Vất vả, khẩn trương, sẵn sàng vận hành bộ máy mới
Phải hẹn đến lần thứ tư tôi mới gặp được với Chấp hành viên Lê Thị Vĩnh Hà, Chi cục trưởng Chi cục THADS Cầu Giấy, Hà Nội. Chị Hà cho biết, công việc những ngày cuối cùng của cấp Chi cục đang hết sức bộn bề. Chi cục đang rà soát lại toàn bộ hồ sơ, số lượng án, tiền còn tồn đọng để phục vụ công tác bàn giao. Phần lớn các công việc hiện tại đều được làm thủ công trong khi các việc thi hành án vẫn đang phải tiếp diễn, không được gián đoạn nên cán bộ, Chấp hành viên thực sự vất vả. Mỗi năm Cầu Giấy thi hành đến hơn 2100 việc, với 8 Chấp hành viên trong đó có 1 Chi cục trưởng, 01 Chi cục phó. Thực hiện tinh gọn bộ máy, một số chấp hành viên, người lao động có ý định xin nghỉ việc. Chị Hà cho biết, sắp cận kề thời điểm vận hành bộ máy mới, mặc dù chưa có những thông tin chính thức về tổ chức bộ máy, nhưng với tinh thần khẩn trương toàn thể cán bộ, chấp hành viên trong Chi cục vẫn tiến hành tất cả các công việc theo hướng dẫn của cơ quan THADS cấp trên để đảm bảo công việc được diễn ra thông suốt vào thời điểm 1/7.
Còn tại Thị xã Sầm Sơn, nơi Chi cục THADS dự kiến sẽ sáp nhập với Chi cục THADS Hoằng Hóa, ông Nguyễn Anh Văn - Chi cục trưởng cho biết, đơn vị đang khẩn trương tích kê hồ sơ, bàn giao cho Cục và đơn vị mới. Với lượng án không nhiều mỗi năm 700- 800 việc nhưng giá trị hằng năm đều tăng cao thì với 4 chấp hành viên, công việc quá tải. “Nhiều vụ thi hành giá trị lớn, bán đấu giá nhiều lần không ai mua, những vụ việc tồn đọng liên quan đến án tín dụng ngân hàng, đến thi hành án mà tài sản bảo đảm là tàu cá với giá trị nhỏ trong khi khoản phải thi hành là rất lớn”. Nói về công việc sau khi sáp nhập, ông Văn cho biết, cán bộ Chấp hành viên sẽ chủ động khắc phục vì bán kính di chuyển chỉ khoảng hơn 20km. Riêng vấn đề nhân sự sau sáp nhập, ông Văn cho rằng, bối cảnh tinh gọn bộ máy, khi sáp nhập các đơn vị vào với nhau thì việc ai Trưởng, ai phó sẽ không còn là vấn đề quan trọng. Điều các ông quan tâm chính là hiệu quả công việc với phương thức tổ chức mới.
Là đơn vị thực hiện bàn giao sớm nhất toàn bộ hồ sơ về cho Cục THADS Vĩnh Phúc, chấp hành viên Hoàng Thị Thu Hằng, Chi cục trưởng Chi cục THADS TP. Phúc Yên cho biết, các công việc phục vụ cho sáp nhập bộ máy tại Chi cục được triển khai từ tháng 2/2025. Làm ngày không đủ, các cán bộ Chấp hành viên tranh thủ làm ngoài giờ hành chính, thứ bảy, chủ nhật với công suất tối đa, nên đến tháng 5/2025 Chi cục đã hoàn thành toàn bộ với trên 14 ngàn hồ sơ được thống kê, lưu trữ. Liên quan đến công tác tài chính, lãnh đạo Chi cục cũng cho rà soát lại từng tài khoản, lập danh sách từng việc chấp hành viên đang thi hành với giá trị để so sánh, khớp nối với số tiền. Dự kiến địa bàn Vĩnh Phúc sẽ hình thành 4 khu vực, trong đó Phúc Yên sẽ ghép với 01 huyện khác.
Chia sẻ về chặng đường sắp tới, Chấp hành viên Thu Hằng cũng tỏ rõ sự băn khoăn trong bối cảnh Luật THADS đã bộc lộ nhiều bất cập, khối lượng công việc và thủ tục hành chính chấp hành viên đang phải đảm đương khá lớn, trong khi nếu tổ chức thành Khu vực, một số công việc sẽ không còn được chủ động như trước sáp nhập có thể sẽ gây những khó khăn.
Tuy nhiên, theo chị Hằng, đợt tinh gọn bộ máy trong đó có cơ quan THADS đem lại cái được rất lớn là góp phần tinh gọn bộ máy, giữ lại những người thực sự có trình độ và tâm huyết với công việc. Hơn nữa khi không còn cấp huyện, THADS sẽ trực tiếp làm việc với cấp xã, là cấp cơ sở gần dân nhất, thì sẽ có những thuận lợi nhất định, đặc biệt trong việc cưỡng chế THA. “Sau này, đẩy mạnh ứng dụng CNTT, đẩy mạnh số hóa trong THADS thì sẽ đỡ vất vả hơn”. Chị Hằng đề xuất
Thuận lợi hơn nhiều Chi cục khác, khi Chi cục THADS Quy Nhơn, Bình Định vẫn giữ nguyên khi vận hành bộ máy mới, Chi cục trưởng Nguyễn Trọng Tài cho rằng, việc sáp nhập, tinh gọn bộ máy là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Các cơ quan THADS được tổ chức lại cũng nằm trong chủ trương chung. Và dù mô hình đó có như thế nào thì quan trọng nhất vẫn là hiệu quả công việc. “Có thể sẽ mất thời gian đầu để làm quen, cán bộ di chuyển từ địa bàn này sang địa bàn khác cũng sẽ vất vả hơn tuy nhiên anh chị em đều xác định tư tưởng và sẵn sàng tâm thế cho giai đoạn mới”.
Sắp xếp, tinh gọn các Chi cục THADS cấp huyện
Hiện nay, các cơ quan THADS theo quy định bao gồm: Cơ quan THADS cấp tỉnh (Cục THADS), Cơ quan THADS huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (Chi cục THADS), có nhiệm vụ trực tiếp tổ chức thi hành các bản án, quyết định theo quy định của pháp luật. Đến tháng 10/2024, hệ thống các cơ quan THADS đã thực hiện 8.126/8.503 biên chế được giao, trong đó có 3.972 Chấp hành viên.
Về kết quả xây dựng phương án sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan THADS cấp tỉnh, đến thàng 6/2025, Tổng cục THADS đã nhận được 34/34 hồ sơ đề nghị phê duyệt phương án sắp xếp Cơ quan THADS cấp tỉnh. Hiện Tổng cục THADS đang thẩm định: phương án nhân sự lãnh đạo, quản lý cấp phòng thuộc Cơ quan THADS tỉnh; phương án sắp xếp công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại Cơ quan THADS tỉnh và giải quyết nghỉ để hưởng chế độ, chính sách theo Nghị định số 178.
Căn cứ nguyên tắc, tiêu chí lựa chọn đã được tập thể lãnh đạo và cấp ủy thống nhất đúng theo hướng dẫn chung của Tổng cục và phù hợp với tình hình đội ngũ lãnh đạo, quản lý, Cục THADS các tỉnh, thành phố đã thống nhất đề xuất phương án nhân sự lãnh đạo, quản lý cấp phòng thuộc Cơ quan THADS tỉnh. Trong đó, đề xuất bố trí Trưởng phòng đối với 313/355 Phòng THADS khu vực, 131/159 Phòng chuyên môn, tham mưu; đề xuất giao Quyền Trưởng phòng đối với 42/355 Phòng THADS khu vực, 28/159 Phòng chuyên môn, tham mưu.
Về kết quả xây dựng Kế hoạch bố trí trụ sở, cơ sở vật chất, kho, trang thiết bị, phương tiện kinh phí làm việc, trên cơ sở rà soát theo danh sách dự kiến 34 tỉnh mới, 355 phòng THADS khu vực và quy mô biên chế dự kiến, Tổng cục dự kiến giữ nguyên 11 trụ sở Cục THADS tỉnh/thành phố thuộc 11 đơn vị không sáp nhập tỉnh, thành phố. Còn lại 23 THADS cấp tỉnh mới (sau khi hợp nhất): có 10 trụ sở Cục THADS tỉnh/thành phố hiện đang quản lý đáp ứng trên 60% diện tích định mức.
Trước đó, tại Đề án tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Đảng ủy Bộ Tư pháp đã đề xuất 02 phương án. Theo Đảng ủy Bộ, tác động tích cực là đổi mới đột phá về phương thức làm việc gắn với chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin; việc thu gọn đầu mối giúp nâng cao tính chủ động, sáng tạo đề cao trách nhiệm trong việc triển khai các nhiệm vụ được giao; tiết kiệm chi phí hành chính, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất.
Cơ cấu lại tổ chức các cơ quan quản lý, cơ quan THADS sẽ giảm đầu mối, đồng thời giảm tổ chức bên trong và sắp xếp, tinh gọn các Chi cục THADS cấp huyện để thành lập phòng THADS khu vực. Việc tập trung các nhiệm vụ quản lý quản trị nội bộ về một đầu mối cơ quan THADS góp phần nâng cao năng lực, trách nhiệm quản lý, hạn chế các sai phạm trong công tác tài chính.
Tuy nhiên sẽ có khó khăn bước đầu gây xáo trộn công việc, có tâm lý nhận thức dao động, thiếu yên tâm công tác, ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng công việc thường nhật. Một số công việc do thời gian thực hiện gấp, trong cùng một thời điểm nên việc triển khai còn vướng mắc, chưa thống nhất, phải thường xuyên điều chỉnh, gây lãng phí thời gian, nhân lực, vật chất.
Tại Kết luận số 162-KL/TW, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thống nhất chủ trương Đề án tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Bộ Chính trị, Ban Bí thư thống nhất chủ trương Đề án tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo tiếp thu ý kiến Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ý kiến thẩm định của Ban Tổ chức Trung ương; khẩn trương bổ sung, hoàn thiện Đề án đề triển khai thực hiện đồng bộ với chủ trương chung về sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính;
Bảo đảm cơ quan thi hành án các cấp phù hợp với bộ máy của tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân hoạt động thật sự hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tỉnh hình mới.
Tại cuộc làm việc với Tổng cục THADS mới đây, Thứ trưởng Mai Lương Khôi nhấn mạnh, việc triển khai sắp xếp hệ thống THADS là việc lớn, với nhiều công việc phải triển khai trong thời gian ngắn nhưng vẫn phải bảo đảm công việc thường xuyên, liên tục, không bị gián đoạn; hạn chế tối đa những vấn đề phát sinh ảnh hưởng chung đến hệ thống THA và ảnh hưởng đến kết quả nhiệm vụ. Đây là lúc cần tinh thần trách nhiệm, thời gian, trí tuệ, tập trung vào tất cả các công việc cũng như việc sắp xếp hệ thống THADS.
Thu Nguyễn