Bắt đầu vượt “đáy”
Báo cáo của VNR tại Hội nghị Triển khai kế hoạch SXKD năm 2019 của VNR sáng nay, 12/1, cho biết: Năm 2018, sản lượng hợp nhất của tổng công ty đạt gần 8.368 tỷ đồng (tăng 6,7% so với cùng kỳ), doanh thu đạt hơn 8.260 tỷ đồng (tăng 1,9%), thu nhập bình quân người lao động toàn đạt hơn 8,46 triệu đồng/tháng (tăng 2,9%). Với công ty mẹ, tổng doanh thu đạt 2.636 tỷ đồng, tăng 1,9% so với cùng kỳ. Trong đó, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 2.472 tỷ đồng, bằng 99% ; tuy nhiên, doanh thu hoạt động tài chính đạt hơn 148 tỷ đồng, tăng đến 99,7%; thu nhâp khác hơn 5,9 tỷ đồng, tăng 11,4%. Lợi nhuận sau thuế đạt 124 tỷ đồng, tăng 0,6% .
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông đánh giá, năm 2018, hoạt động kinh doanh vận tải của VNR đã có sự tăng trưởng, vì có thời gian năm 2016 kết quả kinh doanh vận tải xuống rất thấp do sự cố sập Cầu Ghềnh, nhưng đó chỉ là một phần và khó khăn tiếp nối các năm sau đó. “Hoạt động kinh doanh vận tải năm 2018 của ngành đường sắt rất đáng hoan nghênh, đặc biệt trong bối cảnh những khó khăn về đầu máy, toa xe, hạ tầng… cùng với khó khăn truyền thống từ nhiều năm qua…”- Thứ trưởng Đông biểu dương
Đặc biệt Thứ trưởng cũng ghi nhận công nghiệp đường sắt đã từng bước tự chủ được một phần, là tiền đề cho phát triển đường sắt tương lai. “Xây dường sắt mới thì không thể nhập và mua thiết bị hoàn toàn mà phải sản xuất tự chủ. Dĩ An, Gia Lâm đã có nỗ lực, chủ động hơn trước nhiều trong sản xuất thiết bị, toa xe…”- Thứ trưởng khẳng định.
Nhiều thay đổi trong mô hình hoạt động
Theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông, năm 2018, ngành đường sắt có 2 bước ngoặt lớn, đó là Luật Đường sắt sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2018, và chuyển VNR từ Bộ GTVT về Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại DN. “Điều này đã tạo nhiều thay đổi trong mô hình hoạt động của VNR…”- Thứ trưởng khẳng định
Theo Thứ trưởng, việc chuyển giao về Ủy ban là bước ngoặt đặt ra nhiều cơ hội và cả những thách thức cho VNR trong năm 2019 và những năm tiếp theo. “Thay đổi là giờ đầu mối có khác. Khi chuyển về Ủỷ ban, Bộ chuyên ngành trong tương quan với Ủỷ ban như thế nào? Thứ trưởng đặt câu hỏi và cho rằng,VNR hoạt động trong tương quan đó, đang dần định hình… Thứ trưởng dẫn chứng: “Chi phí duy tu bảo dưỡng do Bộ GTVT quản lý hay giao về đường sắt? Cùng đó, Ủy ban chỉ quản lý phần vốn nhà nước tại VNR, với giá trị khoảng 3.800 tỷ đồng, còn hạ tầng đường sắt vẫn thuộc quản lý của Bộ GTVT…”
Theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông, Nghị định đã có nhưng vẫn vướng về luật pháp. Tuy nhiên, đây chỉ là những khó khăn trong thời điểm giao thời và với việc chuyển về Ủy ban, mô hình hoạt động của VNR sẽ dần được định hình và tạo đà cho phát triển sau này của VNR ..
Theo đại diện VNR, Luật Đường sắt sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2018 nhưng hệ thống văn bản dưới luật chưa hoàn thiện cùng với việc sửa đổi, bổ sung hệ thống văn bản quản trị nội bộ và xử lý chuyển tiếp những công việc đang làm cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động SXKD của VNR.
Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho rằng, việc chưa ổn định mô hình hoạt động cũng là nguyên nhân tái cơ cấu của VNR trong năm 2018 vẫn chậm, trong đó có việc cổ phần hóa các đơn vị, kiệm toàn đơn vị, phân tách các lĩnh vực như quản lý hạ tầng, bảo trì, với kinh doanh… để rạch ròi các chủ thể và trách nhiệm các bên. Thứ trưởng nhấn mạnh, nhiệm vụ này sẽ được tiếp tục triển khai trong năm 2019 khi VNR đã chuyển về Ủy ban, và Thứ trưởng cũng lưu ý phải rạch ròi mối quan hệ giữa Tổng công ty và đơn vị kinh doanh, giữa đơn vị quản lý hạ tầng và đơn vị kinh doanh vận tải phải là “đối tác”, không phải là quan hệ “bố - con”.
Với những dấu ấn trong năm 2018, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông kỳ vọng năm tới VNR sẽ đạt được các mục tiêu đặt ra, như tăng trưởng kinh doanh 8%; góp ý hoàn thiện các văn bản pháp luật, phân tách rõ vai trò, trách nhiệm các bên; sử dụng hiệu quả 2.900 tỷ đồng chi phí bảo trì đường sắt trong năm 2019, và số đầu tư 7.000 tỷ đồng vừa được Quốc hội thông qua… Đặc biệt, Thứ trưởng lưu ý VNR phải ổn định mô hình và mối quan hệ giữa các chủ thể trong hoạt động,
Theo Chủ tịch Hội đồng thành viên VNR, ông Vũ Anh Minh, với số vốn đầu tư nâng cấp đường sắt 7.000 tỷ đồng, dù còn một số vướng mắc do chuyển giao quản lý từ Bộ GTVT sang Ủy ban quản lý vốn nhà nước tại DN, nhưng hy vọng có thể xong thủ tục để đầu tư từ năm nay. Để đạt thành công, VNR cũng xác định sẽ chuyển hướng phát triển trong thời gian tới, không chạy theo phục vụ số lượng khách mà nâng cao chất lượng phục vụ; thay đổi đầu tư theo hướng tập trung vào nâng cao năng lực vận tải; thay vì tập trung vào khai thác tàu khách đường dài sang các tuyến trung bình hiệu quả cao…
“Dù đường sắt có thời gian trầm là giai đoạn 2015-2017, khi đường sắt sụt giảm chạm đáy, từ năm 2018 đã bắt đầu phục hồi, tăng trưởng, hy vọng sẽ tiếp đà đó trong năm 2019…”- ông Minh kỳ vọng.
•
