Phiên sơ thẩm kéo dài 8 ngày. HĐXX gồm 5 người: 2 thẩm phán và 3 hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Nguyễn Ngọc Huân làm chủ tọa. Hai kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) Tối cao (được biệt phái về VKSND thành phố Hà Nội) và một kiểm sát viên của VKSND thành phố Hà Nội được phân công thực hành quyền công tố tại phiên tòa. Khoảng 30 luật sư đăng ký tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 10 bị cáo trong vụ án này.
Ông Vũ Huy Hoàng (67 tuổi, cựu Bộ trưởng Công Thương) và Phan Chí Dũng (63 tuổi, cựu Vụ trưởng Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương) bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự; khung hình phạt 10-20 năm tù.
 |
| Cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng và các bị cáo. |
8 bị cáo còn lại bị Viện Kiểm sát truy tố về tội "Vi phạm các quy định về quản lý đất đai" theo quy định tại điểm b, khoản 3, Điều 229, Bộ luật Hình sự năm 2015 gồm: Ông Nguyễn Hữu Tín (sinh năm 1957, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP.HCM), Lâm Nguyên Khôi (sinh năm 1955, nguyên Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM), Đào Anh Kiệt (sinh năm 1957, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trườngTP.HCM), Lê Văn Thanh (sinh năm 1962, nguyên Phó Chánh Văn phòng UBND TP.HCM), Lê Quang Minh (sinh năm 1957, nguyên Trưởng phòng Phát triển hạ tầng, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM), Nguyễn Thanh Chương (sinh năm 1974, nguyên Trưởng phòng Đô thị, Văn phòng UBND TP.HCM), Trương Văn Út (sinh năm 1970, nguyên Phó Trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM), Nguyễn Lan Châu (sinh năm 1975, nguyên chuyên viên Phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM).
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, từ năm 2012 đến 2016, bị can Vũ Huy Hoàng chỉ đạo cấp dưới là bị can Hồ Thị Kim Thoa và bị can Phan Chí Dũng, có các văn bản chỉ đạo cán bộ của Sabeco (doanh nghiệp Nhà nước với ngành nghề kinh doanh chính là Rượu, bia, nước giải khát) dùng quyền sử dụng khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng (diện tích 6.080m2) và tiền của Sabeco góp vốn với các doanh nghiệp tư nhân để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản. Sabeco góp vốn, góp "đất vàng" và thực hiện các thủ tục pháp lý cho dự án. Tuy nhiên, khi việc này được hoàn thành thì ông Vũ Huy Hoàng chỉ đạo Sabeco thoái toàn bộ phần vốn góp tại Sabeco Pearl cho các doanh nghiệp tư nhân.
Ông Vũ Huy Hoàng đã không chỉ đạo thực hiện dự án sau khi hoàn tất thủ tục pháp lý, mà chỉ đạo Sabeco thoái vốn tại Sabeco Pearl. Qua đó, quyền sử dụng 6.080m2 "đất vàng" tại quận 1 từ một doanh nghiệp Nhà nước (Sabeco) đã được chuyển đổi trái pháp luật sang các doanh nghiệp tư nhân. Hành vi của ông Hoàng và các đồng phạm đã gây thiệt hại 2.713 tỷ đồng cho Nhà nước.
 |
| Khu đất 6.080 m2 tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng, phường Bến Nghé, quận 1. Ảnh: Hữu Khoa/VNE |
Ông Hoàng bị cáo buộc có vai trò chính, trực tiếp gây thiệt hại. Ông có quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác thuộc Bộ Công Thương, trong đó có Sabeco.
Quá trình điều tra ông Hoàng chỉ thừa nhận trách nhiệm với vai trò là người đứng đầu Bộ Công thương và bà Thoa phải chịu trách nhiệm chính về sai phạm. Ông cho rằng việc chấp thuận cho Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư dự án, thuê đất thị khu 2-4-6 Hai Bà Trưng thuộc thẩm quyền của UBND TP HCM. Hơn nữa, ông chỉ nêu chủ trương chứ không kết luận, phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá.
Tuy nhiên, kết quả điều tra cho thấy ông Hoàng đã quyết liệt chỉ đạo Sabeco đẩy nhanh thực hiện thủ tục thoái vốn và phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá là 13.247 đồng/cổ phần.
Theo cáo trạng, các bị can còn lại đều giữ vị trí lãnh đạo tại Bộ Công thương và UBND TP HCM, có trình độ chuyên môn và hiểu biết trong công tác song vì động cơ khác nhau đã thực hiện hành vi trái pháp luật rất nghiêm trọng trong thời gian dài.
Đến nay, Công ty cổ phần Đầu tư Quảng trường Mê Linh (tiền thân là Công ty Sabeco Pearl), doanh nghiệp 100% vốn tư nhân là đơn vị đứng tên quyền sử dụng đất khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng.
Bị can Hồ Thị Kim Thoa và Phan Chí Dũng là đồng phạm giúp sức cho ông Hoàng. Hai bị can trực tiếp ký các văn bản đề xuất ông Hoàng và lãnh đạo Bộ duyệt chủ trương cho Sabeco thực hiện dự án bất động sản trong khi đây không phải là ngành nghề kinh doanh chính.
Bà Thoa và ông Dũng cũng tham mưu cho lãnh đạo Bộ chỉ đạo Sabeco thoái toàn bộ cổ phần góp vốn tại Sabeco Pearl và duyệt giá cổ phần làm giá khởi điểm để đấu giá thấp hơn giá trị thực tế. Tuy nhiên bà Thoa đã bỏ trốn, cơ quan điều tra đã tạm định chỉ điều tra bị can và phát lệnh truy nã để khi nào bắt được sẽ xử lý sau.
Đối với bị can Hồ Thị Kim Thoa (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương), hiện đã rời khỏi nơi cư trú và đang bị truy nã, Cơ quan điều tra xác định bà Thoa đã giúp sức tích cực cho ông Hoàng trong việc chuyển đổi khu "đất vàng" từ Nhà nước sang tư nhân.
Bà Thoa trực tiếp ký các văn bản tham mưu, đề xuất cho Vũ Huy Hoàng duyệt, ký các văn bản chấp thuận chủ trương cho Sabeco thực hiện các dự án bất động sản, không phải là ngành nghề chính; chấp thuận cho liên kết thành lập công ty cổ phần làm chủ đầu tư dự án và chuyển giao khu đất cho công ty không phải doanh nghiệp Nhà nước.
Bị can Phan Chí Dũng (cựu Vụ trưởng Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương) hiện đã bị khởi tố, bắt tạm giam. Trong quá trình làm việc với cơ quan điều tra, Phan Chí Dũng khai nhận hành vi phạm tội và các tình tiết chỉ đạo của ông Vũ Huy Hoàng, bà Hồ Thị Kim Thoa trong vụ án.
