(PLO) - Theo Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID), trước khi Quy hoạch điện VII hiệu chỉnh được công bố, Chính phủ cần đánh giá lại một cách toàn diện tất cả các nhà máy điện than đã đề xuất và ban hành các chính sách để đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo.
Trước đó, trong một tuyên bố đưa ra ngày 19/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định “cần phải rà soát, tính toán kế hoạch phát triển tất cả các nhà máy điện than, không phát triển thêm điện than”. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng khẳng định Việt Nam thực hiện nghiêm túc cam kết quốc tế trong cắt giảm khí phát thải và đẩy mạnh đầu tư, phát triển điện tái tạo.
Bà Ngụy Thị Khanh, Giám đốc GreenID cho rằng, tuyên bố này phát đi tín hiệu mạnh mẽ về việc giảm bớt sự phụ thuộc vào nhiệt điện than từ phía Chính phủ trong bối cảnh Việt Nam được biết đến là một trong những nước dẫn đầu thế giới về số lượng các nhà máy nhiệt điện than được quy hoạch xây mới với công suất dự kiến khoảng 60 ngàn MW, chỉ đứng sau Ấn Độ và Trung Quốc.
“Chúng tôi hoan nghênh cam kết của Thủ tướng Chính phủ về quyết định đưa đất nước khỏi sự phụ thuộc vào nhiệt điện than. Tuy nhiên, chúng tôi hiểu rằng trong Quy hoạch phát triển điện VII hiệu chỉnh sẽ được công bố trong thời gian tới vẫn còn một số lượng đáng kể các nhà máy nhiệt điện than mới sẽ được xây dựng”- bà Khanh nói.
Theo bà Khanh, nếu Thủ tướng đã thận trọng xem xét và đưa ra quyết định giảm nhiệt điện than, người dân hy vọng rằng Chính phủ sẽ đánh giá lại một cách toàn diện tất cả các nhà máy nhiệt điện than đã đề xuất và ban hành các chính sách để nhanh chóng đẩy mạnh sự phát triển của năng lượng tái tạo và sử dụng năng lượng hiệu quả.
Song hành với những nỗ lực này, tất cả các nhà máy điện than hiện có và đang có kế hoạch xây mới cần phải được áp dụng hệ thống kiểm soát ô nhiễm và công nghệ hiệu suất cao phù hợp với tiêu chuẩn và thực tiễn tốt của quốc tế.
Đánh giá của GreenID cho thấy, việc Việt Nam giảm bớt nhiệt điện than sẽ là cú bồi đối với ngành công nghiệp than toàn cầu đang vật lộn để tồn tại. Số liệu công bố mới nhất thể hiện, nguồn nhiệt điện than của Trung Quốc đã giảm khoảng 4%/năm, dựa trên con số báo cáo suy giảm năm 2014. Nhập khẩu than của Ấn Độ giảm 15% trong giai đoạn tháng 4 đến tháng 12 năm 2015.
Ông Tim Buckley, chuyên gia Viện Kinh tế năng lượng và phân tích tài chính Úc nói, ông cảm thấy phấn khởi khi nhìn thấy quyết định của Chính phủ Việt Nam nhằm đẩy mạnh chuyển đổi thị trường điện. Điều này cũng phù hợp với các chiến lược hiện đang được thực hiện bởi Trung Quốc, Ấn Độ.
An ninh năng lượng là một trong những nhu cầu cấp bách nhất của bất cứ quốc gia nào và thúc đẩy phát triển năng lượng gió, năng lượng mặt trời và sử dụng năng lượng hiệu quả chính là cách đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia từ nguồn tại chỗ.
Trước đó, Quy hoạch điện VII được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và ban hành tại Quyết định số 1208 ngày 21/7/2011. Sau 4 năm thực hiện, bên cạnh những đóng góp tích cực đảm bảo cung cấp điện cho nền kinh tế thì quy hoạch này cũng đã bộc lộ nhiều tồn tại ảnh hưởng trực tiếp đến tính khả thi trong triển khai.
Đặc biệt, phiên bản này đã dự báo nhu cầu điện quá lớn dẫn tới nhu cầu vốn đầu tư quá nhiều và nền kinh tế không đủ sức để đáp ứng. Sau đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu Bộ Công Thương chỉ đạo đơn vị tư vấn nghiên cứu giải trình, tiếp thu ý kiến của các bộ, tập đoàn, hội đồng thẩm định để hoàn thiện dự thảo Đề án điều chỉnh Quy hoạch điện VII.
Quy hoạch điện VII hiệu chỉnh sẽ bám sát thực tế phát triển kinh tế hơn, qua đó giảm tỷ trọng nhiệt điện than trong cơ cấu năng lượng trong tương lai. Cùng với đó, Quy hoạch điện VII hiệu chỉnh dự kiến sẽ tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng.