Hàng loạt quyết sách vượt trội
Liên quan đến thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về quy định quản lý đầu tư, Nghị quyết nêu rõ, UBND TP Hải Phòng sẽ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng bến cảng, khu bến cảng có quy mô vốn đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên thuộc Cảng biển Hải Phòng; chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng bến cảng, khu bến cảng thuộc Cảng biển Hải Phòng đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành.
Trình tự, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án quy định tại khoản này được thực hiện theo trình tự, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư áp dụng đối với dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND cấp tỉnh theo quy định của pháp luật về đầu tư.
UBND TP tổ chức quản lý, bảo trì các tuyến đường thủy nội địa quốc gia trên địa bàn thành phố; tổ chức quản lý hoạt động của cảng, bến thủy nội địa trên tuyến đường thủy nội địa quốc gia trên địa bàn TP.
Ngân sách TP được hưởng 100% số thu phí, lệ phí từ tuyến đường thủy nội địa trên tuyến đường thủy nội địa quốc gia và từ quản lý hoạt động cảng, bến thủy nội địa trên địa bàn TP. TP được sử dụng nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện việc đầu tư, bảo trì...
Ngoài ra, Hải Phòng được vay thêm thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ, với tổng dư nợ vay không vượt quá 120% thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp. Tổng mức vay, bội chi ngân sách hằng năm do Quốc hội quyết định theo Luật Ngân sách Nhà nước.
Ngân sách trung ương sẽ bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Hải Phòng 70% số tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (không gồm VAT) so với dự toán được Thủ tướng giao. Nguồn vốn này dùng để đầu tư hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, Khu thương mại tự do và các công trình kinh tế - xã hội tại đảo Bạch Long Vĩ, nhưng không vượt tổng số tăng thu so với năm trước.
Đáng chú ý, Nghị quyết cho phép TP chủ động tạo nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định. Sau khi ngân sách TP bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành trong thời gian thực hiện Nghị quyết này, HĐND TP được quyết định sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách TP và cho phép ngân sách cấp dưới sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi: Thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các cơ quan chính quyền, Đảng, đoàn thể do TP quản lý theo hiệu quả công việc với mức không quá 0,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ hoặc mức lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo; thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, nhà quản lý, người lao động có trình độ cao làm việc trên địa bàn TP. Mức chi do HĐND TP quyết định.
![]() |
Một góc thành phố Hải Phòng. |
Tạo điều kiện thuận lợi hoạt động đổi mới sáng tạo
Theo Nghị quyết, hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trên địa bàn TP sẽ được áp dụng các ưu đãi về thuế. Cụ thể như: miễn thuế thu nhập DN trong thời hạn 05 năm; Miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập DN của các cá nhân, tổ chức có khoản thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp, quyền góp vốn vào DN khởi nghiệp sáng tạo, DN vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo trong thời gian 05 năm; Miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời hạn 05 năm đối với thu nhập từ lương, tiền công của chuyên gia, nhà khoa học, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo, do thực hiện công việc tại các DN khởi nghiệp sáng tạo, DN đổi mới sáng tạo, tổ chức khoa học và công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo và các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn TP. Ngoài ra, TP hỗ trợ không hoàn lại cho các tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo.
UBND TP được phép cho thử nghiệm có kiểm soát trong thời hạn nhất định đối với các công nghệ cao, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới trong khu công nghiệp, khu kinh tế có hoạt động về công nghệ cao, công nghệ thông tin tập trung, Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, không gian đổi mới sáng tạo do ngân sách TP đầu tư. Thời hạn thực hiện thử nghiệm có kiểm soát tối đa là 03 năm và có thể được xem xét gia hạn 01 lần không quá 03 năm
Đồng thời, DN khoa học và công nghệ thực hiện dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khoa học và công nghệ nhằm tạo ra sản phẩm, hàng hoá từ kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trên địa bàn TP được hưởng các ưu đãi về miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước; được Nhà nước cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
Bên cạnh đó, Quốc hội cho phép TP được thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm từ ngân sách để đầu tư vốn vào các doanh nghiệp công nghệ cao, khởi nghiệp sáng tạo nhằm hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và thương mại hoá sản phẩm khoa học, công nghệ. Đặc biệt, cán bộ, công chức sử dụng vốn từ Quỹ này được miễn trừ trách nhiệm trong trường hợp có thiệt hại do rủi ro khách quan, đã thực hiện đầy đủ quy trình và không tư lợi.
Các chính sách mới kỳ vọng sẽ giúp TP tháo gỡ các nút thắt, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn TP phát triển vượt bậc.
Thêm cú hích giúp Hải Phòng đột phá
Theo Nghị quyết được thông qua, Quốc hội đồng ý thành lập Khu thương mại tự do Hải Phòng. Điều này có ý nghĩa quan trọng, là "cú hích", động lực lớn để kinh tế TP Hải Phòng nói riêng và kinh tế vùng nói chung phát triển.
![]() |
Hải Phòng được phép thành lập khu thương mại tự do với nhiều khu chức năng. |
Theo Nghị quyết, Khu thương mại tự do là khu vực có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, mang tính đột phá nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch, dịch vụ chất lượng cao thúc đẩy xuất khẩu, công nghiệp, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Khu thương mại tự do được tổ chức thành các khu chức năng, bao gồm: Khu sản xuất, khu cảng và hậu cần cảng, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ… Các khu chức năng đủ điều kiện sẽ hoạt động như khu phi thuế quan, dưới sự giám sát, kiểm soát của hải quan và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan.
Khu thương mại tự do ưu tiên các lĩnh vực công nghệ cao như mạch tích hợp bán dẫn, thiết kế - chế tạo linh kiện, chip, vật liệu bán dẫn, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, tự động hóa, công nghiệp hỗ trợ cho công nghiệp công nghệ cao, logistics, thương mại, triển lãm...
UBND TP Hải Phòng được quyền thành lập, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do, gắn với Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải và Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng.
Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng là cơ quan trực thuộc UBND TP sẽ trực tiếp quản lý Khu thương mại tự do, thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ hành chính công và dịch vụ hỗ trợ khác có liên quan đến hoạt động đầu tư và sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp.
Nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế trong Khu thương mại tự do như nhà đầu tư trong nước, không cần làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập. Doanh nghiệp trong khu được hưởng chế độ ưu tiên về hải quan đối với hoạt động xuất nhập khẩu, được miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa đã được chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc khu vực.
Nghị quyết cho phép miễn thị thực và cấp thẻ tạm trú 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người tài năng đặc biệt, nhà quản lý, lao động trình độ cao và thành viên gia đình làm việc tại doanh nghiệp trong Khu thương mại tự do. UBND TP được giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, không đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với dự án đầu tư trong khu.
Dự án trong Khu thương mại tự do được miễn toàn bộ tiền thuê đất, mặt nước cho cả thời hạn thuê (trừ dự án nhà ở thương mại, thương mại - dịch vụ); thu nhập doanh nghiệp trong lĩnh vực ưu tiên được áp dụng thuế suất 10% trong 30 năm, miễn 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Sau thời gian ưu đãi, thuế suất áp dụng là 15%. Ngoài ra, các chuyên gia, nhà khoa học, người tài năng, nhà quản lý, lao động trình độ cao làm việc tại Khu thương mại tự do được giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm.
Việc hình thành Khu thương mại tự do Hải Phòng là cơ sở góp phần thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư FDI vào Hải Phòng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng và cả nước.