Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện, giải ngân vốn
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, triển khai Nghị quyết của QH về Chủ trương đầu tư Dự án Cảng HKQT Long Thành; nghị quyết số 38/2017/QH14 ngày 19/9/2017 của QH về việc tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Dự án Cảng HKQT Long Thành thành Dự án thành phần (DATP); Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của QH về Báo cáo NCKT Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Cảng HKQT Long Thành (sau đây gọi là Dự án), Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Báo cáo NCKT Dự án tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 6/11/2018.
Trong quá trình triển khai, một số nội dung của Dự án có thay đổi so với chỉ tiêu chủ yếu đã được QH thông qua tại các Nghị quyết, vì vậy Chính phủ báo cáo QH xem xét, thông qua một số nội dung thay đổi trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định của Luật Đầu tư công.
Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định điều chỉnh Báo cáo NCKT Dự án; Hội đồng thẩm định Nhà nước đã có báo cáo số 2663/BC-HĐTĐNN ngày 7/4/2023 về việc kết quả thẩm định điều chỉnh Dự án.
Theo tờ trình, để có cơ sở triển khai thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho Dự án, Chính phủ kiến nghị QH xem xét, thông qua kéo dài thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024.
Đồng thời, kéo dài thời gian giải ngân đối với 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đến hết ngày 31/12/2024 để tiếp tục bố trí vốn thực hiện, hoàn thành Dự án.
Ngoài ra, Chính phủ kiến nghị QH đưa vào Nghị quyết của QH nội dung: “Cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng HKQT Long Thành và giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng (trong đó bao gồm 1,543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2020) đến hết năm 2024”.
Đánh giá ảnh hưởng đến thời gian và lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của Dự án
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 quy định “Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành một lần và hoàn thành trước năm 2021”. Tại Tờ trình, Chính phủ kiến nghị QH kéo dài thời gian thực hiện Dự án “đến hết năm 2024”.
Ủy ban Kinh tế nhất trí với kiến nghị QH cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án đến hết năm 2024 nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện hoàn thành các dự án thành phần có cấu phần xây dựng cũng như triển khai công tác giải ngân cho Dự án.
Đồng thời, Ủy ban Kinh tế đánh giá cao sự chủ động của UBND tỉnh Đồng Nai trong việc tạm ứng ngân sách địa phương để tiếp tục chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho Dự án nhằm hoàn thành công tác thu hồi đất cho Dự án và bàn giao toàn bộ mặt bằng giai đoạn 1.
Tuy nhiên, đề nghị cần đánh giá việc tạm ứng ngân sách địa phương chi trả cho các kinh phí liên quan của Dự án từ năm 2021 - 2023 trong bối cảnh niên độ Dự án đã kết thúc, không được Kho bạc Nhà nước giải ngân thì có tác động, ảnh hưởng như thế nào đối với việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
| |
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra. |
Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị đánh giá việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án “đến hết năm 2024” thay vì hoàn thành trước năm 2021 có ảnh hưởng như thế nào đến thời gian và lộ trình thực hiện giai đoạn 1 của Dự án được nêu tại khoản 6 của Nghị quyết số 94/2015/QH13.
Theo đó, giai đoạn 1, đầu tư xây dựng 1 đường cất hạ cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/năm, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm; chậm nhất năm 2025 hoàn thành và đưa vào khai thác.
“Nếu việc điều chỉnh về thời gian chuẩn bị và thực hiện Dự án “đến hết năm 2024” mà không điều chỉnh về thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác giai đoạn 1 của Dự án thì liệu có bảo đảm khả thi về tiến độ của giai đoạn 1? Do đó, đề nghị Chính phủ sớm đề xuất phương án điều chỉnh thời hạn hoàn thành giai đoạn 1 của Dự án mà QH đã đặt ra tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 và báo cáo QH về nội dung này”, ông Vũ Hồng Thanh nói.
Có ý kiến đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, đánh giá chi tiết hơn tỷ lệ hoàn thành của các dự án thành phần có cấu phần xây dựng để làm cơ sở định lượng thời gian gia hạn phù hợp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc UBND tỉnh Đồng Nai trong việc thúc đẩy thực hiện giải ngân Dự án bảo đảm hoàn thành đúng tiến độ.
Rà soát, có giải pháp phù hợp, đánh giá kỹ lưỡng về tính khả thi, hiệu quả của việc điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án khi thời gian từ nay đến hết năm 2024 (còn khoảng hơn 1 năm) với nhiều nội dung cần hoàn thành; phân kỳ cụ thể tiến độ thực hiện làm cơ sở điều chỉnh thời điểm kết thúc Dự án.
Về kéo dài thời gian giải ngân vốn, theo Tờ trình, tổng mức đầu tư Dự án kiến nghị điều chỉnh là 19.207,504 tỷ đồng; lũy kế giải ngân đến thời điểm hiện nay là 16.697,132 tỷ đồng. Nhu cầu vốn để tiếp tục thực hiện, hoàn thành Dự án là 2.510,372 tỷ đồng (trong đó bao gồm 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2020). Do đó, Chính phủ kiến nghị QH cho phép kéo dài thời gian giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng đến hết năm 2024.
Ủy ban Kinh tế cho rằng theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Luật Đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ có thẩm quyền cho phép kéo dài thời gian thực hiện giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công đến ngày 31/12 năm sau. Theo đó, việc kéo dài thời gian thực hiện số vốn của Dự án tối đa là đến ngày 31/12/2022, đến nay đã hết thời hạn cho phép kéo dài theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Đồng thời, theo quy định tại Điều 64 của Luật Ngân sách nhà nước, các khoản dự toán chi, đến hết năm ngân sách, kể cả thời gian chỉnh lý quyết toán ngân sách chưa thực hiện được hoặc chưa chi hết phải hủy bỏ.
Do đó, việc trình QH cho phép kéo dài thời gian giải ngân vốn là cần thiết, tuy nhiên đề nghị Chính phủ cần làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 đã được chuyển nguồn hay chưa, có đủ điều kiện để báo cáo QH cho phép kéo dài phần vốn này đến hết năm 2024 hay không.
Có ý kiến cho rằng QH đã phê duyệt quyết toán chi ngân sách nhà nước năm 2021 tại Kỳ họp thứ 5, QH khóa XV (Nghị quyết số 91/2023/QH15 ngày 19/6/2023). Do đó, việc Chính phủ kiến nghị “cho phép kéo dài thời gian giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng đến hết năm 2024” là không khả thi, không phù hợp với quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước.
Vì vậy, đề nghị Chính phủ rà soát lại nội dung này để đề xuất phương án xử lý phù hợp, đúng quy định. Trường hợp Dự án cần bố trí nguồn vốn để tiếp tục triển khai thực hiện thì đề nghị Chính phủ lập và trình QH dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương hằng năm để bố trí vốn cho Dự án.
Về nội dung đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 6, Ủy ban Kinh tế cơ bản tán thành với nội dung kiến nghị của Chính phủ tại Tờ trình số 558/TTr-CP để đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 6 như sau: “Cho phép kéo dài thời gian thực hiện Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng HKQT Long Thành và giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng (trong đó bao gồm 1.543,623 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 966,749 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2020) đến hết năm 2024”.