Thông tin trên được đưa ra trong Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2014-2018 do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt trình bày tại phiên họp Quốc hội (QH) sáng nay (13/11).
Mỗi năm xảy ra 3.287 vụ cháy
Theo báo cáo của Đoàn giám sát, từ tháng 7/2014 đến tháng 7/2018, cả nước đã xảy ra 13.149 vụ cháy, làm chết 346 người, bị thương 823 người; thiệt hại về tài sản ước tính 6.524,8 tỷ đồng và 6.462ha rừng.
Trung bình mỗi năm xảy ra 3.287 vụ cháy, làm chết 87 người, bị thương 206 người, thiệt hại về tài sản trị giá 1.631,2 tỷ đồng và 1.615,5ha rừng.
Trung bình mỗi ngày xảy ra 9 vụ cháy, làm chết hoặc bị thương 1 người, thiệt hại về tài sản ước tính 4,4 tỷ đồng và 5,3ha rừng.
Về công tác thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC và việc ban hành, thực hiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn an toàn PCCC, Báo cáo cho hay, trong giai đoạn giám sát, toàn quốc đã thẩm duyệt PCCC đối với 58.504 dự án, công trình; tổ chức nghiệm thu về PCCC cho 29.230 dự án, công trình.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn 2.662 công trình có nguy hiểm về cháy, nổ đã đưa vào sử dụng nhưng chưa được thẩm duyệt thiết kế hoặc đã thẩm duyệt nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC.
Tính đến tháng 7/2018, còn 110 công trình chung cư, nhà cao tầng đã được chủ đầu tư đưa vào hoạt động nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC.
Vẫn theo báo cáo, về công tác chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (CNCH) trong các vụ cháy, nổ, giai đoạn 2014 - 2018, lực lượng Cảnh sát PCCC đã tham gia và phối hợp với các lực lượng dập tắt được gần 10.000 vụ cháy (chiếm 73,1% số vụ cháy); lực lượng PCCC tại chỗ xử lý được trên 3.000 vụ cháy từ khi phát sinh.
Mặc dù vậy, Đoàn giám sát cũng chỉ ra rằng việc xây dựng và thực tập phương án chữa cháy ở một số cơ sở vẫn còn tính hình thức hoặc đối phó.
Xử lý vi phạm còn thiếu kiên quyết
Việc xây dựng, bố trí các điều kiện chữa cháy (giao thông, nguồn nước, phương tiện...) chưa được quan tâm, chưa đáp ứng yêu cầu chữa cháy.
Nhiều vụ cháy do nhiều lý do không được dập tắt kịp thời đã phát triển thành cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, công tác phối hợp hiệp đồng giữa các lực lượng PCCC chưa thực sự chặt chẽ.
Đối với công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về PCCC, trong giai đoạn giám sát, lực lượng chức năng đã tiến hành 357 cuộc thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về PCCC, kiểm tra an toàn PCCC trên 1 triệu 500 nghìn lượt, trong quá trình kiểm tra đã kịp thời phát hiện hàng triệu tồn tại, thiếu sót.
Đã điều tra đã làm rõ nguyên nhân 11.277 vụ cháy (đạt 85,76%); đã khởi tố điều tra, truy tố, xét xử hình sự 66 vụ án với 43 bị can; xử phạt hành chính trên 98.000 trường hợp vi phạm với số tiền 206 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động 1.956 trường hợp, tạm đình chỉ hoạt động 2.720 trường hợp…
Tuy nhiên, số cuộc kiểm tra do lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương chủ trì còn ít nên những tồn tại, thiếu sót mang tính cốt lõi vẫn chưa được chỉ đạo giải quyết dứt điểm; việc tổ chức tự kiểm tra của người đứng đầu cơ sở chưa thường xuyên, chất lượng không cao.
Các hành vi vi phạm các quy định về điều kiện an toàn PCCC được phát hiện còn ít so với thực tế; trong xử lý còn thiếu kiên quyết, đa số là dừng lại ở việc kiến nghị, hướng dẫn; thiếu cơ chế giám sát việc thi hành các quyết định xử lý của cơ quan chức năng có thẩm quyền đối với các hành vi vi phạm đã được phát hiện; nhiều vụ cháy không làm rõ được nguyên nhân do nhiều yếu tố khách quan nên không đề xuất được giải pháp PCCC phù hợp.
Về việc thực hiện chế độ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, báo cáo của Đoàn giám sát cho hay, hiện toàn quốc đã có 52.771 cơ sở mua bảo hiểm cháy, nổ (chiếm 60%); còn 34.116 cơ sở thuộc diện nhưng chưa mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc (chiếm 40%).
Việc mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc chưa thực sự nghiêm túc do nhận thức, ý thức của người đứng đầu cơ sở còn hạn chế; chính sách bảo hiểm cháy, nổ còn bất cập (mức phí mua bảo hiểm chưa phù hợp đối với từng loại cơ sở, thủ tục mua, đền bù còn phức tạp)…
Chế tài, hình thức xử lý còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe; hoặc một số trường hợp bị cơ sở bán bảo hiểm từ chối bán bảo hiểm; nguồn kinh phí còn khó khăn đối với các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước.
Báo cáo của Đoàn giám sát cũng chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật về PCCC, trong đó có việc hệ thống văn bản quy phạm pháp luật (chủ yếu là văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật PCCC và pháp luật liên quan), tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến PCCC chưa được ban hành đầy đủ; biện pháp cưỡng chế thực hiện quyết định xử lý vi phạm hành chính đối với công trình, cơ sở vi phạm quy định về PCCC nhưng cố tình không chấp hành…
| |
| Cả ngày hôm nay, QH thảo luận ở hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về PCCC giai đoạn 2014-2018. |
Bên cạnh đó, lãnh đạo nhiều đơn vị, địa phương, người đứng đầu cơ sở chưa thật sự quan tâm, thực hiện đầy đủ vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền của mình về công tác PCCC, chưa thực sự gắn công tác này với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, hoạt động sản xuất, kinh doanh; chưa thực hiện tốt chế độ tự kiểm tra; chưa quan tâm đầu tư, trang bị và các điều kiện đảm bảo cho an toàn PCCC; công tác xử lý vi phạm thiếu kiên quyết.
Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về PCCC thiếu sự phối hợp giữa các lực lượng, chưa quyết liệt, triệt để, nên tác dụng răn đe, phòng ngừa vi phạm pháp luật về PCCC còn hạn chế…
Tăng cường công tác giám sát về PCCC
Đoàn giám sát chỉ ra rằng, những tồn tại trên có nhiều nguyên nhân, nhưng đáng lưu ý vẫn là những nguyên nhân chủ quan như một số cấp ủy, chính quyền địa phương, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình nhận thức chưa đầy đủ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác PCCC; chưa xác định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trong PCCC.
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, kiến thức về PCCC chưa được quan tâm đúng mức; cơ chế phối hợp giữa các cấp, các ngành chưa chặt chẽ; vai trò của các tổ chức, đoàn thể trong tổ chức thực hiện công tác PCCC chưa thể hiện rõ ràng; công tác kiểm tra, giám sát của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp chưa thường xuyên, xử lý thiếu kiên quyết…
Trên cơ sở kết quả giám sát, những dự báo về tình hình cháy, nổ trong thời gian tới và đặc biệt là qua những hạn chế, bất cập đã chỉ ra trong quá trình giám sát; Đoàn giám sát kiến nghị sơ kết, đánh giá kết quả thực hiện Chỉ thị số 47-CT/TW ngày 15/6/2015 của Ban Bí thư để tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác PCCC.
Đối với Quốc hội, cần Ban hành Nghị quyết về kết quả giám sát; chỉ đạo Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tăng cường công tác giám sát về PCCC; gắn yêu cầu bảo đảm công tác PCCC trong hoạt động thẩm tra, xây dựng pháp luật và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.
Đối với Chính phủ, nghiên cứu, đề xuất chủ trương xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC chính quy, tinh nhuệ, tiến thẳng lên hiện đại.
Chỉ đạo rà soát, xây dựng, sửa đổi và bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến PCCC; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên các lĩnh vực có liên quan đến PCCC…
Cả ngày hôm nay, QH thảo luận ở hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về PCCC giai đoạn 2014-2018.