thuận lợi triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Anh.
Phát triển quan hệ Đối tác chiến lược lên tầm cao mới
Việt Nam - Anh thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược vào năm 2010. Kể từ đó đến nay, quan hệ hợp tác giữa hai nước trong khuôn khổ song phương và đa phương đã có nhiều bước tiến tích cực và tiếp tục được kỳ vọng phát triển lên tầm cao mới trong bối cảnh Anh rời Liên minh châu Âu (EU).
Năm 2020, nhân kỷ niệm 10 năm thiết lập Đối tác chiến lược (2010 - 2020), Bộ trưởng Ngoại giao hai bên đã ra Tuyên bố chung với tầm nhìn hướng tới nâng cấp quan hệ lên mức cao hơn. Năm 2021, bất chấp những khó khăn của đại dịch COVID-19, phía Anh đã cử nhiều Đoàn lãnh đạo cấp cao thăm Việt Nam như Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng và Bộ trưởng, Chủ tịch COP26. Hai bên đã phối hợp triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, duy trì phối hợp tốt tại các diễn đàn đa phương, đặc biệt là Liên Hợp quốc (LHQ), Hội đồng Bảo an LHQ, trong khuôn khổ Diễn đàn hợp tác Á - Âu (ASEM) và ASEAN - Anh.
Về kinh tế - thương mại, tổng kim ngạch thương mại song phương năm 2021 đạt 6,6 tỷ USD. Xuất khẩu của Việt Nam sang Anh tăng mạnh được cho là chủ yếu nhờ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) và sự phục hồi của chuỗi cung ứng sau đại dịch. Anh là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam tại châu Âu.
Các sản phẩm xuất khẩu chính của Việt Nam sang Anh là điện thoại - linh kiện, hàng dệt may, giày dép, sắt thép các loại, máy vi tính - linh kiện, hạt điều, cà phê, hạt tiêu và nhập khẩu từ Anh gồm máy móc, thiết bị, dược phẩm, sản phẩm hóa chất, hóa chất, nguyên phụ liệu dệt may - da giày, ô tô nguyên chiếc. Hiện Anh đã đề nghị gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (tháng 2/2021) và mong muốn Việt Nam ủng hộ trong vấn đề này.
Hợp tác quốc phòng - an ninh giữa hai nước phát triển tích cực. Hai bên tích cực đẩy mạnh hợp tác đào tạo, trao đổi thông tin. Bộ Quốc phòng hai nước đã nâng Đối thoại chính sách quốc phòng thường niên lên cấp Thứ trưởng; thiết lập Nhóm công tác về hợp tác quốc phòng, thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực ưu tiên, như về gìn giữ hòa bình trong khuôn khổ LHQ, đào tạo tiếng Anh, an ninh biển, đồ bản và thủy đạc. Hai bên phối hợp chặt chẽ trong giải quyết vấn đề buôn bán người.
Hợp tác giáo dục được tăng cường với sự hiện diện của Cơ quan phát triển văn hóa - giáo dục (Hội đồng Anh) tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh; tích cực thúc đẩy sự tham gia của hệ thống các trường hàng đầu của Anh trong liên kết đào tạo cũng như hợp tác xây dựng, phát triển các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam.
Cộng đồng người Việt tại Anh hiện có khoảng 110.000 người, sống hòa nhập, ổn định, góp phần củng cố đoàn kết cộng đồng và hướng về xây dựng quê hương.
Triển khai hiệu quả UKVFTA, tạo động lực mới cho quan hệ song phương
Chuyến thăm chính thức Anh của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta khẳng định sự coi trọng đối với quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Anh.
Trao đổi với các cơ quan báo chí trước thềm chuyến thăm, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà nêu rõ, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh nước ta đang thúc đẩy mối quan hệ với các nước khu vực châu Âu, làm sâu sắc hơn mối quan hệ Đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Anh. Đây cũng là một bước triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội XIII của Đảng, triển khai công tác đối ngoại của Quốc hội trong nhiệm kỳ Khóa XV.
“Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội và các thành viên chính thức sẽ có các cuộc trao đổi với các đối tác của Anh để làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai nước, giúp Việt Nam và Anh tăng cường đan xen lợi ích. Chuyến thăm sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Anh cũng như quan hệ song phương, trao đổi về các vấn đề cần tăng cường hợp tác trên các diễn đàn đa phương, từ đó có những đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới”, Chủ nhiệm Ủy ban Vũ Hải Hà nhấn mạnh.
Qua chuyến thăm cũng sẽ tăng cường kết nối, thúc đẩy hợp tác, đặc biệt là thúc đẩy thực thi, triển khai hiệu quả UKVFTA, tạo động lực mới cho quan hệ Việt Nam - Anh trên các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, an ninh - quốc phòng, giáo dục - đào tạo và ứng phó với biến đổi khí hậu (triển khai cam kết tại Hội nghị COP-26) và các lĩnh vực tiềm năng khác.
Đặc biệt, trọng tâm chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội lần này là thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại song phương, thông qua kênh nghị viện để rà soát, thúc đẩy xây dựng các chính sách, pháp luật làm đòn bẩy cho hợp tác kinh tế, tạo khung khổ pháp lý thuận lợi, thúc đẩy triển khai hiệu quả UKVFTA trong bối cảnh “hậu Brexit”.
 |
Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Gareth Ward. |
Trao đổi với các cơ quan báo chí Việt Nam, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Gareth Ward khẳng định, quan hệ Đối tác chiến lược Anh - Việt Nam thời gian qua đã rất vững chắc nhưng còn nhiều dư địa để tiếp tục hợp tác. Đại sứ Gareth Ward nhấn mạnh, chuyến thăm chính thức Anh của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là cơ hội tuyệt vời để hai bên đẩy mạnh hợp tác về xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, hỗ trợ Việt Nam tiếp tục phát triển trong thời gian tới.
“Chúng ta có 3 lĩnh vực hợp tác chính rất tiềm năng. Một là, chuyển đổi số, đơn giản hóa các quy trình thủ tục. Hai là, hỗ trợ bình đẳng, không chỉ bình đẳng giới mà cả cho cộng đồng thiểu số. Chúng tôi đang làm việc với các cơ quan của Quốc hội để phản ánh rõ sự đa dạng trong xã hội, cả ở Anh và ở Việt Nam, bao gồm cả vấn đề về giới. Ba là, một cơ hội rất lớn cho Việt Nam, đó là xây dựng thể chế chính sách xoay quanh kinh tế xanh, đẩy mạnh năng lượng tái tạo, nâng cao hiệu quả năng lượng, chuyển sang xe điện... sẽ giúp Việt Nam đạt được “net zero”.
Những lĩnh vực này chúng tôi có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là về mặt xây dựng luật pháp, thể chế. Lý do Việt Nam cần đổi mới chính sách trong lĩnh vực này không chỉ để giảm khí thải, nâng cao chất lượng không khí mà còn để tăng nguồn đầu tư. Những tổ chức tài chính lớn, ngân hàng lớn, các quỹ đều muốn đầu tư vào dự án xanh. London là trung tâm tài chính toàn cầu và chúng tôi rất lưu tâm tới kinh tế xanh, năng lượng bền vững. Chúng tôi sẽ kết nối với TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và bảo đảm rằng nguồn đầu tư chắc chắn sẽ đi vào kinh tế xanh”, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam Gareth Ward khẳng định.
Chuyến thăm Anh của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ đẩy mạnh hợp tác giữa Quốc hội hai nước. Trong khuôn khổ chuyến thăm, các Bộ trưởng Việt Nam và Anh sẽ bàn luận về kinh tế xanh và các vấn đề về an ninh. Ngoài ra, quan hệ Anh - Việt Nam cũng xây dựng dựa trên mối quan hệ giữa người dân hai nước.
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho thấy, chúng ta đã sẵn sàng mở cửa trở lại các hoạt động giao lưu, kết nối hai nước, du lịch, đầu tư, xuất nhập khẩu, giáo dục... Du lịch cũng được hy vọng sẽ phát triển mạnh mẽ như trước đây, trong tương lai sẽ có nhiều khách du lịch Anh hơn nữa tới Việt Nam.
Cùng với quan hệ hợp tác song phương, quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam và Nghị viện Anh những năm qua phát triển tốt đẹp. Hai bên duy trì trao đổi Đoàn các cấp, duy trì tiếp xúc, tham vấn tại các diễn đàn nghị viện đa phương, đặc biệt là tại Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội nghị Đối tác Nghị viện Á - Âu (ASEP). Sự hợp tác hiệu quả giữa Quốc hội hai nước là nhân tố quan trọng thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược Việt - Anh.
